Ekonomide mucizeye yer yok. Otobüsçülükte de öyle. Aksini düşünenler yanılırlar. Önce mucizeyi kendi işlerinde göstersinler. Bu başlık ya da benzer başlık kullanılan yazılarımındaha önce de yayınlandığını sanıyorum. Ne yazık ki sorunların çözümünde "mucizevi yöntem önerileri" devam ediyor ve ben de buna benzer yazılar yazmak zorunda kalıyorum. Otobüsçülük sektörünün zor durumda olduğu ve diğer sektörlere göre çok kötü durumda olduğu söyleniyor.Otobüsçülüğün zorda olduğu doğruda, ya diğer sektörlerin işi tıkırında mı? Ya da diğerlerinin derdi daha mı az? Hani Nasrettin Hoca eşekten düştüğünde, halinden anlaması için "bana eşekten düşen birini bulun"demiş ya, onun gibi? Sanmayın ki herkesin işi iyi. Bilin ki daha kötüleri de var. Bizim bireysel de olsa seferleri azaltma, masrafı kırma gibi seçeneklerimiz var. Üstelik insanlar seyahatlerini biraz azaltsalar da devam ettiriyorlar. Onun için biraz iyimser olmak, başkalarını da anlamak gerekiyor.***MALİYETLERİ azaltma adına işi biraz daha ileri noktalara götürenler var. Bu kesim tarafından ikramların kaldırılması, servis araçlarının kaldırılması gibi uygulamalar sıkça yapılıyor. Bunların nasıl yapılacağı ya da yapılıp yapılmayacağını bir kenara bırakalım. Bunlar yapılırsa maliyetlerin azalacağı da kesin peki maliyet azalınca kar artacak mı? Önce şunu bilin ki bu maliyetler olmayınca bazı insanlar seyahatten vazgeçecek ya da otobüs dışındaki seyahat yöntemlerini kullanacak neticede yolcu azalacak, gelir azalacak? İkinci olarak da bu maliyetler kalkınca siz fiyatların aynı kalacağını mı düşünüyorsunuz? Bakacaksınız ki; fiyatlar düşmüş, gelirler düşmüş ve kar artmamış hatta azalmış. Şunu da düşünebilirsiniz sizin servis aracınızı kaldırmanız halinde yolcuların cebinden ayrıca para çıkacak.Taksi, minibüs, dolmuş parası gibi? Siz fiyat düşürürseniz bile vatandaşın cebine pek faydası olmadığından yolcu sayısı azalabilir. Hala pahalı olan mazot fiyatı düşünülürse maliyetler azalır ama fiyatlarda düşünce hesap karışır. Maliyetler düştüğünde fiyatlar düşse bile yolcu sayısı daha çok artsa iş ancak o zaman daha karlı hale gelebilir?***Bir de mucize olduğunu düşünelim. Hem fiyatlar artsın, hem yolcu artsın, hemde maliyetler azalsın? Diğer bir deyişle daha az bir harcama, daha dolu otobüsler ve daha yüksek bilet geliri? Böyle olunca toplam gelir artar ve toplam gider azalır. İşte istenen bir sonuç iyi bir kar? Peki bu durum devam edip gider mi. Yoksa bir şeyler zamanla değişir mi? Vatandaş yönünü hiç düşünmeyin? Sadece otobüs cephesine bakalım. Önce mevcut otobüslerle daha çok sefer konmaya başlanır. Daha sonra otobüs alımları başlar, otobüs çoğalır. Yeni firmalar doğar, seferler iyice artar. Doluluk düşer rekabet başlar. Fiyatlar düşer, karlar azalır, Ve hatta? Zarar dönemi gelebilir.***SERBEST piyasa ekonomisinde öyle mucizeler yoktur. Bir iyileşme görüntüsü bir süre sonra tersine dönebilir. Bunlar bu işin dinamiğinde var. Peki serbest piyasa ekonomisi yerine başka model?.. Tabi olabilir. Diğer modellerden şikayetçi olmamak kaydıyla bir model bulabilirseniz olur! Yalnız başarılı olduğunu düşündüğümüz diğer modelin nerede örnekleri var, onu göstermeniz gerekir.
