Muhaddes, meleğin sesini işitendir

Kuleyni, Usul-i Kafi adlı eserinde şöyle anlatıyor:

İsmail b. Merrar şöyle rivayet etmiştir:

Hasan b. Abbas el-Marufî İmam Rıza (Ali b. Musa aleyhisselâm)'a şöyle yazdı: "Sana kurban olayım! Bana resul, nebi ve imam arasındaki farkı haber ver."

İmam şöyle yazdı veya söyledi: "Resul, nebi ve imam arasındaki farka gelince; resul kendisine Cebrail adlı melek inen kimsedir. O, Cebrail'i görür, sözlerini işitir. Cebrail ona vahiy indirir. Bazen onu rüyasında da görür. İbrahim (aleyhisselâm)'ın gördüğü rüya gibi. Nebi ise ses işitir (meleğin şahsını görmez). Bazen de meleğin şahsını görür fakat sesini işitmez. İmam ise sözleri işitir ama meleğin şahsını görmez."

Ahvel şöyle rivayet etmiştir:

Ebu Ca'fer (Muhammed Bâkır aleyhisselâm)'a resul, nebi ve muhaddes'in mahiyetini sordum.

Buyurdu ki: "Resul, Cebrail adlı meleğin önden gelip göründüğü, kendisiyle konuştuğu kimseye denir. Böyle kimseler, resul olarak isimlendirilirler. Nebi ise, İbrahim (aleyhisselâm)'ın gördüğü rüyaya benzer rüyalar gören ve Resûlullah'ın vahiy almadan önce, Cebrail kendisine gelinceye kadar rüyasında gördüğü peygamberlik alametlerini gören kimseye denir. Nihayet Cebrail ona Rabbi katından İlâhî risâleti getirmişti. Muhammed (sallallahu aleyhi ve âlihi)'ye nübüvvet verilip Allah katından risâlet de gönderilince, artık Cebrail O'na geliyor ve bizzat karşısına çıkıp O'nunla konuşuyordu. Bazı nebiler nübüvvetin özelliklerini üzerlerinde toplamış, peygamberlik alâmetlerini rüyalarında görmüş, sonra "Ruh" onlara gelmiş, konuşmuş ve kelâm etmiştir. Ama meleği uyanıkken görmemişlerdir. Muhaddes ise kendisiyle konuşulan, sesi işiten, meleği bizzat görmediği gibi rüyasında da görmeyendir."

Bureyd, Ebu Ca'fer (Muhammed Bâkır) ve Ebu Abdullah (Ca'fer Sâdık aleyhisselâm)'dan, "Senden önce hiçbir resul, nebi (ve muhaddes...)[10] göndermedik ki..." (Hac, 52) âyetiyle ilgili bir soru sordum ve dedim ki: "Sana kurban olayım! Biz âyeti bu şekilde okumuyoruz. Resul, nebi ve muhaddes ne demektir?"

Buyurdu ki: "Resul, meleğin açıkça göründüğü ve onunla konuştuğu kimsedir. Nebi ise meleği rüyasında gören kimseye denir. Bazen bir kişi hem resul hem de nebi olabilir. Muhaddes ise meleğin sesini işitir ama şahsını görmez."

Dedim ki: "Allah, seni salih kılsın! Rüyada görülenin hak olduğu ve meleğin göründüğü nasıl bilinir?"

Buyurdu ki: "Bunu anlaması için gerekli yardım sağlanır. Şunu bilin ki Yüce Allah, sizin kitabınızla kitapları ve sizin Nebinizle, nebilerin gelişini bitirmiştir."


OKAN EGESEL