O da eşeğe ters biniyormuş
10.07.2002 00:00:00
Fıkralarında ince bir espri anlayışı ile olayları değerlendiren ve toplumsal çarpıklıkları kendine has üslubu ile eleştiren Nasreddin Hoca, ilginç semboller ile de Türk mizah tarihinde özel bir yere sahip. Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Bölümü ÖğretimÜyesi Prof. Dr. Saim Sakaoğlu, Anadolu Selçuklu Devleti'nin çöküş dönemiyle beraber, Moğol işgalinin hüküm sürdüğü 13. yüzyılda yaşayan Nasreddin Hoca'nın, esprileriyle, siyasi istikrarsızlık nedeniyle sıkıntı içinde yaşayan Anadolu insanına gülmeyi anımsatan ünlü bir düşünür olduğunu söyledi.
Hoca'nın verdiği toplumsal mesajlar
Hoca'nın fıkralarında insan ilişkilerini kendine özgü üslubuyla işleyerek, toplumsal mesajlar verdiğine işaret eden Sakaoğlu, ünlü mizahçının en önemli özelliğinin "güldürürken düşündüren, düşündürürken de eğiten" esprileri olduğunu kaydetti. Nasreddin Hoca'nın birçok yazılı eserde eşeğine ters binmiş bir şekilde canlandırıldığını ve adeta bu resmin Nasreddin Hoca'nın mizah anlayışı ile de özdeşleştiğini anlatan Sakaoğlu, Hoca'nın bu yönüyle dünya mizah tarihinde yalnız olmadığını bildirdi.
Hoca'dan 100 yıl sonra yaşamış
Alman edebiyatında önemli yeri olan ve Nasreddin Hoca'dan yaklaşık 100 yıl sonra yaşamış ünlü köylü mizahçı Till Eulenspiegel'in, Nasreddin Hoca ile benzeştiğini belirten Sakaoğlu, şöyle konuştu: "Almanlar'ın Nasreddin Hocası sayılan Eulenspiegel de bizim Akşehirli Nasreddin Hoca gibi eşeğine ters binmesiyle tanınıyor. Eulenspiegel hikayelerinde Hoca gibi çift anlama sahip söz oyunlarıyla, sözde alçakgönüllü kentlilere ve soylulara karşı eleştiriler yöneltir. Köylüleri soylular karşısında galip gösteren hikayeleri vardır ve Alman mizahının önemli bir kilometre taşı olan Eulenspiegel halk arasında, Türkiye'deki Nasreddin Hoca gibi çok yaygın ve meşhurdur." Eulenspiegel ile Nasreddin Hoca arasındaki bu sembol benzerliğinin neden kaynaklandığının tam olarak bilinmediğini belirten Sakaoğlu, mizahçıların hazırcevaplıkları ve espri yeteneklerinin yanı sıra eşeğe ters binmek gibi topluma garip gelen davranışlarıyla da tanındıklarına dikkati çekti.
Hoca'nın verdiği toplumsal mesajlar
Hoca'nın fıkralarında insan ilişkilerini kendine özgü üslubuyla işleyerek, toplumsal mesajlar verdiğine işaret eden Sakaoğlu, ünlü mizahçının en önemli özelliğinin "güldürürken düşündüren, düşündürürken de eğiten" esprileri olduğunu kaydetti. Nasreddin Hoca'nın birçok yazılı eserde eşeğine ters binmiş bir şekilde canlandırıldığını ve adeta bu resmin Nasreddin Hoca'nın mizah anlayışı ile de özdeşleştiğini anlatan Sakaoğlu, Hoca'nın bu yönüyle dünya mizah tarihinde yalnız olmadığını bildirdi.
Hoca'dan 100 yıl sonra yaşamış
Alman edebiyatında önemli yeri olan ve Nasreddin Hoca'dan yaklaşık 100 yıl sonra yaşamış ünlü köylü mizahçı Till Eulenspiegel'in, Nasreddin Hoca ile benzeştiğini belirten Sakaoğlu, şöyle konuştu: "Almanlar'ın Nasreddin Hocası sayılan Eulenspiegel de bizim Akşehirli Nasreddin Hoca gibi eşeğine ters binmesiyle tanınıyor. Eulenspiegel hikayelerinde Hoca gibi çift anlama sahip söz oyunlarıyla, sözde alçakgönüllü kentlilere ve soylulara karşı eleştiriler yöneltir. Köylüleri soylular karşısında galip gösteren hikayeleri vardır ve Alman mizahının önemli bir kilometre taşı olan Eulenspiegel halk arasında, Türkiye'deki Nasreddin Hoca gibi çok yaygın ve meşhurdur." Eulenspiegel ile Nasreddin Hoca arasındaki bu sembol benzerliğinin neden kaynaklandığının tam olarak bilinmediğini belirten Sakaoğlu, mizahçıların hazırcevaplıkları ve espri yeteneklerinin yanı sıra eşeğe ters binmek gibi topluma garip gelen davranışlarıyla da tanındıklarına dikkati çekti.
