Otobüs firmaları uyku uyarısına duyarsız
10.11.2001 00:00:00
Türk Uyku Araştırmaları Derneği'nin, bireysel nedenli trafik kazalarında alkolden sonra en fazla kaza nedeni olan gündüz uykusuna son vermek amacıyla otobüs firmalarına, şoförlerini testten geçirme önerisi, cevapsız kaldı. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Türk Uyku Araştırmaları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr.Murat Aksu, gündüz uykululuk halinin iş gücü kaybı, iş kazası, trafik kazaları gibi kişi ve toplumuzarara uğratan sonuçlar ortaya çıkardığını kaydetti.
Gündüz uykululuk hali yaygın
Aksu, üniversitelerindeki uyku laboratuvarına başvuran kişilerin yüzde 84'ünde gündüz uykululuk haline rastlanıldığını, bu oranın kendini sağlıklı hisseden kişilerde de küçümsenmeyecek oranda olduğunu belirtti.
ABD'de yapılan bir araştırmada gündüz uyuklamanın neden olduğu trafik kazası sayısının yılda 120 bin olarak belirlendiğini anlatan Aksu, "Bireysel nedenli trafik kazalarında alkolden sonra en fazla kaza nedeni gündüz uykusudur. Kişiye ve topluma oldukça büyük zararı olan bu hastalığın tedavisi ne yazık ki ihmal ediliyor ya da umursanmıyor" dedi.
03-06 ile 14-16 saatleri arası çok tehlikeli
Doç. Dr. Aksu, uyku hastalığı olsun, olmasın gündüz uyku arzusu olan, kendini iyi hissetmeyen kişilerin trafikte, özellikle belli saat dilimlerine çok fazla dikkat etmesi gerektiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Gündüz uyku arzusunun olduğu saat dilimleri, gece uyuma ve sabah kalkma saatlerine göre kolayca hesap edilebilir. Örneğin saat 24.00'de uyuyan, saat 07.00'de kalkan kişinin, bu saat diliminin yarısı olan 3.5 ile 12'yi toplaması durumunda gündüz en fazla uyku arzusu olduğu saatin 15.30 olduğu ortaya çıkar. Bu hesaba göre saat 23.00'de yatıp, 07.00'de kalkan bir kişinin gündüz uyku isteğinin dorukta olduğu saat 15.00'dir. Yatma ve kalkma alışkanlıklarına göre gündüz uykusunun en fazla istendiği saatler 14.00-16.00 arasıdır. Bu nedenle uykunun en yoğun olduğu 03.00- 06.00 ile 14.00-16.00 arası, trafikte en tehlikeli saatlerdir."
Belirtileri
Aksu, gündüz uykululuk halinin en önemli belirtilerinin çaba harcamadan trafikte yolculuk sırasında, sınıf, işyeri gibi uygun olmayan ortamlarda uyuma, dikkat toplayamama, hızlı zeka aktivitesi gerektiren işlerde zorlanma, sabah kalkıldığı zaman kendini dinç etmeme olduğunu bildirdi. Aksu, ayrıca, diğer hastalıklara bağlı, sabahları baş ağrısı, horlama, gece nefes durması, ağız kuruluğu, cinsel fonksiyonlarda azalma, akşam ve gece saatlerinde bacaklarda huzursuzluk ve buna bağlı gezme isteği, uyurken çok hareketli olma, aniden başın düşmesi, uykuya dalarken ve uyanırken kol ve bacağı hareket ettirememe gibi sorunlarında gündüz uykululuk halinin belirtileri olduğunu söyledi.
Gündüz uykululuk hali yaygın
Aksu, üniversitelerindeki uyku laboratuvarına başvuran kişilerin yüzde 84'ünde gündüz uykululuk haline rastlanıldığını, bu oranın kendini sağlıklı hisseden kişilerde de küçümsenmeyecek oranda olduğunu belirtti.
ABD'de yapılan bir araştırmada gündüz uyuklamanın neden olduğu trafik kazası sayısının yılda 120 bin olarak belirlendiğini anlatan Aksu, "Bireysel nedenli trafik kazalarında alkolden sonra en fazla kaza nedeni gündüz uykusudur. Kişiye ve topluma oldukça büyük zararı olan bu hastalığın tedavisi ne yazık ki ihmal ediliyor ya da umursanmıyor" dedi.
03-06 ile 14-16 saatleri arası çok tehlikeli
Doç. Dr. Aksu, uyku hastalığı olsun, olmasın gündüz uyku arzusu olan, kendini iyi hissetmeyen kişilerin trafikte, özellikle belli saat dilimlerine çok fazla dikkat etmesi gerektiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Gündüz uyku arzusunun olduğu saat dilimleri, gece uyuma ve sabah kalkma saatlerine göre kolayca hesap edilebilir. Örneğin saat 24.00'de uyuyan, saat 07.00'de kalkan kişinin, bu saat diliminin yarısı olan 3.5 ile 12'yi toplaması durumunda gündüz en fazla uyku arzusu olduğu saatin 15.30 olduğu ortaya çıkar. Bu hesaba göre saat 23.00'de yatıp, 07.00'de kalkan bir kişinin gündüz uyku isteğinin dorukta olduğu saat 15.00'dir. Yatma ve kalkma alışkanlıklarına göre gündüz uykusunun en fazla istendiği saatler 14.00-16.00 arasıdır. Bu nedenle uykunun en yoğun olduğu 03.00- 06.00 ile 14.00-16.00 arası, trafikte en tehlikeli saatlerdir."
Belirtileri
Aksu, gündüz uykululuk halinin en önemli belirtilerinin çaba harcamadan trafikte yolculuk sırasında, sınıf, işyeri gibi uygun olmayan ortamlarda uyuma, dikkat toplayamama, hızlı zeka aktivitesi gerektiren işlerde zorlanma, sabah kalkıldığı zaman kendini dinç etmeme olduğunu bildirdi. Aksu, ayrıca, diğer hastalıklara bağlı, sabahları baş ağrısı, horlama, gece nefes durması, ağız kuruluğu, cinsel fonksiyonlarda azalma, akşam ve gece saatlerinde bacaklarda huzursuzluk ve buna bağlı gezme isteği, uyurken çok hareketli olma, aniden başın düşmesi, uykuya dalarken ve uyanırken kol ve bacağı hareket ettirememe gibi sorunlarında gündüz uykululuk halinin belirtileri olduğunu söyledi.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
