Paris ve Berlin konferans kararlarının yürürlükten kaldırılması

Coğrafi keşifler, Rönesans ve Reform hareketlerinden sonra emperyalist bir anlayışla yayılmacı bir siyaset izleyen Avrupa Devletleri, Osmanlı egemenliğindeki Hıristiyanların haklarını korumak isterler. Bu hareketteki amaçları saldırgan bir siyasa ile dini hakları korumak görüntüsü içerisinde topraklarımızı işgal etmek ve paylaşmak isterler. Bilhassa Rusya, Ortodoks Balkan halklarının haklarını korumak amacı ile 1853 ve 1877 yıllarında Osmanlı'ya saldırıya geçer. Aslında esas amaç Balkan ülkelerini kendisine bağlayarak, Boğazlar bölgesine egemen olup Akdeniz'e inmektir. Rusya'nın bu saldırılarını, kendi çıkarlarına aykırı gören diğer Avrupa Büyük Devletleri, Osmanlı'yı korumaları altına alır. Böylece Akdeniz'deki ve Osmanlı topraklarında çıkarlarını garanti altına alırlar. Bu savaşların sonunda toplanan kongrelerde de Osmanlı Devletinin bir Avrupa devleti oluşu kabul edilerek, Avrupa Devletlerarası Hukukuna göre toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı inancalanır. Böylece Osmanlı Devleti, 30 Mart 1856 tarihli Paris Antlaşması ile bir Avrupa Devleti oluyordu.Paris Antlaşmasının 8. Maddesine göre; Bab-ı Ali ile bu anlaşmayı imza eden öbür devletlerden bir veya birkaçı arasında siyasi ilişkilerinin devamını tehlikeye düşürecek bir durum ortaya çıkarsa, Bab-ı Ali ve işbu devlet veya devletler, anlaşmayı imzalamış bulunan öbür devletlerin aracılığı ile bu tehlikeli durumun gerçekleşmesini önleyebilmeleri için gerekeni yapacaklardı, yani onlara tehlikeyi bildirecek ve araya girmelerini isteyeceklerdi.9. Maddeye göre, Osmanlı Padişahı 3 Kasım 1839 tarihli Gülhane Hat-ı Hümayunu ile din ve ulus ayrılığı gözetmeksizin bütün uyruklarının durumunu iyileştirmek işine girişmiş ve böylelikle imparatorluğu içinde yaşayan Hıristiyanlara karşı âlicenap duygularını açıklamıştı O, bu yolda yeni bir kanıt vermek için sırf kendiliğinden çıkarmış olduğu bu yoldaki fermanı, bu antlaşmayı imzalayan devletlere bildirmeye karar vermişti. Bu devletlerde bu bildirme yönünün yüksek değerini takdir etmişlerdi. Bu olay hiçbir bakımdan bu devletlere ne toptan ne de ayrı, ayrı sultan ile uyrukları arasına girmek veya imparatorluğun iç yönetimine karışmak hakkını vermeyecekti.7. maddeye göre Osmanlı Devletinin bağımsızlığı ve toprak bütünlüğü garanti altına alınmıştır.Paris Konferansı kararlarından 7, 8 ve 9. maddeleri uygulanmamıştır. Anlaşmaya katılan ve imza atan garantör devletler kuvvetler dengesini bozmayacak ve birbirlerine zarar vermeyecek konularda Osmanlı Devletinin aleyhine olan uygulamalar görmemezlikten gelinerek Osmanlı ezilmiştir.13 Temmuz 1878 tarihli Berlin konferansında 63. maddeye göre Paris antlaşmasının maddeleri aynen kabul edilmiştir. Buna rağmen Osmanlı Devletinin toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı korunmadığı gibi Devletlerarası muvazene politikası uygulanmamıştır. Her iki anlaşmanın maddelerine ve Avrupa hukukuna aykırı bir şekilde gizli anlaşmalarla imza atan devletler tarafından toprakları paylaşılmış, hatta işgal edilmiştir. Bu nedenle savaş sırasında Osmanlı hükümeti Paris ve Berlin Antlaşmalarını 14 Ekim 1916 günü yürürlükten kaldırmıştır. Bu durumu savaş halinde bulunduğu devletlere bildirmez. Bağlaşığı olan ve bu antlaşmalarda imzası olan devletlerden Almanya'ya 14 Ekim de Avusturya'ya da 21 Ekimde birer nota ile bildirir.