Reytinge göre vergi
16.02.2004 00:00:00
Hayat standardı esasının kaldırılmasının ardından ortaya çıkan komik gelir beyanları üzerine harekete geçen Gelirler Genel Müdürlüğü'nün yeni bir sistem istediği Vergi Konseyi, bu konudaki çalışmalarını tamamladı.
Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal'ın verdiği bilgiye göre, Gelirler Genel Müdürlüğü uzmanlarının da katkı sağladığı bu çalışma, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'a sunuldu. Bakanın da onayladığı yeni model için Tebliğ çalışmaları başlarken, başta Odalar Birliği olmak üzere ilgili kesimleri bilgilendirmek için de harekete geçildi.
"Risk esaslı sektörel otokontrol sistemi" ya da "derecelendirilmiş mükellef seçme sistemi" olarak da tanımlanan reyting modelinde 5 temel ilke esas alındı. Bunlar, "Sistemin adil olması ve oto tarhiyata dönüşmemesi, mükellef haklarını koruması ve haklı izahları dikkate alması, piyasa ekonomisi ile uyumlu olması, basit, anlaşılır ve uygulanabilir olması ile vergi kanunlarıyla bütünlük sağlaması" olarak sıralandı.
Bu çerçevede, yeni sistemin uygulamaya girmesiyle birlikte ülkemizde hayat standardında olduğu gibi kesinlikle bir otomatik vergilendirme sorunu yaşanmayacağı vurgulandı.
Ek bildirim zorunluluğu
Gelişmiş ülkelerdeki uygulamaları da gözönünde bulunduran reyting (dereceleme) modeli, ilgili Tebliğin yayımlanmasından hemen sonra yürürlüğe konulacak.
Çıkarılacak Tebliğde, Avrupa standartları baz alınarak, sektör kodları ve işkollarının isimleri belirlenecek. Bu ayrımda, mükelleflerin gelişmiş ya da diğer yörelerde faaliyet göstermesi de dikkate alınacak. Böylece bölgesel bir sınıflandırma gerçekleştirilecek. Gelir vergisi mükelleflerinden Mart ayında, kurumlar vergisi mükelleflerinden de Nisan'da verilecek vergi beyannameleriyle birlikte, "Net satış hasılatı, esas faaliyet karı ve amortisman" tutarı alınacak. Mükellefler, bu bilgilerin yanına yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci ve mali müşavirlerinin adını ve sicil numarası da ekleyecek. Gelirler Genel Müdürlüğü, söz konusu verileri hemen bilgisayara yükleyecek ve maliye tarihinde ilk kez olarak Türkiye'de kar oranları ortaya çıkacak.
Mükelleflere derece
Gelir idaresi, bu bildirimler sonucunda gelişmiş, az gelişmiş ve geri kalmış yöre ayrımını da baz alarak, daha önce belirlenmiş sektör ve işkolları için ortalama kar oranlarını belirleyecek. Daha sonra da kar oranlarına göre mükellefler derecelendirilecek.Karı, ortalamanın çok üstünde olanlar A (reytingi çok iyi), biraz üstünde olanlar B (reytingi iyi), ortalamanın az altında olanlar C (Riskli), çok altında olanlar da D grubu (Çok riskli) olarak ayrıştırılacak.
A reytinge sahip olanlara teşekkür edilirken, C ve D reyting içinde yeralanlar, tek tek Vergi Dairelerine çağrılacak ve kendilerine "Rakamınız neden düşük. Anlatın bakalım" denilecek. Haklı gerekçe ileri süremeyenler de "Kara liste"ye alınarak, vergi denetim birimlerine havale edilecek.
Vergi Konseyi Başkanı Mustafa Uysal'ın verdiği bilgiye göre, Gelirler Genel Müdürlüğü uzmanlarının da katkı sağladığı bu çalışma, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan'a sunuldu. Bakanın da onayladığı yeni model için Tebliğ çalışmaları başlarken, başta Odalar Birliği olmak üzere ilgili kesimleri bilgilendirmek için de harekete geçildi.
"Risk esaslı sektörel otokontrol sistemi" ya da "derecelendirilmiş mükellef seçme sistemi" olarak da tanımlanan reyting modelinde 5 temel ilke esas alındı. Bunlar, "Sistemin adil olması ve oto tarhiyata dönüşmemesi, mükellef haklarını koruması ve haklı izahları dikkate alması, piyasa ekonomisi ile uyumlu olması, basit, anlaşılır ve uygulanabilir olması ile vergi kanunlarıyla bütünlük sağlaması" olarak sıralandı.
Bu çerçevede, yeni sistemin uygulamaya girmesiyle birlikte ülkemizde hayat standardında olduğu gibi kesinlikle bir otomatik vergilendirme sorunu yaşanmayacağı vurgulandı.
Ek bildirim zorunluluğu
Gelişmiş ülkelerdeki uygulamaları da gözönünde bulunduran reyting (dereceleme) modeli, ilgili Tebliğin yayımlanmasından hemen sonra yürürlüğe konulacak.
Çıkarılacak Tebliğde, Avrupa standartları baz alınarak, sektör kodları ve işkollarının isimleri belirlenecek. Bu ayrımda, mükelleflerin gelişmiş ya da diğer yörelerde faaliyet göstermesi de dikkate alınacak. Böylece bölgesel bir sınıflandırma gerçekleştirilecek. Gelir vergisi mükelleflerinden Mart ayında, kurumlar vergisi mükelleflerinden de Nisan'da verilecek vergi beyannameleriyle birlikte, "Net satış hasılatı, esas faaliyet karı ve amortisman" tutarı alınacak. Mükellefler, bu bilgilerin yanına yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci ve mali müşavirlerinin adını ve sicil numarası da ekleyecek. Gelirler Genel Müdürlüğü, söz konusu verileri hemen bilgisayara yükleyecek ve maliye tarihinde ilk kez olarak Türkiye'de kar oranları ortaya çıkacak.
Mükelleflere derece
Gelir idaresi, bu bildirimler sonucunda gelişmiş, az gelişmiş ve geri kalmış yöre ayrımını da baz alarak, daha önce belirlenmiş sektör ve işkolları için ortalama kar oranlarını belirleyecek. Daha sonra da kar oranlarına göre mükellefler derecelendirilecek.Karı, ortalamanın çok üstünde olanlar A (reytingi çok iyi), biraz üstünde olanlar B (reytingi iyi), ortalamanın az altında olanlar C (Riskli), çok altında olanlar da D grubu (Çok riskli) olarak ayrıştırılacak.
A reytinge sahip olanlara teşekkür edilirken, C ve D reyting içinde yeralanlar, tek tek Vergi Dairelerine çağrılacak ve kendilerine "Rakamınız neden düşük. Anlatın bakalım" denilecek. Haklı gerekçe ileri süremeyenler de "Kara liste"ye alınarak, vergi denetim birimlerine havale edilecek.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
