Şimşek: Bu programı uygulamasaydık 'enflasyon ne olurdu' sorusunu sormak bile istemiyorum

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, "Bir mükellefimiz bilançosunu bize sunup zorda olduğunu gösterirse biz memnuniyetle taksitlendirme yapıyoruz. Fakat vergisini zamanında ödemeyeni ödüllendirecek bir düzenleme ki biz doğru bulmuyoruz" dedi.

AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş'un Başkanlığı'nda toplanan TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın 2026 yılı bütçesi görüşüldü. Komisyon, bütçe görüşmelerin ardından Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, milletvekillerinin sorularını cevaplamasıyla devam etti.

Şimşek, Kahramanmaraş depremlerinin etkili olduğu bölgelerin ihyasının en büyük öncelikleri olduğunu belirterek, "Bu seneki fiyatla 3,6 trilyon lira bugüne kadar bütçeden tahakkuk bazlı bir harcama söz konusu. 90 milyar doların üzerinde. Kahramanmaraş merkezli deprem afetinin hemen ardından biz deprem bölgesinde vergi anlamında maliye boyutuyla her türlü kolaylığı sağladık. Her türlü vergisel tedbiri hayata geçirdik. Mücbir sebep haline ilişkin yasa geçen sene değiştirildi ve uzatıldı. Biz uzatma imkanların tümünü kullandık. Dolayısıyla 30 Kasım'da sona erecek mücbir sebep halinin tekrar uzatılması için mutlaka bir yasal düzenleme gerekecek. Ama birincisi depremden etkilenenler etkilendiklerini eğer kanıtlarlarsa mücbir hali sona erse dahi mücbir halden yararlanacaklar" açıklamasında bulundu.

Şimşek, deprem bölgesinin ihyası için gelecek dönemde de kaynak aktarmaya devam edeceklerini dile getirdi.



"Vergisini zamanında ödemeyeni ödüllendirecek bir düzenlemeyi biz doğru bulmuyoruz"

Vergi affı ve yapılandırmasının yapılıp yapılmayacağına ilişkin sorulara da yanıt veren Şimşek, "Şimdi geçtiğimiz dönemlerde epey bir düzenleme yapıldı. Hatta bazılarının taksitleri hala devam ediyor. Bu düzenlemelerde genelde vergi asırlarında herhangi bir indirim veya silinme olmadı. Sadece gecikme faiz ve zamları enflasyon oranında güncellendi. Fakat bu vergi aflarının af diye biliniyor onun için söylüyorum, Aslında yapılandırmanın vergi uyumu bozduğu çok net. Onun için prensip olarak biz şunu yapmak istiyoruz. Eğer gerçekten bir mükellefimiz bilançosunu bize sunup zorda olduğunu gösterirse biz memnuniyetle taksitlendirme yapıyoruz. Dolayısıyla bu anlamda yapılandırma zordaki herkese açık. Bunun için bir yasal düzenleme gündemimizde yok. Yani genele şamil vergisini zamanında ödemeyeni ödüllendirecek bir düzenleme ki biz doğru bulmuyoruz" ifadelerine yer verdi.



"Bütün mükelleflerimize eğer rasyoları elverişliyse biz yardımcı olacağız"

Şimşek, vergi yapılandırmalarının vergiye uyumu bozduğunu geçmişten beri ifade ettiğini söyleyerek, "Bugün biz birçok işletmemize birçok belediyemizin alacaklarını biz taksitlendiriyoruz. Tekrar söyleyeyim, borçlarını ödemede zorluk çekenler gelir idaresine başvursunlar. Biz bütün mükelleflerimize eğer rasyoları elverişliyse biz yardımcı olacağız" dedi.

Vergisini zamanında ödeyenlere bir kolaylık sağlanıp sağlanmayacağına ilişkin de konuşan Şimşek, halihazırda vergiye uyumlu gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerin ödeyeceği gelir ve kurumlar vergisinde beş puanlık bir indirim uygulandığını hatırlarttı.



"Mobilya, deri, konfeksiyon, ayakkabı gibi emek yoğun sektörlerinin sıkıntılarını çalışıyoruz, ilave tedbirler alacağız"

Şimşek, tekstil, mobilya, deri, konfeksiyon, ayakkabı gibi emek yoğun sektörlerde bir takım sıkıntıların olduğunu bildiklerini belirterek, şu ifadelere yer verdi:

"Tekstil, mobilya, deri, konfeksiyon, ayakkabı sektörleri, emek yoğun sektörlerdir. Bu sektörlerde bir takım sıkıntıların olduğunu biliyoruz. Bu sıkıntıları da görmemezlikten gelemeyiz. Nitekim bu senenin başında birkaç adım attık. Bunlardan bir tanesi her çalışan başına KOSGEB üzerinden aylık 2 bin 500 liralık destek sunduk. En son Reeskont kredi miktarını artırırken özel bir alanın bu türden zorluk çeken sektörlere ayrılması hususunu telkin ettik. Aslında ihracatçı demek aynı zamanda imalatçı demek. Şu anda ihracatçının kredi faiz sübvansiyonu neredeyse yüzde 50'lere ulaşmış durumda. Yani piyasa faizine oranla şu anda bizim her şey dahil kredi oranı yüzde 24,9. Ve ufak rakamlar değil. Yılın ilk dokuz ayında 700 milyarın üzerine bir kredi sunulmuş. Şu anda günlük 300 milyon liradan miktar 4,5 milyar irada çıkartıldı. Biliyorsunuz üç yüz milyon liradan. Dolayısıyla tekstil, mobilya, deri, konfeksiyon, ayakkabı gibi emek yoğun sektörlerinin sıkıntılarını biz yine çalışıyoruz. İlave tedbirler alacağız."



"Bütçe açığı düşüyor, bu anlamda program çalışıyor"

Bakan Şimşek, ekonomi programının çalışmadığına dair yapılan eleştirilere de yanıt vererek, "Biz bir taraftan 90 milyar dolarlık bir deprem harcaması yaparken bir taraftan da bütçe açıklarını düşünmüşüz. Bütçe açık hedeflerini önemli ölçüde geçen sene tutturduk. 2023'te tutturduk, 2024'te tutturduk. 2025'te ise büyüme bizim öngördüğümüz düzeyde gerçekleşmedi doğru. Olabiliyor bu tür şeyler. Çünkü bu sene birçok olay yaşandı. Kuraklığın, donun etkisiyle tarımda küçülme var. İçeride dışarıda birçok gelişme oldu. Bölgemizde savaş oldu. Şimdi ama ona rağmen bakın bütçe açığı yüzde 5,1'den geçen sene 4,7'yi, bu senede büyük ihtimalle yüzde 3,5-3,6 civarında gerçekleşecek. Dolayısıyla bütçe açığı düşüyor. Bu anlamda program çalışıyor" diye konuştu.



"Enflasyon daha da düşecek"

Bakan Şimşek makroekonomik verilerdeki ilerleme de değinerek, "Program sayesinde enflasyon yüzde 32-33 civarına indi. Daha da inmesi için şartlar şu anda yerinde ve inecek. Mali disiplini tesis ettik. Sürdürülebilir cari denge var. Kur korumalı mevduatlardan çıkışı tamamlıyoruz ve şoklara karşı dayanıklılığımız arttı. Program rüşdünü ispat etti" diye konuştu.

"Benden sermayeci çıkmaz"

Vergi harcamalarını düşürdüklerini vurgulayan Şimşek, 2026'da vergi harcamalarının 1 trilyon 92 milyar lirasının asgari ücretin vergi dışı bırakılmasından kaynaklandığını kaydetti. Şimşek, sözlerine şu şekilde devam etti:

"Asgari ücrete vergi mi istiyorsunuz' Vergi harcamalarının üçte biri asgari ücretin vergi dışı bırakılmasıdır. Yatırım, üretim ve ihracatın teşviki için bunları yaparsınız. İstihdam için yaparsınız. Bunların tutarı 641,5 milyar lira. Engelli bireyler başta olmak üzere dezavantajlı grupların desteklenmesi, eğitim, sağlık, kültür, spor faaliyetleri için çevresel faaliyetlerin desteklenmesi için ayrılan pay yaklaşık 265 milyar lira. Çiftçilerin tarımsal faaliyetlerinin desteklenmesi için ayrılan pay 262 milyar lira. Çiftçimizin vergisini mi artıralım' Yemi, gübreyi de mi vergiye tabi tutalım' Vergi borcu siliniyor dediğiniz bunlar. Çünkü bunun dışında vergi borcu silinemez, bunların hepsi kanunla yapılıyor, hiçbirisinde benim müdahalem yok."



"Benden burjuva sermayeci çıkartamazsınız"

Vergi konusunda yapılan düzenlemelere de değinen Şimşek, "Benden burjuva sermayeci çıkartamazsınız arkadaşlar, mümkün değil. Bakın, kurumlar vergisini 5 puan artıran benim, bankaların vergisini yüzde 20'den yüzde 30'a çıkartan benim, bankaların harçlarını yüzde 50 artıran benim, yurt içi asgari kurumlar vergisi getiren benim, küresel şirketlere asgari kurumlar vergisi getiren benim. Şirketlerin taşınmazlardaki satışlarda yüzde 50 kazanç istisnasını kaldıran benim, iştirak hissesi satış kazancı istisnasını düşüren benim. Kar paylarına stopajı yüzde 10'dan yüzde 15'e çıkartan benim. Şu anda 6 ay vadeye kadar fon ve mevduatlar, toplamın yüzde 95'ini oluşturuyor. Bunların vergisini yüzde 17,5'e çıkardık. Eğer ben rantiyecisiysem, ben küresel sermayeyi temsil ediyorsam nasıl mevduatların faizini yüzde 5'ten yüzde 17,5'e çıkarıyorum. Benden sermayeci çıkmaz. Ben kamu hizmeti yapmak için buradayım" dedi.



"Programı uygulamasaydık enflasyon ne olurdu sorusunu sormak bile istemiyorum"

Enflasyon konusunda da değerlendiren Şimşek, göreve geldiği günden itibaren enflasyonun gidişatını değerlendirerek, şu ifadelere yer verdi:

"Şimdi biz Eylül 2023'te bir OVP açıkladık. Ama para politikasının yeniden inşası ta Mart Nisan'ı buldu. Şimdi bunu da görmemiz lazım. Dolayısıyla dezenflasyon nerede başladı hususu başlangıç şartları aynı değil. Şimdi 2001'le ilgili güzel bir karşılaştırma gördük. Tebrik ediyorum. Ama şunu görelim. 2001'de büyük bir kur şoku yaşanmış. Kurda düzeltme olmuş. 2023'te bu düzeltme olmadı. Çünkü KKM olduğu için olmadı. Çünkü eğer kurda düzeltmeye izin verseydik o zaman KKM nedeniyle çok ciddi parasallaşma yani Merkez Bankası'nın bir parasal genişlemeye gitmesi gerekirdi. Yapılanın çok ötesinde o da enflasyonu hiperenflasyona götürebilirdi. Biz o nedenle tercihleri yaparken oturduk bu hassasiyetlerle hareket ettik. Ve dolayısıyla şunu anlatmaya çalışıyorum. Enflasyon 2022'nin Ekim ayında yüzde 85'e çıkmış. Yıl sonu yüzde 64, Mayıs ayında yüzde 40 civarına kadar düşmüştü. Dolayısıyla eğer biz bu programı uygulamasaydık enflasyon ne olurdu sorusunu sormak bile istemiyorum."

Görüşmelerin ardından Hazine ve Maliye Bakanlığının 2026 yılı bütçesinin yanı sıra Gelir İdaresi Başkanlığı, Türkiye İstatistik Kurumu, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Sermaye Piyasası Kurulu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Kamu İhale Kurumu, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun bütçe, kesin hesap ve Sayıştay raporları, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Yatırımcı Tazmin Merkezi ile Bankalararası Kart Merkezi AŞ'nin Sayıştay raporları kabul edildi.