Son dönemde gerilimli günler yaşayan Türkiye ile ABD'nin ilişkileri, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Savunma Bakanlığı Pentagon'un 15 Kasım'da Kongreye sunduğu ve Türk-Amerikan ilişkilerindeki güncel durumun kapsamlı şekilde değerlendirildiği 'gizli' ibareli raporla yeniden darbe alacak gibi görünüyor. Zira rapor uyarı değil, tehdit şeklinde algılanabilecek pek çok ifadeyle dolu.

Türkiye'nin Rusya'dan S-400 hava sistemlerini alması durumunda F-35 programına olan dahlinin yeniden gözden geçirileceğinin belirtildiği raporda ayrıca sadece F-35 satışlarının değil, diğer Amerikan firmalarının ürettiği savunma sistemleri satışlarının da etkilenebileceği tehdidi dikkat çekiyor.

 Pentagon tarafından Senato ve Temsilciler Meclisine sunulan, Türkiye'nin S-400 ve F-35 sistemlerini aynı anda kullanmasının F-35'in hassas bilgilerinin ele geçirilmesine neden olabileceği kaygısının dile getirildiği 12 sayfalık raporda ayrıca Türkiye'nin NATO için kritik önemde olan bir ülke olduğuna da vurgu yapıldı.

Kriz dallanıp budaklanacak

ABD'nin YPG/PKK ile işbirliği yapmasının ve Fetullah Gülen'i iade etmemesinin, Türkiye tarafından "iki ülke arasındaki ilişkilerin altını oyan unsurlar" olarak algılandığı belirtilen raporda Türkiye'nin defalarca ve kamuoyuna açık bir şekilde S-400 alım anlaşmasının tamamlandığını açıkladığı belirtilirken ilk S-400 teslimatının Temmuz 2019'da gerçekleşeceği ifade edildi.

Buna karşın ABD hükümeti, Türk hükümetine S-400 alımının ABD-Türkiye ikili ilişkilerine ve Türkiye'nin NATO içindeki rolüne olumsuz etkisinin kaçınılmaz olacağını belirtmiştir" ifadelerine yer verildi.

Bunların yanı sıra Türkiye'nin, Amerika Düşmanlarına Yaptırımlarla Mücadele Yasası (CAATSA) kapsamında potansiyel yaptırımlara maruz kalabileceği, F-35 uçaklarındaki alım ve endüstriyel haklarını riske atabileceği, NATO ile ortak çalışabilirliğinin azalabileceği ve Rusya'ya artan bağımlılıktan kaynaklanan zaafiyetlerinin ortaya çıkabileceği belirtildi.

Raporda şu ifadelere yer verildi: "Bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla, F-35 Müşterek Taarruz Uçağı, PATRIOT Hava ve Füze Savunma Sistemleri, CH-47 Chinook ağır nakliye helikopteri, UH-60 Black Hawk helikopteri ve F-16 avcı uçağı da Türk alım programlarından etkilenecekler arasındadır."

Türkiye ortaklıktan da atılabilir

Raporda, F-35 programına katılımı konusunda ise Türkiye'nin programa 2002'de dahil olduğu ve şimdiye kadar 1.25 milyar dolar yatırım yaptığı ifade edildi.

Ankara'nın 100 adet F-35A uçağı almayı planladığı ifade edilen raporda, Türkiye'nin aynı zamanda programın önemli bir endüstriyel katılımcısı olduğuna vurgu yapıldı.

Türkiye'nin ulusal seviyede F-35 uçağının motoru olan F-35 motorunun son montaj ve kontrol tedarikçisi, aynı zamanda motorun Bölgesel Bakım, Onarım ve Yükseltme Tesisi olarak seçildiğine işaret edilen raporda, "Türkiye S-400 alımına devam ederse yönetim, Türkiye'nin sekizinci ortak olarak katılımının devam edip etmeyeceğini tekrar değerlendirecektir" denildi. Raporda S-400 alımından vazgeçmesi için Türkiye'ye sunulan alternatiflere ilişkin şu ifadelere yer verildi: "Yönetim, Türkiye'nin tüm savunma gereksinimlerini karşılayacak güçlü, kabiliyetli ve NATO ile çalışabilir bir hava ve füze sistemi sağlamak üzere bir paket hazırladı. Paketin bazı kısımlarının Kongreye tebliğ edilmesi gerekiyor. Kongrenin Türkiye'ye satış konusunda destek vermesi, Türkiye'ye S-400 alımından çekilmesini sağlayacak gerçek bir alternatif sunmak açısından önemlidir."

HABER MERKEZİ