Tarım ithalatı gaza basacak

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Bitkisel Üretim İstatistikleri, 2021 verilerini açıkladı. TÜİK'in açıklamasında, "Bu haber bülteninde yer alan verilerin toplanması, işlenmesi ve yayına hazır hale getirilmesinden Tarım ve Orman Bakanlığı, yayımlanmasından Türkiye İstatistik Kurumu sorumludur" uyarısı dikkat çekti. Veriler tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde üretimin 2021'de azaldığını ortaya koydu. Üretim miktarları, 2021 yılında bir önceki yıla göre tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde yüzde 13.4 azalırken, sebzelerde yüzde 1.8, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde yüzde 5.4 oranında artış gösterdi. Buna göre üretim miktarları 2021 yılında yaklaşık olarak tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerde 61.7 milyon ton, sebzelerde 31.8 milyon ton, meyveler, içecek ve baharat bitkilerinde 24.9 milyon ton olarak gerçekleşti. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) Kasım ayında açıkladığı raporda Türkiye'nin bu yıl üreteceği tahıl miktarının önceki yıla göre yüzde 14.7 azalacağı tahmin edilmişti. Tahıl ürünleri üretim miktarları 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 14.3 oranında azalarak yaklaşık 31.9 milyon ton olarak gerçekleşti. Bir önceki yıla göre buğday üretimi yüzde 13.9 oranında azalarak yaklaşık 17.7 milyon ton, arpa üretimi yüzde 30.7 oranında azalarak yaklaşık 5.8 milyon ton, çavdar üretimi yüzde 32.4 oranında azalarak 200 bin ton, yulaf üretimi yüzde 12.2 oranında azalarak 276 bin ton, dane mısır üretimi ise yüzde 3.8 oranında artarak yaklaşık 6.8 milyon ton oldu.

Şeker pancarı üretimi de azaldı

Baklagillerin önemli ürünlerinden nohut üretimi yüzde 24.6 oranında azalarak 475 bin ton, kuru fasulye yüzde 9.1 oranında artarak 305 bin ton, kırmızı mercimek yüzde 30.6 oranında azalarak 228 bin ton, yumru bitkilerden patates ise yüzde 1.9 oranında azalarak 5.1 milyon ton olarak gerçekleşti. Yağlı tohumlardan soya üretimi yüzde 17.2 oranında artarak 182 bin ton, ayçiçeği üretimi yüzde 16.8 oranında artarak yaklaşık 2.4 milyon ton oldu. Tütün üretimi yüzde 7.7 oranında azalarak 73 bin ton, şeker pancarı üretimi ise yüzde 20.7 oranında azalarak yaklaşık 18.3 milyon ton olarak gerçekleşti. Sebze ürünleri üretim miktarı 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 1.8 artarak, yaklaşık 31.8 milyon ton oldu. Ana gruplarda en yüksek artış meyve üretiminde gerçekleşti. Meyveler, içecek ve baharat bitkileri üretim miktarı 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5.4 oranında artarak yaklaşık 24.9 milyon ton olarak gerçekleşti. Meyveler içinde önemli ürünlerin üretim miktarlarına bakıldığında, bir önceki yıla göre kayısı yüzde 4, üzüm yüzde 12.8, kiraz yüzde 4.8 oranında azaldı, elma yüzde 4.5, çilek yüzde 22.4, zeytin yüzde 32.1 oranında arttı. Turunçgil meyvelerinden mandalina yüzde 14.7, portakal yüzde 30.6, limon yüzde 30.4, sert kabuklu meyvelerden fındık yüzde 2.9 oranında artarken Antep fıstığı yüzde 59.7 oranında azaldı. Muz üretimi yüzde 21.3 oranında artarken, incir üretimi ise değişim göstermeyerek 320 bin ton olarak gerçekleşti.

Üretim düşüyor tüketim artıyor

Resmi veriler Türkiye'de tarımsal üretimdeki keskin düşüşleri ortaya koyuyor. Bir taraftan üretim düşerken diğer taraftan ise tüketim artıyor. Bu da ülkemizin tarımsal üretim açığının daha da yükselmesi sonucunu ortaya koyuyor. FAO tahminlerine göre 2020 yılında 42.8 milyon ton olan Türkiye'nin tahıl tüketimi 2021'de 43.7 milyon tona yükselecek. Ülkemizde 11 aylık tarım ürünleri üretim miktarının yaklaşık 32 milyon ton olduğu göz önünde tutulursa 12 aylık üretimin 34.8 milyon ton olacağı görülüyor. Bu durumda sadece tahıl üretimindeki açığımız yaklaşık 9 milyon ton olacak. Bu açık da her zaman olduğu gibi ithalat yoluyla karşılanacak ve bunun için milyarlarca dolar ödeme yapılması gerekecek. Sadece tahıl ürünlerinde değil, iç tüketimi karşılamayan diğer pekçok tarımsal üründe de ithalat artışları kaçınılmaz hale gelmiş durumda.

İthalat tam gaz

Resmi verilere göre buğday, ithal edilen tarım ürünleri arasında başı çekiyor. Arpa ve mısır ise ithalatta buğdayı takip eden tarım ürünleri arasında yer alıyor. Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) tarafından 2020 yılı hasat döneminden sonra ilki 25 Ağustos 2020, sonuncusu 22 Ocak 2021'de olmak üzere 7 ayrı ihale ile toplam 2 milyon 185 bin ton ekmeklik buğday ithal edildi. 2021 yılı hasat döneminde ise 30 Haziran'da başlamak üzere 7 ayrı ihale gerçekleştirildi ve toplam 2 milyon 340 bin ton ekmeklik buğday ithal edildi. Öte yandan bu hasat döneminde TMO yemlik arpa için ilki 24 Haziran'da sonuncusu ise 23 Kasım'da olmak üzere 8 ayrı ithalat ihalesine çıktı ve toplam 2 milyon 375 bin ton arpa ithal etti. Ayrıca bu yıl toplam 650 bin ton mısır ithalatı yapıldı. TMO'nun 2021 yılı hasat döneminde sıfır gümrükle gerçekleştirmiş olduğu hububat ithalatı 5.4 milyon tona ulaşmış durumda. Türkiye buğdayın büyük bir kısmını Rusya'dan satın alıyor. Rusya'nın ardından en çok buğday satın aldığımız diğer ülkeler Ukrayna ve Brezilya. Mısır ise Rusya, Sırbistan ve Romanya gibi ülkelerden ithal etmekteyiz. Bir zamanlar adeta tahıl ambarı olarak anılan ülkemiz, artık tarımsal ürünlerini Rusya başta olmak üzere diğer Avrupa ülkelerinden temin eden bir ülke haline gelmiş durumda.