TEOG'da bilirkişi skandalı

ŞEVKET TEPETAŞ/İSTANBULKasım 2014 dönemi TEOG sınavında 'hatalı' Türkçe sorusuna ilişkin mahkeme süreci devam ediyor. 26 Kasım 2014'te yapılan TEOG sınavında Türkçe dersi A ve C kitapçıkları 17., B ve D kitapçıkları 20. sorunun 'hatalı' olduğu ve iptal edilmesi gerektiği yönünde Ankara'da 5. ve 12. İdare Mahkemelerinde davalar açıldı. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), Ankara 12. İdare Mahkemesi'nin Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitim Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Muammer Nurlu'nun sorunun cevabının MEB tarafından açıklandığı gibi 'A' şıkkı olduğuna dair rapor vermesi üzerine davacıların 'yürütmeyi durdurma' talebini reddederek, sonuçları 9 Ocak'ta açıkladı. Ancak bilirkişi Prof. Dr. Nurlu'nun raporu, hem velilerin tepkisini çekti, hem de eğitim camiasında hayretle karşılandı. Çelişkilerle dolu raporBu bağlamda önce davalık soruyu aktaralım: SORU: Ormanlar, maziyi hatırlatan gölgeli yollar, sürü halinde uçuşan kuşlar, beni daima etkilemiştir. Bu cümlede virgülün kullanımı ile ilgili hangisi söylenebilir?A) Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konmuştur.B) Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konmuştur.C) Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konmuştur.D) Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için konmuştur. Aralarında çok sayıda başarılı öğrenci olmak üzere on binlerce öğrenci 'kuşlar' kelimesinden sonra gelen virgül nedeniyle C ve D seçeneklerine yöneldi. 27 Kasım tarihli gazetelerde sorunun sorunlu olduğuna işaret edilmesine rağmen, MEB iptale yanaşmadı. Bunun üzerine bazı veliler, soruyu yargıya taşıdı. Ankara 12. İdare Mahkemesinde açılan davada Prof. Dr. Muammer Nurlu bilirkişi olarak atandı ancak çelişkili bir rapora imza attı. Zira Yeni Mesaj'ın görüşlerine başvurduğu Türkçe öğretmenlerine göre, soruda 3 virgülün yer aldığı bir metin verilerek, öğrencilere 'virgülün kullanımı' soruluyordu. Buna göre cümledeki bütün virgüller aynı işlevde kullanılması gerekiyor. MEB, sorunun cevabını "Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur" şeklinde ilan etti. Bilirkişi Prof. Dr. Nurlu ise raporunda cümlede yer alan ilk iki virgülün "birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konduğu'nu ancak 3. virgülle "özne görevi yapan kelime ve kelime grupları üzerine vurgu yapıldığı"nı savundu. Bu saptamasına rağmen bilirkişi, raporunun sonuç bölümünde MEB'in belirlediği şıkkın doğru olduğunu ileri sürdü. Türkçe öğretmenleri, bilirkişi raporunu hayretle karşıladıklarını, bizzat bilirkişinin cümlede virgülün iki farklı görevde kullanıldığını tespit ettiğini ancak buna rağmen doğru sonuca ulaşamadığını, dahası İlköğretim 8. Sınıf Türkçe dersi müfredatında virgülün bu şekilde kullanımının yer almadığını ifade ettiler. Ankara 12. İdare Mahkemesi davaya ilişkin kararını henüz vermedi. Yeni Mesaj'ın edindiği bilgiye göre, davacılar bilirkişi raporuna itiraz ederek, rapordaki çelişkileri ortaya koyan dilekçeyi mahkemeye iletti. Davacılar ayrıca çeşitli üniversitelerden öğretim üyelerinin söz konusu sorunun hatalı olduğunu saptayan 'beyan'larını da dosyaya ilave etti.TDK 'soru hatalı' diyorDavacı veliler sorunun hatalı olduğunu ispatlamak için dava açmadan önce Türk Dil Kurumu'nun yolunu tuttu. Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kaçalin, 1 Aralık 2014'te yaptığı değerlendirmede, soruya konu olan ifadede 'kuşlar' kelimesinden sonra virgüle gerek olmadığını vurguladı. Türk Dil Kurumu Başkanvekili Ali Karaçalı da, 'kuşlar' kelimesinden sonra virgül kullanılarak imla hatası yapıldığını, bunun öğrencileri yanılttığını belirtti. TEOG'da yöneltilen 120 sorudan 119'unu yapan ancak davalı soruda çelişkiye düşerek farklı şık işaretleyen yaklaşık 2 bin öğrencinin olduğu tahmin ediliyor. Bu öğrencileri fazla Türkçe bilgisine ve yorum kabiliyetine kurban gittikleri belirtiliyor. Daha yüzeysel bilgiye sahip öğrencilerin, soruyu fazla irdelemeden A şıkkına yöneldikleri ileri sürülüyor. Öğrencilerin velileri dava açmanın yanı sıra sosyal medyada örgütlenerek sorunun iptali için ilgilileri göreve çağırıyor. MEB, geçen yıl TEOG'da iptal edilen 4 soruda olduğu gibi bu sorunun da doğru olduğunu savunuyor.