Tsunami etkisi

Hint Okyanusu'nun 250 milyonluk takımada ülkesi Endonezya'da sıcak gelişmeler yaşanıyor.

1998 yılında toplumsal taleplere ve ekonomik ve sosyal açılımlara zemin hazırlayamadığı gerekçesiyle olaylı bir şekilde iktidardan indirilen Suharto'dan sonra görevi devralan Megawati Sukarnoputri'yi de zor günler bekliyor.

Endonezya toplam 13600 adacıktan oluşuyor. Bu adaların 12000 kadarında yerleşim yok. Tarım ve balıkçılık ağırlıklı geçim standardının parlak olduğunu söylemek mümkün değil.

Endonezya uluslararası alanda kendinden özellikle siyasal karışıklıklar nedeniyle sözettiriyor. BM'nin aldığı tavsiye kararları ve 29 aylık bekleme süresinden sonra Doğu Timor'a bağımsızlık kazandırılması en çok konuşulan olay oldu. Eski Portekiz sömürgesi olan Timor'un 1975 yılından beri verdiği bağımsızlık mücadelesi takımadadaki diğer halkları da tetiklemiş bulunuyor.

Doğu Timorlular dün ilk bağımsızlık yıldönümlerini kutladılar. Doğu Timor büyük bir katılımla 2002'de bağımsızlığa adım atmıştı.

800 bin nüfuslu Timor'dan sonra, ülkenin kuzey batısındaki Aceh Adası da 4 buçuk milyonluk nüfusuyla bağımsızlık talebinde bulunuyor.

Zengin petrol yataklarına sahip Aceh'te, Özgür Aceh Hareketi (GAM) tüm bölgeyi etkisine almış durumda. Özellikle Müslüman kimliğe sahip grupların bu hareketin bağımsızlık isteğine olan destekleri tam.

Çoğunluğunu Müslümanların oluşturduğu bu harekete karşı Megawati hükümeti taviz vermek istemiyor. Bağımsızlık taleplerinin diğer adalara da sıçramasından ürken Endonezya Hükümeti, yıllardan beri bölgede uyguladığı şiddetin bumerang etkisine maruz kalıyor dersek yanlış söylemiş olmayız.

İşbaşına geldikten sonra Müslüman örgütlere karşı sıkı bir politika uygulayan Megawati hükümeti, askeri açıdan yetersiz kaldığı alanlarda Atlantik ötesinden ABD askerlerini bile çağırmaktan geri kalmadı. ABD ile ikili ilişkilerini her geçen gün geliştirerek yasadışı olarak addettiği örgütlere örtülü operasyonlar düzenleyen ABD sempatizanı hükümetin halk arasındaki prestiji sönmüş durumda.

Uluslararası insan hakları örgütleri de zaman zaman Endonezya'ya insani uyarılarda bulunuyorlar. Ülkede etkin ağırlığa sahip İslami hareketin liderlerinden Ebu Beşşir'e karşı uygulanan baskılar hafızalardaki tazeliğini koruyor.

Endonezya, Asya'nın güneyinde, Hint Okyanusu'nun ortasında coğrafik olduğu kadar siyasal yönden de parçalı yapısıyla Doğu Timor'dan sonra Özgür Aceh talepleriyle sınav vermekte.

Endonezya (Cakarta Hükümeti) bu hafta başında havadan ve karadan Aceh'e asker yığdı. Özgürlük hareketi temsilcilerinin, merkezi hükümetle Japonya'nın başkenti Tokyo'da masaya oturmak istememesinden sonra vuku bulan askeri hareketlilik, savaş borularının ötmesine önayak oldu.

Aceh Adası, Endonezya milli ordusu tarafından dörtbir koldan kuşatma altına alınmış bulunuyor. Acehliler ise bağımsızlık yolunda sonuna kadar mücadele edeceklerini söyleyerek, geri adım atmalarının mümkün olmadığının altını çiziyorlar.

Petrol bölgesi Aceh'te, Endonezya'nın yanında ABD'nin de dolaylı destekle yeralması düşündürücü.

Petrolün kokusunu alır almaz o coğrafyalara konuşlanmak için yanıp tutuşan ABD'nin bölgeye olan ilgisini anlayışla karşılamak gerekiyor.

Özgürlükler (!) ülkesi bir ülkenin, özgürlük için yola çıkan milletlere yardımcı olması beklenirken,neden köstek olduğu ise ayrı bir tartışma.

Kızıl Deniz ve Basra Körfezi'ndeki kızgın sulardan sonra Hint Okyanusu'ndaki kabarmaları iyi takip etmek ve irdelemek lazım.