Türkiye'ye cezaevi uyarısı

Avrupa İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT) yayımladığı yıllık raporunda, Türkiye'nin de içinde bulunduğu 'aşırı dolu cezaevine sahip' üye ülkeleri uyararak, bunun önüne geçilebilmesi için önerdiği bir dizi kriterlerin vakit geçirilmeden uygulanmasını istedi. Avrupa Konseyi bünyesinde faaliyet gösteren ve bağımsız uzmanlardan oluşan komite, cezaevlerinde her bir mahkum için ortak koğuşlarda 4 metrekare yaşam alanı, tek kişilik hücrelerde ise en az 6 metrekarelik yaşam alanı oluşturulması gerektiği uyarısında bulundu. Cezaevlerinin aşırı dolu oluşunun, "işkence ve kötü muamelenin bir parçası olduğu ve ciddi insan hakları ihlali teşkil ettiğini" belirten komite, üye ülkelerin tutukluluğa alternatif önlemler geliştirmesi çağrısında bulundu. CPT'nin 60 sayfalık raporunda, tutukluğa alternatif olarak şartlı tahliye, rehabilitasyon programları ile desteklenen zorunlu toplum hizmeti veya elektronik kelepçeyle izleme gibi çözümlerle tutukluluk cezasına alternatif tedbirlere başvurulabileceği hatırlatıldı.

Türkiye 3. sırada

CPT raporuna göre, cezaevinde tutuklu ve mahkum yoğunluğu oranı 2020 ila 2021 yılları arasında çok az da olsa düşüş gösterdi. 2020'de üye ülkelerde ortalama 100 kişilik cezaevine 91 mahkum veya tutuklu düşerken, 2021'de bu oran 85'e düştü. Avrupa Konseyi'ne üye ülke en kalabalık cezaevleri sıralamasında ilk sırada Romanya (yüzde 119) gelirken bu ülkeyi Yunanistan (yüzde 111), Belçika (yüzde 108) ve Türkiye (yüzde 108) izliyor. İtalya (yüzde 106), Fransa (yüzde 104), İsveç (yüzde 101) ve Macaristan (yüzde 101) daha sonraki sıraları alıyor. Avrupa Konseyi'nin Lozan Üniversitesi tarafından hazırlanan ve bu ayın başlarında yayımlanan 2021 Yıllık Ceza İstatistikleri hapishane ve mahkum raporundaki veriler de Türkiye'nin en fazla hapishane nüfusu ve en fazla hapis cezası verilen ülkeler sırasında Rusya'nın ardından ikinci sırayı aldığını ortaya koymuştu. Araştırmada diğer dikkat çekici noktaysa 2011 ile 2021 arasında Avrupa'da hapsedilme oranı yüzde 89 ile en fazla büyüyen tek ülkenin yine Türkiye olmasıydı.