Unutulmuş türk köyü, keşfedileceği günü bekliyor

Rusya Federasyonu'na bağlı Dağıstan Özerk Cumhuriyeti'nin Azerbaycan ile sınırdaş olan Rutul ilçesinin Aşağı Katruh köyünde yaşayan 4 bin Türk, Türk dünyası tarafından tanınmak istiyor. Çarlık Rusyası döneminde devlet kayıtlarına "Tatar" olarak geçen, Sovyetler Birliği döneminde ise "Lezgi", "Türk" veya "Azeri" olarak anılan Ketruhlular'ın hangi Türk boyunu temsil ettikleri, kendileri için de sır olarak kalmaya devam ediyor. Dil, yaşayış tarzı, örf ve adet gibi kültür unsurlarına bakıldığında Türk kavmi olduğu anlaşılan ve komşu köylerdeki halklardan ciddi şekilde farklılık gösteren Ketruh cemaati, kendi tarihleri hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak için Türk tarih bilimcilerinden yardım bekliyor. Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra farklı nedenlerden dolayı asimile sürecine giren Ketruhlular, Rusya hükümetinin kendilerini etnik grup olarak tanımasını ve yasal azınlık haklardan yararlanmak istiyor.Moskova'da yaşayan Katruhlular, vatan özlemini gidermek için sık sık biraraya gelerek, cemaat sorunlarını da ele alıyor. Köy sakinlerinden İlderbek Zakuyev, "Büyüklerden duyduğumuza göre, bizim köy, Nadir Şah döneminde bu köye göç eden 7 kişiden meydana geldi. Biz köyümüzün tarihini, bu köyün tam olarak nasıl ve ne zaman ortaya çıktığını bilmiyoruz. Geçtiğimiz günlerde köyün 460. kuruluş yıldönümünü kutladık. 460 yıldan önceki tarihimizi de bilmek istiyoruz. Köyümüz dağlar arasındaki bir dere kenarında. Komşu köylerden farklı bir dil konuşuluyor. Bölgemizde Türkçe konuşan tek köy, bizimkisi. Bir Türk tarih bilimcisine ihtiyacımız var. Kendi kökümüzü, hangi Türk boyundan geldiğimizi bilmek istiyoruz" dedi.Recep Zakuyev isimli köylü ise, "Dağıstan'da bile hiç kimsenin köyümüzün Türk köyü olduğunu bilmemesi çok üzücü. Ayrıca kendimiz de kendi tarihimizi bilmiyoruz. Dedelerimizden duyduğumuza göre, 460 yıllık tarihimiz varmış ve köyümüz Türk hanlıkları döneminde kurulmuş. Türkiye'den tarih bilim adamlarının bizim köye gelerek yaşlılarımızla görüşmesini ve daha detaylı bilgi almalarını istiyoruz. Ayrıca Türkiye'deki arşivlerde köyümüz hakkında bilgiler olabilir. Bunları da öğrenmek istiyoruz" şeklinde konuştu.Bu arada Rusya Bilimler Akademisi'ne bağlı Etnik Araştırmalar Enstitüsü'nün de Katruh köyü konusunda bir rapor hazırlanması için yakında bölgeye bir heyet yollayacağı öğrenildi.