Yunanistan'ın çiftçisini zengin ettik!

ORHAN DEDE / ANALİZ HABER

Yıllık buğday üretimini 5 milyon ton daha arttırarak 83 milyon tona çıkarmaya hazırlanan ve bu yıl sonunda yine en büyük buğday ihracatçısı olmasına kesin gözüyle bakılan Rusya'nın en fazla buğday sattığı ülkenin Türkiye olduğu ortaya çıktı. Rusya Federal Gümrük Servisi verilerine göre, bu yıl 83 milyon tona ulaşması beklenen buğday üretiminin yaklaşık 40 milyon tonluk kısmını aralarında Türkiye'nin de bulunduğu ülkelere ihraç edecek olan Rusya, bu yılın ilk yarısında Türkiye'ye 3.9 milyon ton buğday sattı. Bunun parasal değeri ise 820 milyon dolara ulaşıyor. Veriler Rusya'nın buğday satışı konusunda en iyi müşterisi olan Türkiye'yi Mısır ve Suudi Arabistan'ın rakip ettiğini gösteriyor. Rusya'nın önde gelen diğer müşterileri ise Vietnam, Bangladeş, Sudan, Birleşik Arap Emirlikleri ve  Azerbaycan oldu. Rusya'nın bu yılın ilk altı ayında buğday ihracatından elde ettiği geliri ise geçen yılın aynı döneminde göre yüzde 14.3'lük artarak 3.56 milyar dolara yükseldi.

En büyük ithalatçı Türkiye

Dünyanın en verimli arazilerine sahip ülkeleri arasında yer almasına rağmen Türkiye, tarım ürünleri ithalatını günden güne hızla artırıyor. Bunun en önemli nedeni tarım sektörünün hükümet tarafından iyi yönetilemiyor olması. Buğdayın anavatanı ülkemiz olması hasebiyle de buğdaydaki ithalat artışı ayrıca dikkat çekiyor. Tahminlere göre ülkemizin buğday ithalatı bu yıl 11 milyon tonu aşacak. Tahminler gerçekleşirse geçen yıla göre buğday ithalatı 1 milyon tondan fazla artmış olacak. Bu durum Türkiye'nin kendi ithalat rekorunu egale edeceğini de gösteriyor. 

Cumhuriyet tarihinin en fazla buğday ithalatını gerçekleştirdiği 2019'da Türkiye, 2.3 milyar dolar karşılığında yaklaşık 10 milyon ton buğday ithalatıyla dünyanın en büyük buğday ithalatçısı haline geldi. Bu ithalatın 1.5 milyar dolarlık bölümü Rusya'dan alındı.

Yunanistan'dan ithalat yüzde 632 arttı

Geçtiğimiz yıl Rusya'dan 1.5 milyar dolarlık buğday satın alan Türkiye, aynı yıl Ukrayna'dan 224.3 milyon dolar, Kanada'dan 198 milyon dolar, Meksika'dan 106 milyon dolar, Litvanya'dan 66.4 milyon dolar, Kazakistan'dan 48.7 milyon dolar, Letonya'dan 45.9 milyon dolar, Bulgaristan'dan 20.3 milyon dolar ve Yunanistan'dan 14.5 milyon dolar tutarında buğday ithal etti. 2015 yılından 2019 yılı sonuna kadar bu ülkelerden gerçekleştirdiğimiz buğday ithalatındaki artış oranları da dudak uçuklatıyor. Söz konusu 4 yılda Rusya'dan yapılan buğday ithalatı yüzde 115.8 artmış. Bu dönemde buğday ithalatımız Ukrayna'dan yüzde 309.7, Kanada'dan yüzde 314.5, Meksika'dan yüzde 90.1, Litvanya'dan yüzde 7.2, Kazakistan'dan yüzde 445.9, Letonya'dan yüzde 599.9, Yunanistan'dan ise yüzde 632.2 oranında artış kaydetmiş. Yani özetin özeti buğday üreten Türk çiftçisi zarar ederken ya da işsiz kalırken Türkiye başka ülkelerin çiftçisini zengin etti.

Çiftçi sayısı da azaldı

TÜİK verilerine göre son 12 yılda Türkiye'de çiftçi sayısı yüzde 48 azaldı, ekilen tarım alanlarındaki azalma ise yüzde 12.3 seviyesinde. TÜİK verilerine göre buğdayda ekim alanları 2002 yılında 9.3 milyon hektar iken 2018'de 7.3 milyon hektara, 2019 yılında ise 6.85 milyon hektara geriledi. Buğday üretimi ise 2002 yılında 19.5 milyon ton iken 2019 yılında üretimimiz 19 milyon ton olarak kayıtlara geçti. 2020 hasadının ise 18.5 milyon ton olarak tamamlanacağı öngörülüyor. Aradan geçen 18 yılda nüfusumuz 65 milyondan 83 milyona çıkmış olmasına rağmen buğday üretimimiz gerilemiş durumda. İhtiyaç duyulan buğday ise başka ülkelerin çiftçisini zengin etmek anlamına gelen ithalatla giderildi.

Gıdada net ithalatçı olduk

Dünyanın en verimli topraklarına sahip ülkemizde, anavatanı Anadolu olan buğday üretimi konusunda gelinen mevcut vahim durum, Türkiye'de tarımın düştüğü vaziyetin de özeti mahiyetinde. En kolay kazanç sağlanabilecek, Türkiye ekonomisine de büyük katma değer sağlama potansiyeline sahip olan tarım maalesef yanlış politikalar nedeniyle yıllardır Türkiye'nin gider kalemleri hanesinde yer alıyor. Bu yüzden Arjantin, Kırgızistan ve Kanada'dan kuru fasulye, Arjantin ve Meksika'dan nohut, Çin, Rusya, Pakistan, Arjantin, Yunanistan, Hindistan, Ukrayna, ABD, Myanmar ve Bulgaristan'dan pirinç, Kostarika'dan kavun, Şili'den elma, Avustralya'dan havuç, Sri Lanka'dan çay, Ukrayna'dan ise ceviz ithal etmekteyiz.