2001'de dış politikamız...
27.12.2001 00:00:00
Kıbrıs'ta yoğun diplomasi
KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın girişimleriyle Kıbrıs'ta başlayan mektup diplomasisinin ardından, Kıbrıs sorunu tarihinde ilk kez, sorunun çözümü için süre tahmini yapıldı. Türk ve Rum tarafları, 16 Ocak 2002'de başlayacak doğrudan görüşmelerde, gelecek 6 aylık sürede sorunun çözümü için büyük çaba harcayacağını açıkladı.
Denktaş'ın, yüz yüze görüşmek için Rum yönetimi lideri Glafkos Klerides'e Kasım ayı içinde yazdığı ısrarlı mektuplar sonunda, iki lider, 4 yıl aradan sonra Lefkoşa'da BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Telsilci Yardımcısı Zbigniew Wlosowicz'in ikametgahında, BM GenelSekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Alvaro De Soto'nun da katılımıyla buluştu. Görüşme sonunda De Soto tarafından yapılan açıklamada, Denktaş ve Klerides'in, Ocak ayı ortasından itibaren, Kıbrıs sorununa çözüm bulmak için yüz yüze görüşmeyi sürdürme kararı aldığı belirtildi. Ortak açıklamada, ayrıca her şeyin masada olacağı ve tüm konularda anlaşma sağlanmadan hiçbir konuda anlaşma sağlanmamış olacağı vurgulandı. Denktaş, görüşmenin ardından düzenlediği basın toplantısında, Klerides'e Türk tarafının görüşlerini içeren yazılı bir metin verdiğini söyledi. Denktaş'ın Klerides'e verdiği yazılı metinde, Türk tarafının çözüm parametreleri çerçevesinde, yeni bir ortaklık önerisi dile getirildi. Denktaş, ayrıca 16 Ocak'ta başlayacak görüşmelerde, 6 aylık bir süre içinde sorunu çözmeyi amaçladıklarını, ancak 6 ay içinde sorun çözülemezse, görüşmelerin daha fazla sürmeyeceğini belirtti.
Uzun aradan sonra
Denktaş ve Klerides, 5 Aralık 2001 akşamı da Denktaş'ın De Soto onuruna konutunda verdiği yemekte buluştu. Klerides, 26 yıl aradan sonra ilk kez adanın kuzeyine geçti.
Görüşmelerin önüne geçen ve basında daha çok üzerinde durulan, yemeğin mönüsü oldu. mönüde,imam bayıldı, lagos balık ızgara, salata, ekmek kadayıfı ve Türk kahvesi vardı. İmam bayıldı ve ekmek kadayıfını özellikle Klerides istemişti. Klerides'in KKTC'ye geçerek Denktaş'la akşam yemeği yemesine, Rum siyasi partilerinin çoğunluğu tepki gösterdi.
Klerides de 24 Aralık sabahı Denktaş'ı telefonla arayarak, konutunda akşam yemeğine davet etti. Yemek davetin kabul eden Denktaş da 26 yıl aradan sonra ilk kez Güney Kıbrıs'a geçecek.
Yeni ortaklık önerisi
Denktaş, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a gönderdiği 12 Kasım 2001 tarihli mektupta, Kıbrıs sorununun çözümü için genel parametreleri ortaya koyarak, iki devlet temelinde yeni bir ortaklık kurulmasını önerdi.
Kasım-Aralık aylarında hareketlenen Kıbrıs sorunu, 2001 yılının ilk aylarından itibaren, yabancı diplomatların zaman zaman nabız yoklama ziyaretleri şeklinde geçti. Kıbrıs konusunda BM Genel Sekreterliği önderliğinde sürdürülen görüşmelerin, BM Genel Sekreteri'nin 8 Kasım 2000 tarihli açıklamasıyla kesilmesinin ardından, 2001 yılının başlarında arabulucular adayı ziyaret etti.
ABD Başkanı'nın Kıbrıs Özel Temsclisi Alfred Moses ve ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Kıbrıs Özel Temsilcisi Thomas Weston, İngiltere'nin Kıbrıs Özel Temsicisi Sir David Hannay ve hemen peşlerinden BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Alvaro De Soto, Ocak ayı içinde Kıbrıs'ı ziyaret ederek, KKTC ve Kıbrıs Rum kesiminde temaslar yaptı.
Denktaş, diplomatlara, Türk tarafının görüşmelerden neden ayrıldığını ve tekrar görüşmelere dönmesi için yeni bir zemin hazırlanması gerektiğini, yeni zemin hazırlığı için görüşmelere hazır olduğunu anlattı. Temsilciler, yıl içinde de adaya ziyaretlerini sürdürdü
Rum Kesimi'nde yasadışı faaliyetler
Kıbrıs Rum kesiminin, kara para aklama başta olmak üzere, her türlü yasadışı faaliyetlere bulaştığı, ABD ve Batılı istihbaratçılar tarafından açıklandı. Usame Bin Ladin'in kardeşlerinin de Rum kesiminde off-shore şirketleri olduğu açıklandı.
Kıbrıs'taki iki İngiliz üssünün statüsü Rum kesiminde tartışılmaya başladı. Üslerin ayrı bağımsızlığı olması uygulamasının kaldırılmasını isteyen Rumlar, Avrupa Birliği (AB) üyeliğinde, "üslerin AB toprağı mı olacağı, yoksa AB toprağının dışında mı kalacağının" belirlenmesini istedi.
Rum Dışişleri Bakanı Yannakis Kasulides, "AB üyeliğinden sonra üslerin statüsünün yeniden gözden geçirileceğini" söyledi.
Ağrator Üssü'ne yerleştirilmek istenen geliştirilmiş bir iletişim anteni de Rumların yoğun tepkisiyle karşılıştı. Antenin, sağlık açısından sakıncalı olduğunu ve casusluk amacı taşıdığını savunan bir grup Rum, İngiliz üsler bölgesini basarak bir karakolu tahrip etti, karakolda yangın çıkardı. Olayda karakola ait 10 kadar araç zarar gördü. İngiltere, kendisi AB'ye üye olurken, üsleri AB statüsünün dışında bırakmıştı.
Kıbrıs konusunda yılın önemli gelişmelerden biri de Aralık ayında oldu. Rum yönetimi, AB ordusundan sonra, AB polis gücünde katılmak istediğini açıkladı. BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs BM Barış Gücü'nün (UNFİCYP) görev süresini 16 Haziran 2002 yılına kadar uzattı. Daha önceki kararlarında olduğu gibi Rum yönetimine atıfta bulunulan ve Türk tarafının görüşlerine yer vermeyen karar, KKTC tarafından kabul edilmez olarak nitelendi.
KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın girişimleriyle Kıbrıs'ta başlayan mektup diplomasisinin ardından, Kıbrıs sorunu tarihinde ilk kez, sorunun çözümü için süre tahmini yapıldı. Türk ve Rum tarafları, 16 Ocak 2002'de başlayacak doğrudan görüşmelerde, gelecek 6 aylık sürede sorunun çözümü için büyük çaba harcayacağını açıkladı.
Denktaş'ın, yüz yüze görüşmek için Rum yönetimi lideri Glafkos Klerides'e Kasım ayı içinde yazdığı ısrarlı mektuplar sonunda, iki lider, 4 yıl aradan sonra Lefkoşa'da BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Telsilci Yardımcısı Zbigniew Wlosowicz'in ikametgahında, BM GenelSekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Alvaro De Soto'nun da katılımıyla buluştu. Görüşme sonunda De Soto tarafından yapılan açıklamada, Denktaş ve Klerides'in, Ocak ayı ortasından itibaren, Kıbrıs sorununa çözüm bulmak için yüz yüze görüşmeyi sürdürme kararı aldığı belirtildi. Ortak açıklamada, ayrıca her şeyin masada olacağı ve tüm konularda anlaşma sağlanmadan hiçbir konuda anlaşma sağlanmamış olacağı vurgulandı. Denktaş, görüşmenin ardından düzenlediği basın toplantısında, Klerides'e Türk tarafının görüşlerini içeren yazılı bir metin verdiğini söyledi. Denktaş'ın Klerides'e verdiği yazılı metinde, Türk tarafının çözüm parametreleri çerçevesinde, yeni bir ortaklık önerisi dile getirildi. Denktaş, ayrıca 16 Ocak'ta başlayacak görüşmelerde, 6 aylık bir süre içinde sorunu çözmeyi amaçladıklarını, ancak 6 ay içinde sorun çözülemezse, görüşmelerin daha fazla sürmeyeceğini belirtti.
Uzun aradan sonra
Denktaş ve Klerides, 5 Aralık 2001 akşamı da Denktaş'ın De Soto onuruna konutunda verdiği yemekte buluştu. Klerides, 26 yıl aradan sonra ilk kez adanın kuzeyine geçti.
Görüşmelerin önüne geçen ve basında daha çok üzerinde durulan, yemeğin mönüsü oldu. mönüde,imam bayıldı, lagos balık ızgara, salata, ekmek kadayıfı ve Türk kahvesi vardı. İmam bayıldı ve ekmek kadayıfını özellikle Klerides istemişti. Klerides'in KKTC'ye geçerek Denktaş'la akşam yemeği yemesine, Rum siyasi partilerinin çoğunluğu tepki gösterdi.
Klerides de 24 Aralık sabahı Denktaş'ı telefonla arayarak, konutunda akşam yemeğine davet etti. Yemek davetin kabul eden Denktaş da 26 yıl aradan sonra ilk kez Güney Kıbrıs'a geçecek.
Yeni ortaklık önerisi
Denktaş, BM Genel Sekreteri Kofi Annan'a gönderdiği 12 Kasım 2001 tarihli mektupta, Kıbrıs sorununun çözümü için genel parametreleri ortaya koyarak, iki devlet temelinde yeni bir ortaklık kurulmasını önerdi.
Kasım-Aralık aylarında hareketlenen Kıbrıs sorunu, 2001 yılının ilk aylarından itibaren, yabancı diplomatların zaman zaman nabız yoklama ziyaretleri şeklinde geçti. Kıbrıs konusunda BM Genel Sekreterliği önderliğinde sürdürülen görüşmelerin, BM Genel Sekreteri'nin 8 Kasım 2000 tarihli açıklamasıyla kesilmesinin ardından, 2001 yılının başlarında arabulucular adayı ziyaret etti.
ABD Başkanı'nın Kıbrıs Özel Temsclisi Alfred Moses ve ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Kıbrıs Özel Temsilcisi Thomas Weston, İngiltere'nin Kıbrıs Özel Temsicisi Sir David Hannay ve hemen peşlerinden BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Alvaro De Soto, Ocak ayı içinde Kıbrıs'ı ziyaret ederek, KKTC ve Kıbrıs Rum kesiminde temaslar yaptı.
Denktaş, diplomatlara, Türk tarafının görüşmelerden neden ayrıldığını ve tekrar görüşmelere dönmesi için yeni bir zemin hazırlanması gerektiğini, yeni zemin hazırlığı için görüşmelere hazır olduğunu anlattı. Temsilciler, yıl içinde de adaya ziyaretlerini sürdürdü
Rum Kesimi'nde yasadışı faaliyetler
Kıbrıs Rum kesiminin, kara para aklama başta olmak üzere, her türlü yasadışı faaliyetlere bulaştığı, ABD ve Batılı istihbaratçılar tarafından açıklandı. Usame Bin Ladin'in kardeşlerinin de Rum kesiminde off-shore şirketleri olduğu açıklandı.
Kıbrıs'taki iki İngiliz üssünün statüsü Rum kesiminde tartışılmaya başladı. Üslerin ayrı bağımsızlığı olması uygulamasının kaldırılmasını isteyen Rumlar, Avrupa Birliği (AB) üyeliğinde, "üslerin AB toprağı mı olacağı, yoksa AB toprağının dışında mı kalacağının" belirlenmesini istedi.
Rum Dışişleri Bakanı Yannakis Kasulides, "AB üyeliğinden sonra üslerin statüsünün yeniden gözden geçirileceğini" söyledi.
Ağrator Üssü'ne yerleştirilmek istenen geliştirilmiş bir iletişim anteni de Rumların yoğun tepkisiyle karşılıştı. Antenin, sağlık açısından sakıncalı olduğunu ve casusluk amacı taşıdığını savunan bir grup Rum, İngiliz üsler bölgesini basarak bir karakolu tahrip etti, karakolda yangın çıkardı. Olayda karakola ait 10 kadar araç zarar gördü. İngiltere, kendisi AB'ye üye olurken, üsleri AB statüsünün dışında bırakmıştı.
Kıbrıs konusunda yılın önemli gelişmelerden biri de Aralık ayında oldu. Rum yönetimi, AB ordusundan sonra, AB polis gücünde katılmak istediğini açıkladı. BM Güvenlik Konseyi, Kıbrıs BM Barış Gücü'nün (UNFİCYP) görev süresini 16 Haziran 2002 yılına kadar uzattı. Daha önceki kararlarında olduğu gibi Rum yönetimine atıfta bulunulan ve Türk tarafının görüşlerine yer vermeyen karar, KKTC tarafından kabul edilmez olarak nitelendi.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
