ABD'nin ihlali o gün Dışişleri'ne bildirildi

ABD'ye ait iki F-16 savaş uçağı 4 dakikalık süre içinde Türk hava sahasını 2.5 kilometre ihlal etti. Genelkurmay Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı'nı ihlalin gerçekleşmesinden birkaç saat sonra bilgilendirdi. Fikrat Bila yazıyor  ABD'ye ait iki F-16'nın Irak sınırında Türk hava sahasını ihlal etmesi çeşitli tartışmalara ve yorumlara neden oldu.Genelkurmay'ın, olayı Dışişleri Bakanlığı'na zamanında bildirip bildirmediğine ilişkin soru işaretleri ortaya atılırken, ABD'ye daha önce bildirildiği iddiaları da gündeme getirildi. Keza Genelkurmay Başkanlığı'nın olayı internet sitesinde duyurmasının ABD tarafında rahatsızlık yarattığına yönelik haberler de basında yer aldı.Bu soru işaretleri ve yorumların isabetli olup olmadığını anlamak için önce "Gerçekte ne oldu?" sorusunu aydınlatmak gerekiyor.F-16'ların ihlaliABD'ye ait iki F-16 savaş uçağının Irak sınırında Türk hava sahasını ihlal etmeleri nasıl gerçekleşti?Bu sorunun yanıtı şöyle:"İki ABD F-16 uçağı 24 Mayıs 2007 günü saat 11.57'de Türk hava sahasına girdi. İki F-16 saat 12.01'de Türk hava sahasını terk ettiler. ABD uçakları 4 dakikalık süre içinde Türk hava sahasını 2.5 kilometre ihlal ettiler.ABD F-16'larının ihlali anında saptandı ve uçakların hareketleri saniye saniye izlendi. Olay, hiç zaman yitirilmeden Genelkurmay'a kadar rapor edildi."Dışişleri'ne mesaj çekildiİhlali saptayan Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), ABD uçaklarının uçuşunu inceleyip süre ve hareketleri kesinleştirip raporladıktan sonra Genelkurmay Başkanlığı, durumu Dışişleri Bakanlığı'na bildirdi. Bildirim, iki kurum arasındaki haberleşme sisteminden çekilen mesajla yapıldı. Dışişleri Bakanlığı, ihlalin gerçekleşmesinden birkaç saat sonra bilgilendirilmiş oldu. Bu aşamadan sonra Hava Kuvvetleri'nin değerlendirmelerinin de eklendiği detaylı bilgiler içeren rapor da Dışişleri Bakanlığı'na gönderildi.Önce ABD'ye bildirilmediBu olayla ilgili olarak basında, ihlalin Dışişleri Bakanlığı'ndan önce ABD makamlarına bildirildiği yolunda iddialar yer aldı. Ancak, bu iddialar doğru değildi.Genelkurmay Başkanlığı, olayı mutat olduğu üzere önce Dışişleri Bakanlığı'na bildirdi. ABD makamlarına bir bildirim yapılmadı. Dışişleri Bakanlığı'nın bilgilendirilmesinin ardından incelemeler sürdürüldü ve bilgiler kesinleştirildikten sonra TSK'nın internet sitesine konuldu.ABD makamlarının olay hakkında Ortak Savunma Merkezi'nden (ODC) daha sonra bilgi almış olabilecekleri tahmin ediliyor, ancak Genelkurmay'ın ABD Büyükelçiliği'ne veya başka bir ABD makamına bildirimi söz konusu değil.ABD'li pilota cezaBu olayla ilgili olarak ABD tarafı nasıl bir işlem yaptı? ABD'nin Ankara Büyükelçisi Ross Wilson'ın, ihlali yapan uçakların kıdemli olan pilotunun cezalandırıldığı ve uyarıldığı yönünde bir bilgi aktardığı gelen haberler arasında. Wilson'un verdiği bu bilginin ABD'li senatörlerin Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Ergin Saygun'u ziyaretinde de teyit edildiği kulislere yansımış durumda.Neden duyuruldu?İhlal olayını Genelkurmay neden internet sitesiyle duyurdu? Bu, ABD tarafından bir rahatsızlık olarak iletildi mi? ABD tarafından bir rahatsızlık iletilmiş değil. Ayrıca hava sahası ihlalleri ilk kez duyurulmuyor. Yunan uçaklarının çok sık yaptığı ihlallerin tamamı bu yöntemle duyurulduğu gibi, geçen günlerde Suriye'nin, Ermenistan'ın ve bir Rus uçağının Türk hava sahasını ihlal etmeleri de yine internette duyuruldu. Gerekli diplomatik girişimler bu ülkeler nezdinde de yapıldı. ABD uçaklarının ihlalinin duyurulması özel bir uygulama değil.Bu ihlal bir ilkABD uçakları Türk-Irak sınırında neden uçtu?Şunu belirtmek gerekiyor ki Irak topraklarından kalkan ABD uçaklarının Türk sınırında bu şekilde uçmaları bir ilki oluşturuyor. Ankara'da, ABD'nin böyle bir uçuşu son zamanlarda TSK'nın sınır ötesi harekât yapacağına ilişkin haberlerin artması nedeniyle yapmış olabileceği tahmin ediliyor.Caydırıcılık artarSon dönemde tartışılan bir konu da sınır ötesi harekât konusunda TBMM'den karar çıkarılması...Genelkurmay isterse verilir, istedi, istemedi tartışmaları arasında ortaya çıkan gerçek şu ki böyle bir kararın çıkarılması TSK'nın caydırıcılık işlevini güçlendirecektir.Unutmamak gerekir ki Yunanistan, karasularını 12 mile çıkarma yönünde karar çıkardığında, Türkiye de bunu savaş nedeni sayacağına ilişkin karar çıkarmıştı. Yunanistan bu kararı uygulayamadı.