Akademisyenler özerk üniversite istiyor
Türkiye Yükseköğretim Alanının Yeniden Yapılandırılması Çalıştayı'nın Sonuç Raporu’nda akademik özgürlük ve kurumsal özerkliğin şart olduğu, yükseköğretim sistemindeki krizi aşmak için yeni bir çerçeve yasaya ihtiyaç duyulduğu ve katılımcı akademik yönetim, kalite güvencesi, akademik etik ve ortak değerlerin korunmasının gerekli olduğu vurgulandı.
11.12.2022 19:39:00
Foto: Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Bilgiç
Türkiye genelinde 13 üniversiteden yaklaşık 50 öğretim elemanının katılımı ile Temmuz ayı başında gerçekleştirilen "Türkiye Yükseköğretim Alanının Yeniden Yapılandırılması Çalıştayı"nın Sonuç Raporu İstanbul'da düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı. Raporda üniversitenin ve mensuplarının akademik özgürlüklerinin teminatı özerk üniversite olarak belirleniyor. Özerkliğin üç temel boyutu "idari, mali ve akademik özerklik" olarak sıralanırken, özerk üniversitenin şeffaf ve hesap verebilir olması için katılımcı akademik yönetim, kalite güvencesi, akademik etik ve ortak değerlerin korunmasının gerekliliği vurgulanıyor. En değerli ortak akademik değer 'liyakat' olarak belirleniyor. Her başlık altında yasa yapıcılara yol göstermesi amacı ile somut öneriler yer alıyor.
Akademik özgürlük ve kurumsal özerklik şart
Boğaziçi Üniversitesi eski Rektörü Prof. Dr. Üstün Ergüder, basın toplantısında yaptığı açıklamada, bir üniversitenin gerçek anlamda üniversite olabilmesi için akademik özgürlük ve kurumsal özerkliğin şart olduğunu vurguladı. Bugüne kadar bu konuda çok sayıda çalışma yapıldığını ancak bu raporun önemli bir kıymetinin değişik üniversitelerden bir araya gelen öğretim üyelerinin ortak aklını yansıtması olduğunu vurguladı. Raporun sunumunu yapan Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Bilgiç ise Türkiye'de toplam 8.3 milyon üniversite öğrencisi olduğuna işaret ederek, şunları söyledi: "208 üniversitede 2 milyon 91 bin örgün eğitimde lisans öğrencisi bulunuyor. Yüksek lisans öğrencisi sayısı 299 bin... Toplam öğretim üyesi sayısı ise 32 bin 959'u profesör olmak üzere 182 bin 724. Ülkemizde öğrenci başına harcanan rakam 2011'de 6 bin 375 dolar iken, 2020'de 3 bin dolar altına geriledi. Yükseköğretim sistemimiz merkeziyetçi yapıya sahip olduğundan çalışmıyor ve neticede üniversite mezunlarının sadece yüzde 60'ı istihdam ediliyor. Bir şeyler ters gidiyor, demektir bu. Akademik özgürlük kurumsal özerk üniversitelerde kullanılır. Üniversiteler idari açıdan da özerk olmalı. Yürütme liderliğini seçebilmeli. Rektörler yönetilenlerin rızasına dayanmalı. Özerk kurum rektör seçimine kendi karar vermeli. Güvenoyu mekanizması ile rektör görevden alınabilmeli. Üniversitelere mali özerklik tanınmalı. Üniversiteler kendi bütçelerini belirleyebilmeli. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kapatılmalı, yerine yükseköğretim kurumlarını koordine etmek üzere, icra gücü olmayan, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK), Akreditasyon Kurulu, TÜBİTAK ve Bilim Akademileri'ni bir araya getirip düzenli aralıklarla ülkenin bilim haritasını ortaya çıkaracak yeni bir kurul tasarlanmalıdır." Öte yandan çalıştay sonuç raporu, 1 Aralık 2022'de TBMM'de grubu olan ve seçimlere girme hakkı elde etmiş siyasi partilere yollandı. RECEP BAHAR
Türkiye genelinde 13 üniversiteden yaklaşık 50 öğretim elemanının katılımı ile Temmuz ayı başında gerçekleştirilen "Türkiye Yükseköğretim Alanının Yeniden Yapılandırılması Çalıştayı"nın Sonuç Raporu İstanbul'da düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı. Raporda üniversitenin ve mensuplarının akademik özgürlüklerinin teminatı özerk üniversite olarak belirleniyor. Özerkliğin üç temel boyutu "idari, mali ve akademik özerklik" olarak sıralanırken, özerk üniversitenin şeffaf ve hesap verebilir olması için katılımcı akademik yönetim, kalite güvencesi, akademik etik ve ortak değerlerin korunmasının gerekliliği vurgulanıyor. En değerli ortak akademik değer 'liyakat' olarak belirleniyor. Her başlık altında yasa yapıcılara yol göstermesi amacı ile somut öneriler yer alıyor.
Akademik özgürlük ve kurumsal özerklik şart
Boğaziçi Üniversitesi eski Rektörü Prof. Dr. Üstün Ergüder, basın toplantısında yaptığı açıklamada, bir üniversitenin gerçek anlamda üniversite olabilmesi için akademik özgürlük ve kurumsal özerkliğin şart olduğunu vurguladı. Bugüne kadar bu konuda çok sayıda çalışma yapıldığını ancak bu raporun önemli bir kıymetinin değişik üniversitelerden bir araya gelen öğretim üyelerinin ortak aklını yansıtması olduğunu vurguladı. Raporun sunumunu yapan Boğaziçi Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Taner Bilgiç ise Türkiye'de toplam 8.3 milyon üniversite öğrencisi olduğuna işaret ederek, şunları söyledi: "208 üniversitede 2 milyon 91 bin örgün eğitimde lisans öğrencisi bulunuyor. Yüksek lisans öğrencisi sayısı 299 bin... Toplam öğretim üyesi sayısı ise 32 bin 959'u profesör olmak üzere 182 bin 724. Ülkemizde öğrenci başına harcanan rakam 2011'de 6 bin 375 dolar iken, 2020'de 3 bin dolar altına geriledi. Yükseköğretim sistemimiz merkeziyetçi yapıya sahip olduğundan çalışmıyor ve neticede üniversite mezunlarının sadece yüzde 60'ı istihdam ediliyor. Bir şeyler ters gidiyor, demektir bu. Akademik özgürlük kurumsal özerk üniversitelerde kullanılır. Üniversiteler idari açıdan da özerk olmalı. Yürütme liderliğini seçebilmeli. Rektörler yönetilenlerin rızasına dayanmalı. Özerk kurum rektör seçimine kendi karar vermeli. Güvenoyu mekanizması ile rektör görevden alınabilmeli. Üniversitelere mali özerklik tanınmalı. Üniversiteler kendi bütçelerini belirleyebilmeli. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) kapatılmalı, yerine yükseköğretim kurumlarını koordine etmek üzere, icra gücü olmayan, Üniversitelerarası Kurul (ÜAK), Akreditasyon Kurulu, TÜBİTAK ve Bilim Akademileri'ni bir araya getirip düzenli aralıklarla ülkenin bilim haritasını ortaya çıkaracak yeni bir kurul tasarlanmalıdır." Öte yandan çalıştay sonuç raporu, 1 Aralık 2022'de TBMM'de grubu olan ve seçimlere girme hakkı elde etmiş siyasi partilere yollandı. RECEP BAHAR
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
