Akhisar’ın bereketli toprakları, başlıca ürünleri ve çiftçinin beklentileri

Manisa'nın en verimli ve geniş tarım alanlarına sahip ilçelerinden biri olan Akhisar, özellikle iki stratejik üründe Türkiye ekonomisi için büyük önem taşımaktadır: zeytin ve üzüm. Bölge, binlerce çiftçinin geçim kaynağı olan bu ürünler etrafında şekillenen dinamik bir tarımsal yapıya sahiptir.

Akhisar'da Yetişen Başlıca Ürünler:



Akhisar, tarım arazilerinin büyük bir kısmını zeytinlik ve bağlara ayırmıştır. Bölgedeki başlıca tarım ürünleri şunlardır:

Zeytin ve Zeytinyağı: Akhisar, Türkiye'nin en büyük zeytin üretim merkezlerinden biridir. Geniş zeytinlik arazileri ile hem sofralık zeytin (özellikle Gemlik tipi) hem de yüksek kalitede zeytinyağı üretimi yapılmaktadır. Akhisar zeytini coğrafi işaret tescili çalışmalarına da konu olmuştur.

Üzüm (Çekirdeksiz Kuru Üzüm): Manisa bölgesi, dünya çekirdeksiz kuru üzüm ticaretinde kilit bir rol oynar. Akhisar da bu üretimde önemli bir paya sahiptir. Üzüm hasadı, bölge ekonomisi için hayati öneme sahiptir.

Diğer Ürünler: Bu iki ana ürünün yanı sıra, bölgede mevsimine göre pamuk, tütün (geçmişe göre azalan oranda), sebze ve meyve çeşitleri de yetiştirilmektedir.

Akhisar Çiftçisinin Başlıca Sorunları:



Akhisar'ın bereketli topraklarına rağmen, çiftçiler son yıllarda artan maliyetler ve ürün fiyatlarındaki belirsizlikler nedeniyle ciddi sorunlarla karşı karşıyadır.

1. Düşük Ürün Fiyatları ve Maliyet Artışı:

Üzüm Fiyatları: Çiftçiler, üzüm fiyatlarının beklentilerin altında kalmasından ve devletin müdahale alım fiyatlarının maliyetleri karşılamamasından şikayetçidir. Özellikle ilaç, gübre, mazot ve işçilik maliyetlerindeki fahiş artışlar, üreticinin kâr marjını neredeyse sıfırlamıştır.

Zeytin ve Zeytinyağı Primi: Zeytin ve zeytinyağına verilen prim desteklerinin (fark ödemeleri) çok düşük kalması, kayıt dışı alışverişi artırmakta ve üreticiyi zorlamaktadır.

2. Desteklemelerde Kota ve Haksızlıklar:

Kota Sorunu: Pamuk ve zeytin gibi ürünlerde verilen fark ödemelerinde dekarda belli bir miktara kadar destek verilmesi, yüksek verim alan ve daha çok üretim yapan çiftçilerin "cezalandırılması" olarak algılanmaktadır. Çiftçiler, dekara uygulanan kotanın kalkmasını ve fazla ürün üretenin daha fazla desteklenmesini talep etmektedir.

Numaralandırma Sorunu (Üzüm): Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) alımlarında üzümün kalitesinin (numarasının) düşük gösterilerek daha düşük fiyattan alınması, üreticinin önemli bir mağduriyet kaynağıdır.

3. Alım ve Pazarlama Sorunları:

Elek Sorunu (Zeytin): Zeytin alım merkezlerinde kullanılan eleklerin denetim mekanizmasının yetersiz olması, üreticinin ürününün hak ettiğinden düşük değerde satılmasına yol açan "elek hilesi" iddialarını gündeme getirmektedir.

Uzun Ödeme Süreleri: TMO'nun üzüm alımları için uzun tarihlere gün vermesi ve ödemelerin gecikmesi, acil nakit ihtiyacı olan çiftçileri zor durumda bırakmaktadır. Çiftçiler, alım sürecinin hızlandırılması ve geçmişte olduğu gibi TARİŞ gibi kooperatiflerin TMO adına alım yapması için devreye girmesini istemektedir.

4. Kayıt Sistemi ve Altyapı:

Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) giren üretici sayısını artırmak için mazot ve gübre desteklerinin artırılması talep edilmekte, tarımsal sulama ve alet-ekipman konularında yerel yönetimlerden destek beklenmektedir.

Sonuç:



Akhisar, Türkiye'nin tarımsal üretimi için vazgeçilmez bir merkez olmasına karşın, çiftçiler ekonomik sürdürülebilirlik mücadelesi vermektedir.

Üretim maliyetlerinin kontrol altına alınması, adil fiyatlandırma ve destekleme politikalarının revize edilmesi, Akhisar ve bölge tarımının geleceği için kritik önem taşımaktadır. Çiftçilerin ortak beklentisi, tarımın bir "beka sorunu" olarak ele alınması ve üretimin devamlılığını sağlayacak somut adımların atılmasıdır.