Türk boylarına ait 50 adet damga
Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Eskiçağ Tarihi Anabilimdalı öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Alparslan Ceylan, Erzurum'un Karayazı İlçesi'ne bağlı Salyamaç Köyü yakınındaki Cunni Mağarası'nda yaptığı incelemelerde, iki katlı olduğu tespit edilen mağaranın ovaya bakan büyük bölmesinin kayaları üzerinde Türk boylarına ait dağınık şekilde 50 adet damga, işaret ve resimlerin bulunduğunu kaydetti.
Damgalar üzerinde yapılan incelemelerde Oğuz boylarından 12'sinin damgasının belirlenerek bunların 29 çeşit damgasının tespit edildiğini belirten Ceylan; bu boyların Peçenek, Çavuldar, Çepni, Alayuntlu, Yigdir, Büğdüz, Salgur, Eymur, Avşar, Yazır, Bayat ve Kayı boyları olduğunu bildirdi.
Mağara'da eski Türk alfabesi
Ceylan, taş ve kayalar üzerindeki damgaların yapılış ve kullanımıyla ilgili de şunları söyledi:
"Otlakların belirlenmesi ve otaklardan faydalanan kabile ve boyların işareti olması gerekir. Bunlar günümüzdeki tapu senedi yerini tutmaktadır. Türkler'de yuğ törenine gelenlerin damgalarını vurmalarıyla ilgili olabileceğidir. Boyların beyleri veya ileri gelenlerinin yuğ törenine katıldıklarının belgesi sayılmaktadır.
Eski Türk geleneğinde önemli yol kavşakları ve konak yerlerine işaret etmek için kullanılmış olabilir. Ayrıca damgaların çok çeşitli kullanım alanları da vardır." Cunni Mağarası'nda eski Türk Alfabesi harflerinden 5'inin tespit edildiğini de kaydeden Ceylan, buradaki harflerin Kara-yüs Yazıtı ile Sulbur-Ula Kayalıkları'nda ve Orhun Alfabesi'nin harflerinden olduğunun belirlendiğini kaydetti.
Türk'ün öz yurdu Anadolu
Erzurum ve çevresinin, Türklerin (Oğuz boylarının) Anadolu'ya gelip yerleştikleri ilk merkezlerden biri olma özelliği taşıdığını belirten Ceylan, "Cunni Mağarası, günümüze taşıdığı önemli verilerle Anadolu'nun Türk yurdu olduğunu belgelemektedir. Bu mağaranın bize taşıdığı en önemli bilgilerden birisi de Orta Asya ile Anadolu'nun sıkı bağını ortaya koymasıdır" diye konuştu.
Ceylan, mağarayla ilgili çalışmaların devam ettiğini ve her geçen gün yeni bilgilere ulaşabileceklerini umut ettiklerini söyledi.
