Cimrilikten sakının

Dünkü yazımızda servetle imtihanın zorluklarından bahsetmiştik. Bugünkü yazımızda da cimrilik hakkında bazı bilgileri paylaşarak Allah'ın ve Resulünün hoşnut olmadığı bu kötü ahlakı tanımanın ve sakınmanın yollarını incelemeye çalışacağız.
Bu ve benzeri yazılarla aktarmaya çalıştığımız sosyal problemlerin çözümlerini hayatımıza tatbik ettiğimiz oranda, gerek ferdi gerek toplumsal huzurun sağlanmasına katkı sağlanacağını murad etmekteyiz. Rabbim tesirini ilhak eylesin, inşallah.
Az vermek ya da esirgemek manasına gelen cimrilik, yardımlaşma duygusunun yok olmaya yüz tuttuğu zamanımızın en kötü hastalıklarından biridir. Öyle ki; yüce Peygamberimiz (s.a.v.) bir hadis-i şeriflerinde cimriliği ümmeti için en büyük tehlikeler arasında göstermiştir.
Ka'b İbnu İyâz (radıyallahu anh) anlatıyor; "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)'ı şöyle derken işittim: "Her ümmet için bir fitne vardır, benim ümmetimin fitnesi de maldır."
(Tirmizî, Zühd 26, (2337).
Gerek dini gerek insani yönden olsun asla kabul edilmeyen ve toplumsal bir hastalık olarak kabul edilen cimrilik hakkında birçok ayeti kerime ve hadis-i şerif mevcuttur.
Ebu Saîd el-Hudrî (radıyallahu anh) anlatıyor: "Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "İki haslet vardır ki bir mü'minde asla beraber bulunmazlar: Cimrilik ve kötü ahlâk." (Tirmizî, Bir 41, (1963)
Cimriliğin temelinde yatan nedenler; dünya sevgisi, bencillik ve kıskançlıktır. Cimrilik edenler, Allah'ın (c.c.) kendilerine karşılıksız verdiği nimetlerden, kıskançlıkları sebebiyle kimsenin istifade etmesini istemezler. Cimrilik ve haset, insanları ticarette haksız rekabete sürükleyen sebeplerin de başında gelir.
Bu yaptıkları hareket neticesinde kendilerini bekleyen korkunç azabı bilselerdi, herhalde böyle davranmaktan kaçınırlardı. İşte yüce kitabımızın uyarısı;
"Onlar ki hem kıskanır, cimrilik ederler, hem de herkese cimrilik tavsiye ederler ve Allah'ın kendilerine fazlından verdiği şeyleri saklarlar. Biz de böyle nimetleri gizleyen nankörlere hor ve rüsvay edici bir azap hazırladık. " (Nisâ, 4/37) buyurmuştur.?Cimrilik, toplumsal paylaşımı ortadan kaldırınca bizden önceki milletlerin helak sebebi olmuştur.
Rasûl-i Ekrem (s.a.v.) de şöyle buyurmaktadır:
"Cimrilikten sakınınız. Çünkü cimrilik, sizden önceki milletleri helâk etmiştir. "
"Her sabah gökten iki melek iner. Birisi: -İlâhi İnfak edene karşılığını ver; diğeri: -Allah'ım! Cimrilik edene de telef ver (malını yok et), diye dua ederler." (Riyazü's-Salihin, I, 253)
Cimrilik edenleri bekleyen korkunç akıbetin emareleri hem dünya hem de ahiretle alakalıdır.
"Cimri kişi Allah'a uzak, Cennet'e uzak, insanlara uzak ve Cehennem ateşine yakındır." (Tirmizî, Birr, 40)
Geçici dünya menfaati için, kısa süreli hayatta kendilerine lutfedilen nimetleri, adil bir paylaşımla rahatlıkla kullanabilecekken, cimrilik edip, başkalarının da haklarını kendine ayıran insandan daha bedbaht kim olabilir ki? Huzursuzluğun, adaletsizliğin, anarşinin temeli de bu değil midir?
"Allah'ın verdiklerinden cimrilik edenler, sakın bunun kendileri için hayırlı olduğunu sanmasınlar bilakis bu onların kötülüğünedir. Cimrilik yaptıkları şey, kıyamet günü boyunlarına dolanacaktır. Göklerin ve yerin mirası Allah'ındır. Allah işlediklerinizden haberdardır." (Âl-i İmran, 3/180).
Cimriliğin zıddı kâmili (doğru olanı) cömertlik ise övülen bir haslettir. Cömertlik, vermede ölçülü davranmaktır. Vermede ölçüsüz davranmakta ayrı bir hastalığı doğurur. O da israftır. Kur'an da orta yol tavsiye edilmiştir.
"Ve onlar ki harcadıkları zaman, ne israf ederler, ne de cimrilik ederler; (harcamaları) bu ikisinin arasında dengeli olur." (Furkan, 25/67)
Cimrilik hastalığından kendini koruyan, cömertliği düstur edinen insanların kurtuluşa ereceklerini müjdeleyen ayeti kerime ile konumuzu bitirelim:
"O halde gücünüz yettiği kadar Allah'dan korkun. (O'nun öğütlerini) dinleyin. İtaat edin. Kendi iyiliğinize olarak harcayın. Kim nefsinin cimriliğinden korunursa işte onlar, kurtuluşa erenlerdir." (Tegabün, 64/16).