Devlet, belli bir ülke üzerinde yaşayan ve üstün bir otoriteye bağlı olan insan topluluğunun oluşturduğu; sürekliliği, siyasal yapısı, hukuksal anlayışı olan bir bütündür.
Devletin oluşumunun kökeni hakkında değişik görüşler (Aristo ve Konfiçyüs güçlü aileye; J.J.Rousseau toplum sözleşmesine; değişik, gruplar arası çatışmaya bağlar) varsa da bunlar, toplumda düzenleyici bir otoritenin varlığı konusunda birleşirler. Otoritenin yaygın olduğu toplumlarda (klan) henüz devlet yoktu. Otorite bir kişi ya da belli bir grup tarafından temsil edilmeye başlandığında, devlet ortaya çıktı. Otoritenin tamlığı ve sürekli olabilmesi örgütlenmeyi gerektirir. Bu bağlamda "devlet", toplumun siyasal örgütlenişi ya da toplumdaki siyasal örgütlerin tümünü ifade eder.
Güzel bu yaklaşım da devlet içinde devlet adamı olmak kolay değildir. Devlet adamı; devlet yönetimine direkt olarak katılan ve devlet ile ilgili konularda karar verme, fikir beyan etme ve oylamalara katılma yetkisine sahip olan kişidir. Devlet adamı ile siyasetçi arasında büyük bir fark vardır. Her siyasetçinin bir devlet adamı olması şart değildir, ancak her devlet adamı son derece iyi bir siyasetçidir.
Devlet adamı;
* Devlet işlerinin takibini doğru bir şekilde yapan,
* Pozisyonda yararlılık gösteren,
* Devlet için gerekli tüm işlerde üst düzey çaba sarf eden,
* Devletin menfaatini her şeyin önüne koyan,
* Bilgili,
* Analitik düşünce yeteneği gelişmiş,
* Her kesimden insan ile nasıl konuşacağını bilen kişidir.
Söz konusu olan devlet adamları son derece çok yönlü kişilerdir. Dünya genelinde birer dahi olarak anıldıklarını da duymak oldukça mümkündür.
Devlet adamlığında Devlet terbiyesi çok önemlidir. Bir bayramda devlet erkânı Anıtkabir'e giderler. O zaman Başbakan Merhum Süleyman Demirel'dir. Protokolün önünde yürüyor, arkasında da rahmetlik İnönü var. Demirel yavaşlıyor. İnönü'nün yanına gelmesini düşünüyor.
İnönü ilerliyor Demirel'e:
"Sen Başbakansın devlette makam önemlidir. Onun için yürü."
Bir gün gazeteciler Demirel'e:
"İsmet Paşa ile bir sıkıntınız var mı?" diye sorarlar.
Demirel, "O Kurtuluş Savaşı'nı arkasına almış bir devlet adamıdır. Ben kimim ki onunla sıkıntım olsun." diye yanıtlar.
Bir örnek de rahmetlik Korutürk'ün oğlundan: Osman Korutürk Dışişleri Bakanlığında çalışıyor. Arabası bozulmuş ve o akşam eve gitmesi için birlikte çalıştığı arkadaşına kendisini de arabasına almasını rica eder. Arkadaşı ona: "Nerede oturuyorsunuz?" sorusuna Osman Korutürk Çankaya'da oturduğunu söyler. Arkadaşı da kendisinin de orada oturduğunu belirtir. Arabaya binerler Çankaya'ya giderler. Arkadaşı:
"Sağa mı sola mı gideceğim?"
"Düz git."
"Sen deli misin oğlum orası Cumhurbaşkanlığı."
Korutürk:
"Tamam, sen kapının önünde beni bırak ben yürürüm" der.
Bu iki arkadaş iki yıldır birlikte çalışmışlar ama Osman Korutürk kendisinin Cumhurbaşkanının oğlu olduğunu söylememiş. (Ali Baransel'in Anılarından)
İşte devlet adamlığı böyle bir şey?
