Dış borcun dörtte biri Türk'ün Türk'e borcu
09.10.2005 00:00:00
Türkiye'nin haziran ayı sonu itibariyle 161.8 milyar dolara ulaşan dış borç stokunun, dörtte bir oranındaki 43 milyar dolarlık bölümünün Türk vatandaşları ile Türk bankalarının yurt dışındaki şubelerinden alınan borçlardan oluştuğu belirlendi.
Türkiye'nin Türk vatandaş ve kuruluşlarına olan, ancak çeşitli nedenlerle dış borç stoku içinde gösterilen borçlarının toplam stok içindeki payı, 2004 sonundaki yüzde 26.3'lük düzeyinden haziran ayı sonunda yüzde 26.5'e yükseldi. Türkiye'nin Türk vatandaş ve kuruluşlarına olan borçları, haziran ayı sonu itibariyle 42 milyar 961 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu borçlar, 2004 yılı sonundaki 42 milyar 543 milyon dolarlık düzeyine göre yalnızca yüzde 1 oranında arttı.
Büyük bölümü kredi mektuplu DTH'larTürk vatandaşlarına olan "dış borçların" 16 milyar 380 milyon dolarla en büyük bölümünü, yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının Merkez Bankası'Nda bulunan kredi mektuplu ve süper döviz hesapları hesapları oluşturuyor. Büyük bölümü Euro cinsinden olan söz konusu borçlarda, doların Euro karşısında değer kazanmasının da etkisiyle bu yılın ilk altı ayda yüzde 11 oranında gerileme gözlendi. Dış borç stokunda 30 milyar 807 milyon dolarla önemli bir büyüklük oluşturan Hazine'nin uluslararası piyasalara ihraç ettiği eurobondların, neredeyse yarısı Türkiye'deki bankalarla gerçek ve tüzel kişi tasarruf sahiplerinin elinde bulunuyor. BDDK'nın verilerine göre, haziran sonu itibariyle Türk bankaları ve yatırımcıların sahip oldukları eurobondların tutarı 14 milyar 863 milyon dolar düzeyinde oluştu. İlk altı ayda yüzde 4.3 oranında artan bu tutarın 10 milyar 558 milyon doları bankaların, geri kalan kısmı da gerçek ve tüzel kişilerin sahipliğinde bulunuyor.
Yurtdışı banka şubelerinin kredileriTürkiye'deki finansal aracılık maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle bankaların yurtiçindeki kredi müşterilerine, yurtdışı banka ve şubeleri aracılığıyla kullandırdıkları krediler de borç stokunda önemli bir pay alıyor. Bankacılık sektörünün aslında Türkiye'den topladığı mevduatları yurtdışı şube veya kuruluşlarına aktararak yeniden Türkiye'ye kredi olarak getirdiği tutar, haziran sonunda 11 milyar 718 milyon dolar oldu. Bu tutar yılın ilk yarısında yüzde 15.6 oranında büyüme gösterdi.
Borçların büyük bölümü özel kreditörlereTürkiye'nin dış borç stoklarının 92 milyar 243 milyon dolarla büyük bölümü özel kreditörlere olan borçlardan kaynaklanıyor. Bu kapsamda en yüksek borç ise 37 milyar 2 milyon dolarla bankalara bulunuyor. Haziran sonunda Türkiye'nin resmi kreditörlere olan borçları ise 36 milyar 71 milyon dolara indi. Büyük ölçüde Dünya Bankası ve IMF'ye olan borçları oluşturan bu tutar, ilk altı ayda yüzde 11.8 azaldı. Türkiye'nin haziran sonunda 33 milyar 505 milyon dolar olan kısa vadeli borçlarının ise 13 milyar 166 milyon doları ticari bankalara, 20 milyar 339 milyon doları ise özel kesime olan borçlardan oluşuyor.
Türkiye'nin Türk vatandaş ve kuruluşlarına olan, ancak çeşitli nedenlerle dış borç stoku içinde gösterilen borçlarının toplam stok içindeki payı, 2004 sonundaki yüzde 26.3'lük düzeyinden haziran ayı sonunda yüzde 26.5'e yükseldi. Türkiye'nin Türk vatandaş ve kuruluşlarına olan borçları, haziran ayı sonu itibariyle 42 milyar 961 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu borçlar, 2004 yılı sonundaki 42 milyar 543 milyon dolarlık düzeyine göre yalnızca yüzde 1 oranında arttı.
Büyük bölümü kredi mektuplu DTH'larTürk vatandaşlarına olan "dış borçların" 16 milyar 380 milyon dolarla en büyük bölümünü, yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşlarının Merkez Bankası'Nda bulunan kredi mektuplu ve süper döviz hesapları hesapları oluşturuyor. Büyük bölümü Euro cinsinden olan söz konusu borçlarda, doların Euro karşısında değer kazanmasının da etkisiyle bu yılın ilk altı ayda yüzde 11 oranında gerileme gözlendi. Dış borç stokunda 30 milyar 807 milyon dolarla önemli bir büyüklük oluşturan Hazine'nin uluslararası piyasalara ihraç ettiği eurobondların, neredeyse yarısı Türkiye'deki bankalarla gerçek ve tüzel kişi tasarruf sahiplerinin elinde bulunuyor. BDDK'nın verilerine göre, haziran sonu itibariyle Türk bankaları ve yatırımcıların sahip oldukları eurobondların tutarı 14 milyar 863 milyon dolar düzeyinde oluştu. İlk altı ayda yüzde 4.3 oranında artan bu tutarın 10 milyar 558 milyon doları bankaların, geri kalan kısmı da gerçek ve tüzel kişilerin sahipliğinde bulunuyor.
Yurtdışı banka şubelerinin kredileriTürkiye'deki finansal aracılık maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle bankaların yurtiçindeki kredi müşterilerine, yurtdışı banka ve şubeleri aracılığıyla kullandırdıkları krediler de borç stokunda önemli bir pay alıyor. Bankacılık sektörünün aslında Türkiye'den topladığı mevduatları yurtdışı şube veya kuruluşlarına aktararak yeniden Türkiye'ye kredi olarak getirdiği tutar, haziran sonunda 11 milyar 718 milyon dolar oldu. Bu tutar yılın ilk yarısında yüzde 15.6 oranında büyüme gösterdi.
Borçların büyük bölümü özel kreditörlereTürkiye'nin dış borç stoklarının 92 milyar 243 milyon dolarla büyük bölümü özel kreditörlere olan borçlardan kaynaklanıyor. Bu kapsamda en yüksek borç ise 37 milyar 2 milyon dolarla bankalara bulunuyor. Haziran sonunda Türkiye'nin resmi kreditörlere olan borçları ise 36 milyar 71 milyon dolara indi. Büyük ölçüde Dünya Bankası ve IMF'ye olan borçları oluşturan bu tutar, ilk altı ayda yüzde 11.8 azaldı. Türkiye'nin haziran sonunda 33 milyar 505 milyon dolar olan kısa vadeli borçlarının ise 13 milyar 166 milyon doları ticari bankalara, 20 milyar 339 milyon doları ise özel kesime olan borçlardan oluşuyor.
