İmam Cafer’e göre ilim ehlinin vasıfları

"Ne zaman dünyaya gönül vermiş bir alim görseniz onu, kendi dininizden bilmeyiniz. Kim, neyi severse ona yönelir. Dünyayı seven birinin ahretle işi olmaz.
 
Allah (c.c) Hz. Davut'a (a.s) şöyle buyurdu; "Benimle kendi aranda dünyaya gönül vermiş bir alimi vasıta kılma ki seni, Benim dostluğumdan uzaklaştırır. (Yani seni de, kendisine benzetir) Şüphesiz onlar, Benim kullarımın yolundaki haramilerdir. Onlara karşı muamelemin en azı, onların kalbinden Benimle münacat etme tadını alırım." (Prof. Dr. Haydar Baş, İmam Cafer eseri sh:406)   
  
İlim talep edenler üçe ayrılır
 
"İlim talep edenler üç kısma ayrılır. Onları kişilikleri ve sıfatları ile tanıyın. Bir grup, ilmi cehalet ve şüpheyi yaymak için, bir grup, ilmi bir güç olarak kullanıp, insanlara üstünlük kurmak ve aldatıp, dolandırmak için, bir grupta fıkhetmek (derinliğe kavuşmak) için öğrenir.
 
Cehalet ve şüphe yaymak için ilim öğrenen kimse rahatsız edicidir. Şüphe uyandırır ve toplantılarda ilimden söz ederek, üzerine hilm, ağırbaşlılık kisvesini giyerek itiraz eder. Oysa, bu kimse huşu hırkasına bürünmüş görünse de, takvadan yoksundur. Allah (c.c) böyle kimselerin burnunu sürter. Nefes borusunu keser.
 
İlmi, güç vesilesi olarak kullanan dolandırıcı kimse hilekardır. Sözünde durmaz ve yardakçıdır. Kendisine denk ve benzer olan kimselere karşı üstünlük taslar. Bilgi olarak kendinden aşağı olan zenginlere, sırf zenginliğinden dolayı tevazu gösterir. Yardakçılık eder. Bu adam zenginlerin tatlıları karşısında gevşerken dinini yıkar. Bunun gibisini Allah (c.c) haberlere karşı kör eder. Onun eserlerini ilim ehlinin eserleri arasından siler.


 
Anlama ve akletme için ilim öğrenen kimseye gelince, o daima muzdarip ve mahzundur. Gecelerini uykusuz geçirir. O, cübbesi içinde iyice olgunlaşmıştır. Zifiri karanlıkta kalkıp, ibadet ederler. İşlediği amellerde hep huşu içindedir. Yüreği titrer ve şefkatle insanları Allah'tan (c.c) korkmaya davet eder.
 
Bakışlarını, kendine ve amellerine, kendi yapıp ettiklerine çevirmiştir. Zamanının insanlarını da tanır. En güvenilir kardeşlerinden bile uzaklaşıp, yalnızlaşmak ister. Allah (c.c) böyle kimselerin ilim temellerini sağlamlaştırır ve kıyamet günü onlara eman vererek, güvende olmalarını sağlar." (aynı eser sh:406)
 
Alim
 
"Bir kimse, aralarında kendisinden daha alim biri olduğu halde insanları, kendisine tabii olmaya çağırırsa, o kimse saptırıcı bir bidatçidir." ….
 
"Her şehrin ahalisi din ve dünya işleri için şu üç kişiye daima muhtaçtır. 1- Takva sahibi, bilgili ve Allah'tan (c.c) korkan alim 2- Halkın itaat ettiği iyiliksever yönetici 3- Güvelinir doktor."  (Prof. Dr. Haydar Baş, İmam Cafer eseri sh:408)