İnsan - ayı çatışması
07.09.2011 00:00:00
Erzurum'un İspir İlçesi'nde 2 vatandaşımızın ayıların saldırısına uğrayarak yaşamını yitirmesi, bölgede 'insan - ayı çatışması'nı gündeme getirdi. Bölgede inşa edilen barajlar gibi doğayı hırpalayan yatırımların, hayvanların yaşam alanlarını parçalayarak insan - ayı arasında yaşanan sorunların artmasına neden olduğu belirtiliyor
HALİL MEMİŞ - RİZE
Yaşam alanları tahrip edildiği için yerleşim bölgelerine daha yakın yaşamak zorunda kalan ayılar ile insan arasındaki çatışma, tabiatın dengesi gözetmemeksizin yürütülen çalışmalar durdurulmadığı ve gerekli önlemler alınmadığı takdirde artarak devam edecek. Doğa Derneği'nin İnsan - Ayı Çatışması Projesi Koordinatörü Eray Çağlayan, İspir ve Çoruh vadisinde HES ve baraj gibi habitatları parçalayan yatırımlar nedeniyle ayıların yaşam alanlarının parçalanarak ayıların daha küçük alanlarda yaşamaya mecbur edilmesinin insan - ayı çatışması sorunun temel kaynağı olduğunu söyledi. Hayat alanları küçülen ve doğada yeteri kadar beslenemeyen hayvanların besin bulmak için insan yerleşimlerinin yakınlarına girerek bahçelerden veya çöplüklerden beslenmek zorunda kaldığına dikkat çeken Çağlayan, "Özellikle İspir gibi bitki varlığının zayıf ve doğal yaşam alanlarının küçüldüğü alanlarda boz ayıların bağ, bahçe gibi insanların yaşam alanlarına gelerek besin aramaları kaçınılmazdır. Dünyanın en barışçıl ayıları Türkiye'de olmasına karşın doğanın dengesinin gözetilmediği ve çatışmayı önleyecek gerekli önlemlerin alınmadığı İspir gibi bölgelerde gelecekte insan - ayı çatışması giderek artacaktır" dedi.
Denge bozuluyorAyıların avlanmasının, ayıların insanlara ve tarım ürünlerine verdiği zarar için çözüm oluşturmayacağını aksine sorunları daha da artıracağına dikkat çeken Çağlayan, şunları söyledi: "Zarar veren bireyler daha çok genç erkekler ve yavrulu dişiler olmasına rağmen yerel halk sorunun kaynağı olarak yetişkin erkek ayıları görmekte. Avlanan yetişkin erkek ayıların boşalttığı yaşam alanlarına yavrulu dişiler ve genç erkekler yerleşebilmekte. Boşalan yaşam alanına yerleşen yeni bireyler o bölgedeki ayı zararlarının artmasına sebep olabilmekte. Dolayısıyla avcılık bozayı kaynaklı sorunların çözümünde etkili olmadığı gibi tersine mevcut durumun kötüleşmesine de neden olmakta" dedi. Çağlayan, insan-ayı çatışmasında sorunun ekonomik ve sosyal yükünü yerelde yaşayan vatandaşlarımız çekmektedir. Elekro-şoklu çit, arı platformu ve habitat restorasyonu gibi önlemlerle sorunun önemli ölçüde çözülebileceğinin de altını çizdi.
Ayılar yuvasız kaldıAyı saldırısı sonucu iki kişinin öldüğü bölgede yaşayan Murat Çimen de yaptığı açıklamada şunları söyledi:"Soyak tarafından inşa edilen Gülbağ Hidroelektrik Santrali'nin (HES) inşası sırasında ayıların su yatakları dinamitlendi. Normalde bu bölgede ayıları yavrularıyla birlikte sürekli gördük. Ayılar insanlardan kaçardı. Çoruh ve tüm kolları HES ve baraj nedeniyle şantiye ve dinamit yatağına döndüğü için ayılara sığınacak yer kalmadı. Ayılarla aramızdaki düzeni barajlar bozdu."
HALİL MEMİŞ - RİZE
Yaşam alanları tahrip edildiği için yerleşim bölgelerine daha yakın yaşamak zorunda kalan ayılar ile insan arasındaki çatışma, tabiatın dengesi gözetmemeksizin yürütülen çalışmalar durdurulmadığı ve gerekli önlemler alınmadığı takdirde artarak devam edecek. Doğa Derneği'nin İnsan - Ayı Çatışması Projesi Koordinatörü Eray Çağlayan, İspir ve Çoruh vadisinde HES ve baraj gibi habitatları parçalayan yatırımlar nedeniyle ayıların yaşam alanlarının parçalanarak ayıların daha küçük alanlarda yaşamaya mecbur edilmesinin insan - ayı çatışması sorunun temel kaynağı olduğunu söyledi. Hayat alanları küçülen ve doğada yeteri kadar beslenemeyen hayvanların besin bulmak için insan yerleşimlerinin yakınlarına girerek bahçelerden veya çöplüklerden beslenmek zorunda kaldığına dikkat çeken Çağlayan, "Özellikle İspir gibi bitki varlığının zayıf ve doğal yaşam alanlarının küçüldüğü alanlarda boz ayıların bağ, bahçe gibi insanların yaşam alanlarına gelerek besin aramaları kaçınılmazdır. Dünyanın en barışçıl ayıları Türkiye'de olmasına karşın doğanın dengesinin gözetilmediği ve çatışmayı önleyecek gerekli önlemlerin alınmadığı İspir gibi bölgelerde gelecekte insan - ayı çatışması giderek artacaktır" dedi.
Denge bozuluyorAyıların avlanmasının, ayıların insanlara ve tarım ürünlerine verdiği zarar için çözüm oluşturmayacağını aksine sorunları daha da artıracağına dikkat çeken Çağlayan, şunları söyledi: "Zarar veren bireyler daha çok genç erkekler ve yavrulu dişiler olmasına rağmen yerel halk sorunun kaynağı olarak yetişkin erkek ayıları görmekte. Avlanan yetişkin erkek ayıların boşalttığı yaşam alanlarına yavrulu dişiler ve genç erkekler yerleşebilmekte. Boşalan yaşam alanına yerleşen yeni bireyler o bölgedeki ayı zararlarının artmasına sebep olabilmekte. Dolayısıyla avcılık bozayı kaynaklı sorunların çözümünde etkili olmadığı gibi tersine mevcut durumun kötüleşmesine de neden olmakta" dedi. Çağlayan, insan-ayı çatışmasında sorunun ekonomik ve sosyal yükünü yerelde yaşayan vatandaşlarımız çekmektedir. Elekro-şoklu çit, arı platformu ve habitat restorasyonu gibi önlemlerle sorunun önemli ölçüde çözülebileceğinin de altını çizdi.
Ayılar yuvasız kaldıAyı saldırısı sonucu iki kişinin öldüğü bölgede yaşayan Murat Çimen de yaptığı açıklamada şunları söyledi:"Soyak tarafından inşa edilen Gülbağ Hidroelektrik Santrali'nin (HES) inşası sırasında ayıların su yatakları dinamitlendi. Normalde bu bölgede ayıları yavrularıyla birlikte sürekli gördük. Ayılar insanlardan kaçardı. Çoruh ve tüm kolları HES ve baraj nedeniyle şantiye ve dinamit yatağına döndüğü için ayılara sığınacak yer kalmadı. Ayılarla aramızdaki düzeni barajlar bozdu."
