Kars’ın tarımsal potansiyeli ve karşılaşılan sorunlar

Türkiye'nin kuzeydoğusunda, Kafkasya ile Anadolu arasında stratejik bir geçiş noktasında yer alan Kars, tarımsal potansiyeli ve hayvancılık faaliyetleriyle dikkat çeken bir ilimizdir.

Zengin doğal kaynakları, geniş mera alanları ve verimli topraklarıyla Kars, tarım ve hayvancılık sektörü için önemli bir merkezdir. Ancak, bu potansiyeli tam anlamıyla değerlendiremeyen il, çeşitli sorunlarla karşı karşıya kalmaktadır. İşte Kars'ın tarımsal potansiyeli ve bu alanda yaşanan sorunlara dair detaylı bir haber.

Kars'ın Tarımsal Potansiyeli

Kars, 10.193 km²'lik yüzölçümüyle geniş platolar, verimli ovalar ve yüksek dağlara ev sahipliği yapar. İlin tarımsal potansiyelini destekleyen başlıca unsurlar şunlardır:

Zengin Mera ve Çayır Alanları: Kars, çayır ve mera arazilerinin tarım arazilerine kıyasla daha geniş bir alana yayıldığı nadir illerden biridir. Bu alanlar, özellikle küçük ve büyükbaş hayvancılığın gelişmesine büyük katkı sağlar.

Verimli Topraklar ve Tahıl Üretimi: Kars'ta çernozyum topraklar, doğal alpin çayırları ve bozkır toprakları tarımsal üretim için elverişli bir zemin sunar. İlde tahıl üretimi, özellikle buğday ve arpa, tarımın belkemiğini oluşturur.

Arıcılık Potansiyeli: Kars'ın yüksek platoları ve zengin bitki örtüsü, arıcılık için ideal koşullar sunar. Kars balı, doğal ve kaliteli yapısıyla bölge ekonomisine katkı sağlar.

Biyokütle Enerji Potansiyeli: Kars, tarım ve hayvancılık atıklarından elde edilen biyokütle enerjisi açısından da yüksek bir potansiyele sahiptir. Yıllık 1.558.794 ton biyokütle üretimiyle, bu kaynaklardan 361.488 MWh elektrik enerjisi üretme kapasitesi bulunmaktadır. Bu, tarımsal atıkların değerlendirilmesi için önemli bir fırsat sunar.

Kültürel ve Coğrafi Avantajlar: Kars'ın sert karasal iklimi ve yüksek rakımı, bazı ürünlerin (örneğin, kaşar peyniri ve bal) özgün tatlar geliştirmesine olanak tanır. Ayrıca, ilin Kafkasya'ya yakınlığı, tarımsal ürünlerin ihracatı için stratejik bir avantaj sağlayabilir.

Kars'ta Tarım ve Hayvancılığın Karşılaştığı Sorunlar

Kars'ın tarımsal potansiyeli yüksek olmasına rağmen, bu potansiyeli tam anlamıyla değerlendirmesini engelleyen çeşitli sorunlar bulunmaktadır:

Sert İklim Koşulları: Kars'ta karasal iklim hakimdir ve kışlar uzun, soğuk ve kar yağışlıdır. Kış sıcaklıkları -39°C'ye kadar düşebilir ve karla kaplı gün sayısı 120'den fazladır.

Bu koşullar, tarımsal üretim sezonunu kısaltmakta ve verimi olumsuz etkilemektedir. Yılda sadece bir kez ekin biçimi yapılabilmesi, tarımsal çeşitliliği ve üretimi sınırlar.

Sulama Yetersizliği: Kars Ovası'nda sulama imkanlarının yetersizliği, tarım ürünlerinin çeşitliliğini ve verimini kısıtlamaktadır. Arpa ve buğday dışında diğer ürünlerin yetişmesi zorlaşmaktadır. Sulama altyapısına yönelik yatırımların artırılması, bu sorunun çözümünde kritik önemdedir.

Pazarlama ve Ticari Sorunlar: Kars'ta üretilen tarımsal ürünlerin çoğu, özellikle sebze ve meyve ürünleri, yalnızca üreticiler tarafından tüketilmekte ve pazarlanmamaktadır.

Kaşar peyniri ve bal dışında hayvansal ürünlerin ticari pazarlara ulaşmaması, ilin ekonomik gelirini sınırlamaktadır. Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri bu soruna çözüm üretmeye çalışsa da, yeterli başarı sağlanamamıştır.

Yetersiz Sanayi ve İşleme Tesisleri: Kars'ta tarım ve hayvancılık ürünlerinin işlenmesi, toplanması ve paketlenmesi için yeterli tesis bulunmamaktadır. Bu durum, ürünlerin katma değerini düşürmekte ve çiftçilerin gelirini olumsuz etkilemektedir.

Düşük Verim ve Teknolojik Yetersizlik: Kars'ta tahıl ekiminden elde edilen verim, birim alanda 100-150 kg/dekar civarındadır. Bu, Türkiye ortalamasının oldukça altındadır. Tarımsal mekanizasyon artsa da, modern teknolojilerin kullanımındaki yetersizlik ve bilgi birikiminin azlığı verimliliği düşürmektedir.

Çözüm Önerileri

Kars'ın tarımsal potansiyelini artırmak ve mevcut sorunları çözmek için aşağıdaki adımlar atılabilir:

Sulama yatırımları, kooperatifçilik ve pazarlama, eğitim ve teknoloji transferi, mera alanlarının korunması, genç çiftçilere destek gibi bir çok adımlar atılabilir.

Sonuç

Kars, geniş mera alanları, verimli toprakları ve arıcılık gibi özel potansiyelleriyle tarım ve hayvancılıkta büyük bir avantaja sahiptir.

Ancak, sert iklim koşulları, sulama yetersizliği, pazarlama sorunları ve mera alanlarının yanlış kullanımı gibi sorunlar, bu potansiyelin tam anlamıyla değerlendirilmesini engellemektedir.

Doğru yatırımlar, modern tarım teknikleri ve kooperatifçilik gibi çözümlerle Kars, sadece bölgesel değil, ulusal ve uluslararası düzeyde bir tarım merkezi haline gelebilir.

Kars'ın tarımsal zenginliklerini korumak ve geliştirmek, hem il ekonomisi hem de Türkiye'nin gıda güvenliği için kritik önem taşımaktadır.