'Mısır üretimi bitirilmek mi isteniyor'

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, mısır ithalatıyla ilgili açıklama yaptı. İthalatın üreticiyi zor durumda bırakacağını belirten Gürer, "Bakanlık yerli üretimi artıracak politikalar uyguladıklarını açıklıyordu. Bu yıl yapılan ithalat gösteriyor ki yerli üretim yerine ithalata dayalı çözümler üretiliyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı, 'Mısırda arz açığı giderip ihracat yapar hale geleceğiz' masalı anlatırken Cumhurbaşkanı kararı ile Ticaret Bakanlığı, yerli üretimin yetersiz kaldığını gerekçe göstererek 1 milyon ton gümrüksüz mısır ithalatına kapı açtı. Bu durum, uzun vadede mısır üretimini daha da zora sokacaktır" ifadelerini kullandı.

"Yerli üretici desteklenmezse ithalat faturası kabaracak"

2025 yılının ilk üç ayında Türkiye'nin gerçekleştirdiği mısır ithalatına ilişkin rakamlar paylaşan Gürer, şunları söyledi:

"2025'in ilk üç ayında, 984 bin 650 ton mısır ithalatı için 254 milyon 772 bin dolar ödendi. 2024 yılı boyunca, 3 milyon 987 bin 533 ton mısır ithalatı yapıldı ve bunun karşılığında 918 milyon 58 bin dolar harcandı.

Bu verilere göre, Tarım ve Orman Bakanlığı verileri karşılaştırıldığında arz açığının azalma yerine arttığı görülüyor. TÜİK, Tarım ve Orman Bakanlığı'ndan aldığı verilere göre 2024 yılı Aralık ayı tahmininde 8,1 milyon ton üretim öngörüldü.

Türkiye tüketimi ise 9 milyon ton civarında açıklandı. Bu üretim verileri doğru ise ithalatla stok fazlamız olması gerekiyor. Bu kadar yüksek ithalat rakamları tarımda kendine yeten bir ülke olma iddiasını tamamen ortadan kaldırıyor. Yerli üretim yeterince desteklenmediği sürece ithalat faturası her geçen yıl daha da kabaracak."

"Üretici üretmekten vazgeçtikçe ithalatçılar vurgun vurmaya devam edecektir"

Gürer, mısır üreticisi ekim döneminde iken yeniden mısır ithalatındaki verginin düşürülüp bir milyon ton ithal izni verilmesinin yerli üreticiyi hiçe saymak olduğunu belirtti. Ticaret Bakanlığı'nın tarife kontenjanına ilişkin açıklamalarını değerlendiren Gürer, "2024 yılında TMO mısır alım fiyatı açıklamadı.

Fiyat yukarı doğru yön değiştirince ithalata yönelim oldu. Bu yıl da dünya piyasalarına göre mısır ithalatı artarak devam ediyor. 1 milyon ton yeni izinle mısır üretimi geçen yıl kadar olsa dahi fazla ürün ithal edildiği görülüyor. Bir de 1 Ağustos 2025 sonrası yüzde 130 gümrük vergisi uygulanacağı ifade ediliyor. Ancak bu tarihe kadar ithalat yoluyla piyasaya düşük fiyatlı ürüne doyacak.

Bu durum, yerli üreticinin rekabet gücünü zayıflatacak ve hasat döneminde üreticilerimizi zararına ürün satar duruma sokacaktır. Üretici doğal olarak mısır ekiminden vazgeçtikçe dışa bağımlılık artacak ve ithalatçılar vurgun vurmaya devam edecektir" dedi.

"Çiftçi ve tüketici korunmayan bir düzen sürmektedir"

Tarım sektöründe yapısal sorunlara dikkat çeken Gürer, şöyle devam etti:

"TMO 2023 dönemi için mısır alım fiyatı 1. sınıf (M1) için 6 bin 50 TL/Ton, 2. sınıf (M2) için 6 bin TL/Ton olarak açıklamış 2024 yılı için ise alım fiyatı vermeyerek piyasayı tüccara bırakmıştı. Mısır fiyatları 11 bin TL/Ton fiyatını görünce de iktidar ithalata sarılmış ve piyasaya dolaylı müdahale ederek üretici girdi fiyatlarına göre oluşan satıl fiyatını düşmesine neden olmuştu.

Bu yıl ekim süreci ithalatı da iktidarın çiftçiye bir gözdağı niteliğindedir. Serbest piyasa ekonomisi yalnız çiftçi ürün fiyatları baskılardan uygulamadan kalkmakta ürün tüccarda fiyat artarken serbest piyasa ekonomisi. Tıkır tıkır işlemektedir. Çiftçi ve tüketici korunmayan bir düzen sürmektedir.

Girdi maliyetlerinin düşürülmesi için doğrudan destek mekanizmaları oluşturulmalı. Stratejik ürünlerde taban fiyat politikaları etkin bir şekilde uygulanmalı. Taban fiyat uygulamasına geri dönülmeli. Çiftçiye ödenen destekler zamanında ve eksiksiz olarak yapılmalı. Planlı tarım politikalarıyla ithalat bağımlılığı azaltılmalıdır."

"Yerli üretimi destekleyen kamucu bir anlayışa ihtiyaç var"

Gürer, Türkiye'nin sahip olduğu coğrafi avantajlara vurgu yaparak, "Eğer doğru politikalar uygulanırsa, Türkiye'nin tarımda ithalat bağımlılığından kurtulması ve kendi kendine yetmesi mümkün. Ancak bunun için kararlı bir planlı tarım politikalarına ihtiyaç var, ithal lobilerine teslim olmayan yerli üretimi destekleyen kamucu bir anlayışa ihtiyaç var" ifadelerini kullandı.