logo
17 HAZİRAN 2025

Osmanlı arşivi en önemli kaynak

04.01.2007 00:00:00
Osmanlı Devleti'nin zengin arşivi, sadece Türkiye'nin değil, Orta ve Yakın Doğu, Balkan, Akdeniz ve Afrika ülkelerinin tarihlerinin yazılmasında da başvuru kaynağı Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğünce yapılan "Osmanlı Fermanları" çalışmasında, Osmanlı Devleti'nin zengin arşivinin, sadece Türkiye'nin değil, Orta ve Yakın Doğu, Balkan, Akdeniz ve Afrika ülkelerinin milli ve ortak tarihlerinin tespiti ve yazılmasında başvurulacak kaynak niteliğine sahip olduğu vurgulandı.Türkiye Cumhuriyeti'nin, Osmanlı Devleti'nden devraldığı zengin arşiv mirasıyla, dünyanın en önemli arşivlerinden birisine sahip olduğu kaydedilen çalışmada, geniş bir coğrafyada 6 yüzyılı aşkın süre ayakta kalan ve çeşitli toplumları barış içinde bir arada yaşatan Osmanlı'nın, önemli arşiv özelliklerinden birinin de tarihi, siyasi, ekonomik konular yanında kültürel, estetik ve sanatsal değerleri içerisinde barındırması olduğu anlatıldı.Dönemin sanat eserleriÇalışmada, Türkiye Cumhuriyeti arşivlerinin milli kültür ve kimliği yansıtan engin kaynak olduğu belirtilerek, bir dönemi en iyi yansıtan unsurlardan birisinin de dönemin sanat eserleri olduğu kaydedildi. Türk tarihinin önemli materyalleri arasında sayılan ferman, berat, ve tuğralar da döneminin önemli olay ve konularını ihtiva etmekle birlikte, dönemin sanat kudreti ve ifadesini, üslubunu, zevkini ve asaletini ortaya koyuyor. Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nin en önemli koleksiyonlarından birisi olan "Müzehhep Fermanlar Koleksiyonu"nda da olgunlaşmış estetik zevk ve ince bir ruh gözler önüne seriliyor. En önemli tarih belgeleri: FermanlarSözlükte emir, emirname, buyruk, hükümdar alameti gibi anlamları ifade eden ve Osmanlı tarihinde önemli yer tutan Ferman, bir görev için hükümdar tarafından verilen ve hükümdarın tuğrasını taşıyan yazılı emir anlamına geliyor. Fermanlar, hükümranlığın ve saltanatın bir nişanesi olarak, altın yaldız ve muhtelif renk ve motiflerle süslenmiş oldukları gibi, süs ve yaldızdan uzak, sade de olabilirler. Bir ferman metni incelendiğinde; dua, metinde ferman sözünün belirtilmesi, kendisine ferman verilen veya gönderilen şahsın, sosyal mevkisine ve vaziyetine uygun bir üslupla hitap edilerek isminin ifade edilmesi, fermanın veriliş veya gönderiliş sebebi ile yapılması gereken işin açıkça yazılması, emredilenin yerine getirilmesinde, memurun başarıya ulaşması için dilek ve temenni, fermanın yazıldığı yer ve tarih unsurları göze çarpıyor. Tarihe geçen yazılı kayıtlar: BeratlarYazılı kağıt, mektup anlamlarına gelen berat, bir tarih terimi olarak ise Osmanlı Devleti'nde bazı memuriyetlere tayin edilenlere, görevlerini ve yetkilerini belirten, padişahın tuğrasını taşıyan ve tayin emirlerini ihtiva eden belgelere denir. Berata, "biti", "berat-ı şerif", "nişan-ı şerif" de denilir. Bir beratta, verilen görevin cinsi, yeri, geliri veya maaşı, verilenin ismi, niçin verildiği ve kendisinden ne istenildiği, kumandanlık, serdarlık veya diğer bir görev tevcihi için ise berat sahibinin salahiyet derecesi de belirtiliyor. Beratlar, tımar, iltizam, muafiyet, mukataa, malikane ve imtiyaz beratları; beylerbeyilik, nişancılık, defterdarlık, vezirlik gibi memuriyetlerin beratları; imamet, hitabet ve tababete mezuniyeti beratları gibi konularına göre isimlendirilir. Bu arada, Osmanlı Devleti'nde padişahlar değiştikçe bütün beratlar değiştirilerek, yeni padişahın tuğrası ile yeni beratlar verilirdi. Padişah imzası: TuğraPadişahın ismini içeren özel bir işaret, padişahın imzası gibi anlamlar içeren tuğra, hükümdarın basılmış imzası demektir. Oğuz hakanları, Selçuklu sultanları ve Osmanlı padişahları tuğra kullanmışlardır. Tuğra belirli kısımlardan meydana gelmiştir. Padişahın kendisi ve babasının isminin yazıldığı kısma, taht, kürsü veya sere adı verilir. Buradan sola doğru uzanarak, aşağıdan yukarıya doğru uzayan ve iç içe iki kavisten meydana gelen kısma ise beyze veya sancak adı verilir. Beyzelerin ucundan devam eden ve tahtın sağ tarafına doğru uzayan paralel iki çizgiye de kol, hançer veya kılıç adı verilir. Tahtın üst kısmında yukarıya doğru birbirine paralel uzayan üç çizgiye ise tuğ veya flama denilir. Tuğların üst kısmından aşağıya doğru sarkan "S" şeklindeki üç çizgi ise zülfe diye adlandırılır. Kürsü veya sere olarak tanımlanan taht kısmı, Osmanlı tahtını sembolize eder, üstünde de sultanın adı yazılmaktadır. Sağ tarafa doğru uzanan kılıç, kuvvet ve kudretin sembolü ve üst tarafta yer alan tuğlar bağımsızlığı simgelemektedir. Bilinen şekliyle tuğra, ilk defa Orhan bey tarafından kullanılmıştır. Daha sonra tuğralar şekil itibarıyla hep gelişme göstermiştir. Ayrıca, Osmanlı Devleti'nde, padişahların isimlerini ihtiva eden tuğra, arma olarak kullanılmıştır.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
Dubai çikolatasının içinden plastik parçalar çıktı
Küçük çocuk ölümden döndü
İsrail, İran'a saldırısının sonuçlarını yaşıyor
24 bina ağır hasarlı, 2 bin 775 kişi tahliye
ABD Orta Doğu'ya askeri yığınak yapacak
G7'de ortak açıklamada anlaşmazlık
Trump ulusal güvenlik ekibini acil topluyor
G7 zirvesinden erken ayrılmıştı
İsrail yaşadığı gerçekleri gizleme gayretinde
Hayfa'daki televizyon ekiplerine baskın
Dev elektrik santrali devre dışı
İran, İsrail'in şah damarını kesti
ABD masadan çekildi
Rusya-ABD hattı koptu
Selçuk Bayraktar, İsrail’e silah sağlayan şirkete ortak oldu
Fransa'daki fuarda İsrailli stantlara siyah branda çekildi
Bedelli askerlikte büyük kırılma
Temmuz'da fiyat roket gibi yükseliyor mu?
ABD reddetmişti
Netahyahu, Hamaney'i öldürmek istiyor
İsrail, İran devlet televizyonunu vurdu
Canlı yayında kadın spikerin panik anları
Akaryakıta bir zam daha
Litre fiyatı 48 TL'yi aştı
'1.50 boyumla bu insanları kandırmışım'
Seçil Erzan davasında ara karar
Ferdi Zeyrek'in yerine seçim
Besim Dutlulu yeni başkan oldu
İranlılar, Suriyelilerin yaptığını yapmadı
İran-İsrail savaşının 4'üncü gününde İranlılar, ülkelerine dönüyor
Dubai çikolatasının içinden plastik parçalar çıktı
Küçük çocuk ölümden döndü
İsrail, İran'a saldırısının sonuçlarını yaşıyor
24 bina ağır hasarlı, 2 bin 775 kişi tahliye
ABD Orta Doğu'ya askeri yığınak yapacak
G7'de ortak açıklamada anlaşmazlık
Trump ulusal güvenlik ekibini acil topluyor
G7 zirvesinden erken ayrılmıştı
İsrail yaşadığı gerçekleri gizleme gayretinde
Hayfa'daki televizyon ekiplerine baskın
Dev elektrik santrali devre dışı
İran, İsrail'in şah damarını kesti
ABD masadan çekildi
Rusya-ABD hattı koptu
Selçuk Bayraktar, İsrail’e silah sağlayan şirkete ortak oldu
Fransa'daki fuarda İsrailli stantlara siyah branda çekildi
Bedelli askerlikte büyük kırılma
Temmuz'da fiyat roket gibi yükseliyor mu?
ABD reddetmişti
Netahyahu, Hamaney'i öldürmek istiyor
İsrail, İran devlet televizyonunu vurdu
Canlı yayında kadın spikerin panik anları
Akaryakıta bir zam daha
Litre fiyatı 48 TL'yi aştı
'1.50 boyumla bu insanları kandırmışım'
Seçil Erzan davasında ara karar
Ferdi Zeyrek'in yerine seçim
Besim Dutlulu yeni başkan oldu
İranlılar, Suriyelilerin yaptığını yapmadı
İran-İsrail savaşının 4'üncü gününde İranlılar, ülkelerine dönüyor
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.