ÖZEL HABER - Bu yıl hac iptal gibi

RECEP BAHAR / DETAY HABER

 

Dünya genelinde koronavirüs vaka sayısı 7 milyonu, Covid 19'dan ölenlerin sayısı ise 400 bini aştı. Son günlerde salgının hızlı seyrettiği ülkelerden biri de Suudi Arabistan... Ülkedeki vaka sayısı 7 Haziran itibariyle 101 bin 914'e, salgında hayatını kaybedenlerin sayısı ise 712'ye ulaştı. Suudi Arabistan'da 7 Haziran'da 3 bin 45, 6 Haziran'da 3 bin 121, 5 Haziran'da 2 bin 591, 4 Haziran'da 1975 yeni vaka görüldü. 

Ülkenin son günlerde 'dünyada salgının etkilediği ana merkezlerden' biri olması, bu yıl hac ibadetinin yerine getirilip getirilmeyeceği konusunda soru işaretlerine yol açıyor. Bu bağlamda 30 Mayıs tarihli Yeni Mesaj'da yer alan manşet haberimizde, "Koronavirüs salgını bu yıl haccı derinden etkileyecek. Ekonomisi zor durumda olan Suudi Arabistan, haccı tümüyle iptal etmeyi düşünmüyor. Ara formül olarak kotanın indirilmesini düşünen kraliyet rejimi, böylece pahalı otellerde kalabilecek hacı adaylarına kapıyı açmış olacak" ifadelerini kullanmıştık. Kotanın daraltılıp hac ibadetinin bu yıl da ifa edilmesi hala gündemde ancak Suudi yetkililer, muhtemelen 30 Temmuz'da yapılacak Arafat vakfesine 51 gün kalmış olmasına rağmen, hala daha hac konusunda bir politika belirleyebilmiş değil. Suudi yetkililer sessiz kaldıkça, ülkeler kendi stratejilerini ortaya koyuyor. 

 

Oda tipi konaklama olmayacak

 

Şu kesin ki, bu yılki hacda 3-4 kişinin kalabileceği odalarda konaklamayı öngören 'oda tipi' konaklama olmayacak. Bu tip odalarda kalanlar genelde 30-45 günlük hac programlarına dahil oluyordu. Bu programlardaki hacı adayları Arafat Vakfesinden 40 gün önceden itibaren kutsal topraklara intikal etmeye başlıyordu. Bu yıl Türkiye'den hacı adayı taşıma yetkisine sahip hem THY, hem de Suudi Havayolları'nın elinde salgın nedeniyle çok sayıda boş uçak bulunduğundan, taşımada bir sıkıntı yok. THY, 80 bin hacı adayımızı bir günde Medine ya da Cidde'ye ulaştırabilir ancak her iki havalimanında bu kadar yolcuyu kabul edebilecek bir altyapı yok! Hele hele Medine Havalimanı'nda hiç yok! Dolayısıyla bu yıl hac yolculuğu geç başlayabilir ancak bunun için Suudi Arabistan'da salgının hız kesmesi gerekiyor. Türkiye'de hacı adaylarının önemli bir bölümünün hala daha sokağa çıkma yasağı bulunan yaşlı kesimden olması, bu yolculuğu oldukça riskli hale getiriyor. Sonuçta bu yıl en iyi ihtimal, 'belli bir yaşın altında olan ve yaklaşık kişi başına 5 bin 500 dolardan başlayan otel tipi konaklamanın ücretini ödeyebilecek' hacı adayları kutsal topraklara gidebilecek. Ancak onlar için de zaman daralıyor. Aslında Suudi Arabistan bir karar verebilse, örneğin bu yıl Türkiye'de hac kurasına katılmış kişiler arasından yeni başvurular alınır, hızlı vize ile bu kesimin önü açılabilir. Fırsat ve ihtimal çok da, bunları değerlendirebilecek bir Suudi yönetimi yok ortada!

 

Ücretler iade ediliyor

 

Türkiye'de bu yıl Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yerinde bir tutumu sonucu hac ücretleri hacı adaylarından tahsil edilmedi. Bu paralara banka hesaplarına yatırılsaydı bazı mağduriyetlerin yaşanması söz konusu olabilirdi. Ancak bazı ülkelerde hac paraları epey önceden tahsil edildi. Her yıl kutsal topraklara 200 bin civarında hacı adayı gönderen Hindistan'da Hac Komitesi, bu yılki hacdan ümidini kesmiş olmalı ki, hac ücretlerini her hangi bir kesintiye tabi tutmadan iade etme kararı aldı. Elbette bu kararda Suudi Arabistan'ın hacla ilgili sessizliğini koruması etkili oldu. 

Bununla birlikte Hindistan Hac Komitesi Başkanı Maksud Ahmed Han, isteyen hacı adaylarının yatırdıkları hac ücretini geri alabileceğini, hacca dair son kararın ise Hindistan Hükümeti tarafından verileceğini açıkladı. 

Han, Hindistan medyasına yaptığı açıklamada, "Suudi Arabistan'da vaka sayısı artıyor ve Hindistan'dan 200 bin insan oraya gitmek zorunda. Gerekli hazırlıkları yaptık ancak zaman daraldı. Suudi Arabistan'dan resmi açıklama bekliyoruz. Bu yıl Hintli hacı adaylarının kutsal topraklara gidebileceği ihtimal dahilinde gözükmüyor" dedi. 

 

İptal kararları geliyor

 

Bu yıl Singapur ve Endonezya, şimdiden kutsal topraklara hacı adayı göndermeme kararı aldı. Endonezya, 270 milyonluk nüfusuyla dünyadaki en kalabalık İslam ülkesi. Ülkenin hac kotası ise bu yıl 221 bindi. En yüksek kota onlarda bulunuyor. Üçüncü sıradaki Pakistan'ın kotası ise 179 bin. Endonezya Diyanet İşleri Bakanı Fachrul Razi, geçtiğimiz Salı günü yaptığı açıklamada, "Suudi yetkililer belirsizliği ortadan kaldırmadığı için hükümetimiz bu yılki hac çıkışlarını iptal etti" demişti. Kısaca bu yıl hac iptal gibi…