Safra kesesi iltihabıAkut Kolesistit

Alternatif isimler:

Kolesistit akut, akut safra kesesi iltihabı, safra kesesi iltihabı...

Tanım

Safra kesesinin akut iltihabıdır.

Nedenleri, görülme sıklığı, risk faktörleri

Nedenleri :

* Safra taşları: Vakaların % 90-95'inde.

* Akalkülöz (taşsız) kolesistit: Vakaların % 5'ini oluşturur. Kalp cerrahisi, multipl travma gibi yoğun stres durumlarında gelişir. Safra kesesi duvarında iskemik hasar sözkonsudur.

* Bakteriler

* Koledok tümör ve darlıkları

* İskemi

* Torsiyon

İnsidans/prevalans: Yaşla birlikte artar. Safra kesesinde taş olanların yarısında yakınmalar ortaya çıkar.

Yaş: 40-50 en sık.

Cinsiyet: Kadınlarda erkeklerden iki kat daha sık görülmektedir.

Risk faktörleri:

* Kalp cerrahisi

* Travma

* Safra yoları parazitleri

* Safra taşları

Belirtiler

* Asemptomatik (belirtisiz) kalabilir.

* Karın ağrısı: Ani başlar şiddetlidir; epigastrium veya sağ üst kadrandadır; bele, omuza veya sırta yayılır. Tanı koydurucu şekli ise 2-3 dakikada bir gelen, 20 dakika kadar süren bilyer koliktir.

* Bulantı ve kusma: Yemeklerden 1-6 saat sonra gelir, 12 saat kadar sürer; 2-3 günde bir tekrarlar.

* Hafif veya orta derecede ateş yükselmesi

* Lokal hassasiyet

* Murphy belirtisi: Bir yandan sağ üst kadran palpe edilirken, hastaya derin soluk alması söylenir. Hasta ağrı nedeniyle soluğunu yarıda keser

* Vakaların % 5'inde safra kesesi palpe edilebilir.

Tanı/Teşhis Laboratuar:

* Lökositoz (beyaz kan hücreleri artmıştır).

* Karaciğer testleri genellikle anormal sonuç verir. Serum amilazı yükselebilir.

Görüntüleme:

* Ayakta direkt batın grafisi

* Ultrasonografi

* Oral kolesistografi

* Bilgisayarlı tomografi

* ERCP (Endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi)

* PTC (Perkütan transhepatik kolanjiografi)

* HIDA (99 m TC iminodiasetikasit) sintigrafisi: Akut kolesistitte % 97 oranda hassastır. HIDA türevleri karaciğer hücreleri tarafından alınır ve safra ile atılır, safra kesesinde yoğunlaştırılır. 1 saat içinde safra kesesinin görüntülenememesi akut kolesistit lehinedir. Akalkülöz (taşsız) kolesistitte de anormal sonuç verir.

İyileştirme

* Akut kolesistitte öncelikle erken dönemde kolesistektomi (safra kesesinin cerrahi olarak alınması)

* Laparoskopik kolesistostomi yüksek riskli hastalarda görülür.