Telif hakkını ihlal eden yandı

HABER MERKEZİ
Kültür ve Turizm Bakanlığı, telif hakları konusunda büyük bir adım atıyor. Telif Yasası'nda yapılması düşünülen değişiklikle telif sistemimiz Avrupa Birliği'nin şart koştuğu standartlara kavuşacak. Bakanlık, telif kavgalarını bitirmesi beklenen yeni yasa için 41 maddelik bir taslak metin hazırladı. Mayıs ayında tamamlanarak incelenmek üzere Avrupa Birliği'ne gönderilecek taslak metnin Eylül-Ekim ayında yasalaşması planlanıyor.
Fikri mülkiyet alanındaki uluslararası davalardan ve bu alandaki akademik çalışmalarıyla tanınan Avukat Dr. Cahit Suluk, Telif Yasası'nda yapılacak değişiklikleri büyüteç altına aldı. Aynı zamanda taslak metni hazırlayan ekibin içerisinde yer alan Suluk, meslek birlikleri ile telif hakkı sahiplerini yakından ilgilendiren konular hakkında bilgiler verdi.

Telif sahipleri daha çok kazanacak
Dr. Cahit Suluk'un yeni Telif Yasası'na ilişkin verdiği bilgiler özetle şöyle: Telif Yasası'nda yapılması düşünülen değişiklikle müzisyen, sanatçı, yazar ve çizer gibi telif hakkı sahiplerinin daha fazla telif kazancı elde etmesinin yolu açılıyor. Eserlerin çoğaltılmasına yarayan her türlü boş CD, DVD, flash disk gibi taşıyıcı materyaller ile matbaa ve fotokopi makineleri gibi teknik cihazları ticari amaçlı imal veya ithal edenler, imalat veya ithalat bedeli üzerinden yüzde 3'ü geçmeyen bir bedeli halen Bakanlığa ödüyor. Şahsi kullanım bedeli (copyright levy) olarak bilinen bu parayı bugüne kadar Bakanlık kullandı. Telif hakkı sahipleri bu paranın kendilerine verilmesini talep ediyordu. Avrupa Birliği'nin de baskıları ile Bakanlık bu konuda adım atıyor. Taslağa göre, toplanan bu paraların yüzde 30'u telif hakkı sahiplerine verilecek. Ancak hak sahipleri bu rakamın çok düşük olduğunu, en az yüzde 70'inin kendilerine verilmesini istiyor.

İhlal yapanın banka hesabı dondurulacak
İhtiyati tedbirler ve gümrüklerde el koymaya ilişkin hükümler yeniden düzenleniyor. Her iki geçici koruma önlemi olabildiğince genişletiliyor. Sözgelimi, bir telif ihlali yapan kişinin, banka hesaplarının bloke edilmesinden taşınır mallarına el konulmasına ve hatta tapu kayıtlarına şerh düşülmesine kadar bir dizi ağır önleme yer veriliyor. Benzer şekilde telif hakkını ihlal eden bir ürünün gümrüklerde herhangi bir işleme tabi tutulması halinde bu ürünlere el konulabilecek.
Telif Yasası'na ‘alan adı', ‘hizmet sağlayıcı' ve ‘teknolojik önlemler' gibi yeni tanımlar giriyor. Yine sahibi belli olmayan yani ‘öksüz eserler' hukukumuzda ilk kez düzenlemeye tabi tutuluyor. Öksüz eserleri kullanmak isteyen kişiler, gazete ilanı gibi bazı prosedürlere uymak ve bedelini ilgili sektör Ortak Lisanslama Birimi'ne ödemek kaydıyla kullanabilecek.

Her meslek birliği para isteyemeyecek
Ülkemizde halen 25 civarında meslek birliği faaliyet gösteriyor. Bu kadar çok sayıda meslek birliği yüzünden eserleri kullanan otel, restoran, eğlence merkezi ve radyo-TV kuruluşları telif ödeme konusunda direnç gösteriyordu. Çünkü meslek birlikleri, ikide bir Ramazan davulcusu gibi kullanıcıların kapısını çalıyordu. Artık meslek birlikleri, kullanıcıların kapısını ayrı ayrı çalamayacak. İlim - edebiyat, müzik, işitsel-görsel (sinema) ve güzel sanatlar olmak üzere dört sektörde Ortak Lisanslama Birimi kuruluyor. Bu birimler, ilgili sektördeki tüm meslek birlikleri bir araya gelerek bir protokolle kurulacak. Anlaşmazlık çıkarsa devreye bakanlık girecek ve anılan birimleri zorla kurduracak.