TL'ye dönüş ama nasıl?

Gazetemizdeki ilanı görmüşsünüzdür. Ankara Ticaret Odası, "dolara hayır" kampanyası başlattı.

Hayırlı bir gelişme... Ticaret Odası'nın bu kampanyaya uymayan üyeleri cezalandıracağını açıklaması da iyi, iyi olmasına iyi ancak bir o kadar da riskli.

Riskli çünkü, tek başına "dolara hayır, TL'ye itibar" kampanyası piyasaları dolara endeksli olmaktan kurtaramaz.

Hele hele bu "kampanya"'nın bir müddet sonra, geçmişte "aydınlık için bir dakika karanlık" eyleminde olduğu gibi hükümet aleyhine bir toplumsal eyleme dönüşeceğinden korkan iktidar ortaklarının, kampanyayı sahiplenmesi toplumun şevkini kıracağa benziyor.

Güvenirliliğini yitiren bir hükümetin "TL'ye güven ve itibar" kampanyasına kim itibar eder?

Onun için bu kampanyayı hükümet sahiplendikten sonra başarısı noktasında ümitli değilim.

Keşke bir sivil toplum kampanyası olarak kalsaydı...

Siyaset işe dahil olduktan sonra bu kampanyanın başarılı olabilmesi için topyekün bu günkü sakat ekonomik anlayıştan vazgeçilip, ekonomide milli bir politikaya dönüşün sembolik bir boyutu olarak gündem edilmesi gerekir.

Bu kampanyanın ilk öncülüğünü yapan ve Ticaret Odasına da ilham kaynağı olan Prof. Dr. Haydar Baş Bey, bu noktada Türk ekonomisini ayağa kaldıracak, uluslararası finans devleri ile piyasamızın göbek bağını kesecek çarpıcı öneriler sundu.

Hem de ne zaman? Derviş'in TL'yi doların egemenliğine teslim ettiği 18 Nisan 2001'de.

Prof. Dr. Baş'ın mitinglerde, sanayici ve işadamları ile sohbetlerinde ve ekranlarda dile getirdiği çözümlerin ana başlıklarını anladığım kadarıyla aktarmaya çalışalım:

1- ABD gözlüğü ile AT gözlüğü ile değil ülke meselelerini milli bir duruşla teşhis etmeli ve çözüm üretmeliyiz.

2- IMF ve Dünya Bankası politikalarının Türkiye ve gelişmekte olan ülkeleri getirdiği iflas noktasını gördükten sonra hatada ısrar etmemeliyiz.

3- Küresel-liberal ekonomi anlayışı Türkiye'yi çevre ekonomisi, edilgen, sömürülen ülke olmaya mahkum eder. Onun için ülke gerçeklerinden, tarihi tecrübelerimizden süzülen milli bir ekonomi modeli geliştirmeli, 1923-38 dönemini örnek almalıyız.

4- Yabancı sermayeye özellikle çoğu kara para olan sıcak sermayeye bel bağlayıp milleti ve devleti bir nevi esarete mahkum etmek yerine, yerli bir merikantilist modelle milli tasarrufları harekete geçirmeliyiz. Prof. Baş'ın çok kısa zamanda ülke tasarruf açığını kapatacak, üretimi fişekleyecek finans modeli hazır.

Proje karşılığı emisyonu artırıp üretimi teşvik etmek. ABD'de yaygın uygulanan risk sermayesi şirketlerine benzer özgün yerli bir finans modeli geliştirmek.

5- TL'nin itibarının ulusal bağımsızlık ve egemenliğin simgesi olduğu bilinci ile bağımsız politikanın bir parçası olarak görmek.

6- IMF'nin talebi daraltmak için emisyonu daraltan, faizi yükselten talep yanlı ekonomi zihniyetini terk edip arz yönünü artırıcı, maliyetleri düşürücü, üretim ve istihdamı artırıcı politikaları benimsemek.

7- Globalleşen dünyada, güçlü bir aktör olabilmek için ithalatı daraltıp ihracatı artıracak bir ekonomik model geliştirmek.

8- Milletlerin rekabet üstünlüklerini tesbit edip, ekonomimizin güçlü rekabete açık sektörlerini belirleyip teşvik etmek, dünya pazarına odaklamak.

9- Güçlü devlet, güçlü savunma için yüksek teknoloji ve ar-ge faaliyetlerini özendirmek. Ekonomi bürokrasisini azaltıp, işlem maliyetlerini, kırtasiye ve bürokrasi harcamalarını kısmak.

10- Dalgalı kur politikasından vazgeçip TL'ye dönüşü teşvik etmek.

11- Ülke servetinin yurtdışına transferine engel olmak. Döviz, faiz, hisse senedi piyasasını bu çerçevede yeniden düzenlemek.

13- Komşularla sınır ticaretini ve özellikle Türk dünyası ile ekonomik entegrasyonu geliştirerek Avrasya coğrafyasını bir Türk Lirası havzasına çevirmek. Bunun için TL ile dış ticareti özendirecek maliye ve ihracat politikası izleyerek EURO benzeri TL'yi bölge parası haline getirmek.

Prof. Dr. Haydar Baş Bey'in önerilerini anladığımız kadar, takdim ettik.

Bu politikalar birlikte uygulanmazsa "TL'ye dönüş" geçici bir heves olarak kalır. Yazık olur değil mi?