Anlaşmazlığın temelinde bu kez, Dışişleri Bakanlığı'nın, Varyag'ın Boğazlar'dan geçişi için Çin'den istenen teminat mektubunun Devlet Garantisi olarak değiştirilmesi yönündeki teklifi bulunuyor.
Denizcilik Müsteşarlığı kaynakları, teminat mektubunun paraya çabuk tahvil edilebilirliği ve kullanılabilirliği özelliklerinden dolayı tercih edildiğini belirtirken, bu yöntemle Türkiye'nin işini kolaylaştırmayı hedeflediklerini ifade ediyorlar.
Varyag'ın Boğazlar'dan geçişinin büyük risk taşıyacağına dikkati çeken kaynaklar, teminat mektubuna konulan bir Türk bankası ile garantör bir Avrupa bankası şartının ise gerekli olduğunu belirtiyorlar.
20 maddelik öngörüler
Varyag'da incelemeler yapan, asker ve sivil uzmanlardan oluşan komisyonca hazırlanan öngörüler raporu, dev platformun Boğazlar'dan güvenli geçişi için gerekli 20 maddeyi içeriyor. Bu raporda yer alan, teminat mektubu haricindeki diğer 19 maddeye Dışişleri'nden bir itirazgelmediği, bunun da Çin'in 19 maddeye uymak zorunda olduğu anlamına geldiği belirtiliyor.
Rapordaki şartların Çin tarafından beyan edilmesinin yeterli olmayacağını işaret eden kaynaklar, şartlar yerine getirildiği taktirde uzmanlar grubunun geçiş öncesinde Varyag'da yeni bir incelemeyapacağını kaydettiler.
Tüm bu öngörüler yerine getirildikten sonra, hava durumu ve akıntı durumunun da uygun olması halinde Varyag'ın geniş güvenlik önlemleri altında Boğazlar'dan geçebileceği, ancak bunun uzun bir prosedür olduğuna işaret ediliyor.
Denizcilik Müsteşarlığı kaynakları, son gelişmeler ışığında Çin'inşu ana kadar gemide herhangi bir emniyet donanımını bile oluşturmadığını ve teminat ödemeye yanaşmadığını belirtiyorlar.
Endişeler
Tarihinde Boğazlar'dan ilk kez geçecek 550 metrelik platformun yol açabileceği tehlikeler iki ana kategoride toplanıyor: Fiziki kazalar: Geçiş sırasında Boğazlar'da devrilme, batma ve çarpma gibi kazaların olabileceğine işaret ediliyor.
