24-25-26 Mart 1916'daki gelişmeler

1916 Yılında Almanya'nın askeri ve siyasi ana hedefi bir an önce savaşı zaferle sonlandırarak barışa gitmektir. Hükümetin ve Genel Kurmaylığın ortak kararına göre, Verdün'de, Fransayı ezdikten sonra, İngilizleri isteklerine göre barışa zorlamak. Fakat kış şartları içerisinde gereken hazırlıklar yapılamadığından Verdün saldırısından umulan başarı elde edilemez. Önceleri Fransız'lar ağır asker kaybına uğrarken daha sonra Alman ordusu da ağır kayıplar vererek ezilmeye başlar. Bu durum Almanya'nın aleyhinedir. Çünkü Fransa'nın kayıplarını, İngiltere sömürgelerinden getirdiği askerlerle kapatabilirdi. O günlerde ağır asker kayıplarını yerine yedekler gönderilmeye başlamıştı. Onlarda eriyince kimi göndereceklerdi. Bu nedenle Ablukayı kaldırmak için Deniz altı savaşını tekrar başlatırlar. Çünkü başka çareleri kalmamıştı. 24 Mart 1916 da Almanların döşemiş olduğu torpiller Suseks isimli bir yolcu gemisinin batmasına neden olur. Bu gemide bulunan Amerikalı ve yansız devletlere ait birçok yolcu da boğulur. Bu olay Amerikan başkanı Wilson'un Avrupa politikasındaki çalışmalarına olumlu bir zemin hazırlar. Zira Albay Havz aracılığı ile savaşan devletlerarasında ortaya attığı barış planı düşüncesinin uygulanması ile savaşa iştirak ederek hem dünya için büyük bir tehlike olan Alman militarizminin gücünü kırarak, İngiltere'nin de Deniz egemenliğine son vererek dünya liderliğine oynamak istiyordu. Amerika Hükümeti batan gemideki Amerikan yolcularının boğulmasına karşılık olarak Almanya ile diplomatik ilişkileri keser. Amerika Hükümetinin bu kararı, başlattığı siyasa Almanya'nın ezilmesine zemin hazırlayan olay olur. Bu siyasanın gelişmesini gelecek günlerde göreceğiz.Savaşın doğu yakasında 24 25 26 Mart tarihlerinde gelişen olaylar batı yakasındaki olaylardan daha farklıdır. Rusya ağır kış şartlarına rağmen Rusya İran'da, Doğu Anadolu'da ve Doğu Karadeniz kıyılarında askeri hareketlerle işgalleri devam için hazırlıklar yapar. Doğuda Rus ilerleyişini durdurmak için yapılan savaş planına göre saldırıda bulunmak üzere Diyarbakır'a 14 Mart 1916 da Demiryolu ile gelen XVI cı Kolordu ve komutanı Albay Mustafa Kemal 26 Mart tarihine kadar Siirt ve Muş istikametinde ilerlemek için hazırlıkların ağır kış şartlarına rağmen devam ettirir.Diplomasi konusunda da Rusya,3 Ocak 1916 tarihli, Osmanlı Ülkesi ile ilgili paylaşım tasarısını beğenmez ve karşı çıkar. Çünkü Boğazlar ve İstanbul bölgesini ayrı, ayrı anlaşmalarla Rusya'ya veren İngiltere ve Fransa, birsi İngiliz diğeri Fransız olan uzman iki diplomat, kalan Osmanlı ülkesinin paylaşım taslağını hazırlar. Bu tasarının kabulü ile yapılan anlaşmaya da, uzman diplomatların adı verilir. Yani Sayks-Piko anlaşması. Bu iki diplomat Osmanlı Ülkesini kendi devletlerinin çıkarına göre ve sömürgelerinin savunma anlayışına göre paylaşımı hazırlarlar. Hatta Rusya'ya da herhangi bir istekte bulunmamasına rağmen Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz kıyıları verilir. Bu anlaşma tasarısı 9 Mart 1916 da Sazonof'a bildirilir. Bu tasarı 10 Mart'ta Petrograd'a gelen Sör Mark Sayks ile Sazonof arasında tartışılır. Sazonof, Fransa hududunun İran'a kadar uzamasına karşı çıkar. Birde taslakta görülmeyen Büyük ve Küçük Ermenistan topraklarının tamamını isteyerek Doğu Anadolu üzerinden İskenderun'a inerek Akdeniz de söz hakkına sahip olmak ister. Sör Mark Sayks İngiltere ve Fransa'nın çıkarlarını ve kendilerine ait olan topraklarının savunulmasını esas alan yeni bir tasarı hazırlar. Fransa'yı Güneydoğu Anadolu'dan çıkarır. Doğu Anadolu'da Büyük Ermenistan'ın tamamını Rusya'ya verir. Kayseri-Sivas- Harput hattından Kilikya'ya kadar uzanan bütün toprakları Fransa'ya vererek Doğu Akdeniz'deki İngiliz ve Fransız çıkarlarını korumak ister.17-18 mart tarihlerinde Rusya'nın isteklerine göre Filistin, Yahudilerin durumu ve Ortodokslarca kutsal yerlerle ilgili kararlar alınır Yalnız 26 Mart 1916 günü Fransız Büyük Elçisi; Filistin bölgesinde bir İngiliz yönetiminin önlenebilmesi için Sazonof'a bir yazı gönderir:"" Bu gün benimle yapmak lütfünde bulunduğunuz görüşmede, Eğer Cumhuriyet Hükümeti, Filistin'in Fransız Suriye'sinin içine alınması işinde Büyük Britanya hükümetinin onayını elde ederse İmparatorluk Hükümetinin buna karşı olmayacağını açıkladınız"" Yani Fransa Büyük Elçisi Filistin deki yönetim nasıl olursa olsun kutsal yerlerin 17 mart tarihli Rus notasına göre olmasını kabul ettiğini açıklamakta, Filistin bölgesinin Fransız Suriye'si içerisinde olmasında işbirliği içinde olmayı istemektedir.