'Arka kanal' uygulaması

Cumhuriyet Halk Partisi Milletvekili ve emekli Büyükelçi Şükrü Elekdağ, Zapsu'nun temaslarını "back channel" (arka kanal) uygulamasının bir örneği olarak değerlendirdi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın önceki gün Almanya'nın Ankara Büyükelçisi Eckart Cuntz kahvaltı yapması, AKP Genel Merkezi'nde İsrail'in Ankara Büyükelçiliği'nde görevli diplomatlarla görüşmesi, ABD Büyükelçisi Ross Wilson ile çevik kuvvetin koruması altında öğle yemeği yemesi ve akşamleyin de İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Peter Westmacott ile buluşması muhalefetin eleştirisi çekti. Yumuşatma girişimiCHP Genel Başkanı Deniz Baykal da hükümetin, PKK'ya karşı mücadelede Ankara'da ABD ve Irak büyükelçilerine yaptığı açıklamaların, Cüneyd Zapsu tarafından yapılan paralel görüşmelerle yumuşatıldığını öne sürdü.Baykal, son dönemde 15 askerin şehit edilmesi üzerine hükümetin halkın duygularına yönelik olarak söylemini sertleştirdiğini, bu çerçevede ABD ve Irak büyükelçilerine gereken açıklamanın yapıldığını kaydetti. Ancak Baykal, Başbakan'ın danışmanı Zapsu'nun, özel kanallardan Ankara'da Batılı diplomatlarla görüşerek, onları teskin ettiğini söyledi.Kişinin deneyimi olmalıCHP Milletvekili ve emekli Büyükelçi Şükrü Elekdağ ise,  Zapsu'nun temaslarını başkanlık sistemi ile karşılaştırmaktan çok pek çok ülkede uygulanan "back channel" (arka kanal) uygulamasının bir örneği olarak değerlendirdi. Bütün devletlerin gayrı resmi temaslarında bu tür uygulamalara giriştiğini belirten Elekdağ, böylece kamu önünde açıklanamayacak bazı tekliflerin karşı tarafa iletilebileceğini, teklif somutlaşırsa bu konuda adım atılabileceğini, somutlaşmazsa kamu önünde açıklanmadığı için başarısızlık olarak değerlendirilmeyeceğini belirtti. Elekdağ, ancak bu görevdeki kişilerin temaslarından sonra Dışişleri Bakanlığı'nı bilgilendirdiğini ve görüşmelerini rapor ettiğini, böylece kimin ne yaptığının belli olduğunu söyledi.Türkiye'de geçmişte de buna benzer uygulamaların yapıldığını kaydeden Elekdağ, ancak burada kişinin dış ilişkiler konusunda deneyimli olması gerektiğinin altını çizdi.  Sistemle çelişiyorDYP Genel Başkan Yardımcı ve Emekli Büyükelçi Nüzhet Kandemir, ABD'de Beyaz Saray ve Kongre'de danışmanların olduğunu, ancak bu ülkedeki sistemin farklı olduğunu hatırlattı. Zapsu'nun temaslarının, Türkiye'deki mevcut sistem ile çeliştiğini belirten Kandemir, Türkiye'de başkanlık sisteminin olmadığının altını çizdi. "Sistem neyse onun gereği yapılmalı" diyen Kandemir, bu tür gelişmelerin, ülkelerin yurt içi ve yurt dışındaki görünüşü için de iyi olmadığını belirtti. Turgut Özal döneminde de danışmanların olduğunun altını çizen Kandemir, ancak o dönemdeki danışmanların geri planda kaldığını ve yurt dışındaki bütün temaslarda da Dışişleri Bakanlığı ve o ülkedeki Türkiye Büyükelçiliği ile temas içinde olduğunu söyledi.