Bir CEO'nun itirafları

Günlerden bir gün küresel bir şirketin Türkiye CEO'su ile bir araya gelmiştim. Piyasada hakim konumda olan rakip şirketle olan bir ihtilafları üzerine konuşuyorduk.

Katılımcılardan biri CEO'ya bir soru yöneltti. Dedi ki: "Siz onların yerinde olsaydınız şu anki tezinizi savunur muydunuz?" CEO katılımcıya "Sizce?" diye bir soruyla cevap döndü. Katılımcı CEO'yu objektif bir insan olarak düşündüğünü bu nedenle aynı tezi savunacağına inandığını söylemişti. CEO ise bıyık altından gülerek "Hayır!" dedi: "Eğer ben rakiplerimin yerinde olsaydım aynen onların yaptığını yapar şu anki tezime itiraz ederdim" dedi. "Şirketim bana kazancı arttırmam için maaş veriyor" dedi. "Eğer sizin dediğinizi yapmış olsaydım anında kapı önüne konurdum" dedi.

Sonra CEO, ticari hayatın bu olduğunu, birinin kazanmak için diğerinin kaybetmesi gerektiğini söyledi. Bunun bir pay kapma mücadelesi olduğunu söyledi. "Biri kazancını arttırır iken diğerinin ki düşecektir" dedi. Bunun üzerine sözü ben aldım. Aslında her iki rakibin de kazançlarını artırabileceği bir dünyanın olduğunu söyledim. "Paylaşmaya çalışılan dar gelirli müşterilerin aslında gelir düzeyi artırılmış olsa her iki şirket de daha çok kazanacaktır" dedim. "Küresel şirketler" ülkelere vatandaşlarının gelirlerini artırmak yönünde yardımcı olsalar bu daha da kolaylaşırdır. Bunun üzerine CEO bunun aslında tüm dünyanın bir sorunu olduğunu itiraf etti. "En gelişmiş ülkelerde dahi fakir daha çok fakirleşiyor zengin daha çok zengin oluyor" dedi. "Ve dünya her gün daha kötüye doğru gidiyor ve bunun çözümünü bilmiyorum, eğer bilmiş olsaydım herhalde politikaya atılmış olurdum" dedi.

CEO aslında benim ne demek istediğimi anlamamıştı. Küresel şirketler ve onların dirsek teması halinde oldukları küresel güçler aslında bindikleri dalı kesiyorlar. Küresel ekonomik oyunlarla kendilerine bağımlı hale getirdikleri devletlerin halklarını daha da fakirleştirerek aslında kendi pazarlarını da bitiriyorlar. 

Hâlbuki bu devletleri ve dolayısıyla halklarını fakirleştirmek yerine zenginleştirseler onlar için de daha iyi pazar olacaktır. Ama onların tercihi üreterek kazanmak değil para satarak kazanmak. Dünya kaynaklarını daha adilane paylaşmak yerine tamamıyla kendi kontrollerinde tutmak.