Büyüme garabeti

Açıklanan 76'lık büyüme,  devletin kurumlarına olan güveni de sarsıyor. İşsizliğin arttığı bir ortamda, büyümenin gerçekleşmesi herkesi şaşırtıyor. Milliyet'ten Güngör Uras yazıyor. TÜİK 2005 yılında kişi başı gelirin 4.172 dolardan yüzde 20 artışla 5.008 dolara yükseldiğini açıkladı. Ekonomi yüzde 7.6 büyürken, kişi başı gelir dolar olarak nasıl olur da yüzde 20 büyür? Sanayileşmiş ülkelerde bu rakam 30-40 bin dolar dolayında. Bizim de bu rakama ulaşabilmemizin tek yolu var: Daha çok üreteceğiz. Daha çok üreteceğiz ki, gelirimiz artsın. İşsiz sayısı azalsın. Okuyucularım soruyor: 2002 yılından bu yana üst üste yüzde 7.8 / 5.9 / 9.9 / 7.6 oranlarında büyüdük. Kişi başı gelir 5.008 dolar oldu. Neden bu gelişmeyi halkımız hissedemiyor?Ucuz dolar yüksek gösteriyorAnlatayım: 2005 yılında ürettiğimiz mal ve hizmetlerin parasal (katma) değeri (yani milli gelirimiz) 486.4 milyar YTL olarak hesaplandı! Doğur, yanlış... Devletin ilgili kurumu böyle söylüyor. Yıl ortalaması dolar kuru 1.35 YTL hesabıyla bu rakam dolara dönüştürülünce 360.8 milyar dolar ediyor. Bu rakam nüfusa (72 milyon) bölündü. Böylece ortalama kişi başı gelir rakamı olarak 5.008 dolar elde edildi.Enflasyonun fiyatlardaki etkisini ve de dolar fiyatındaki değişmeyi yok etmek için milli gelir TL "sabit fiyat" ile hesaplanır. Her yılın fiyatı 1987 fiyatına dönüştürülür. 1987 yılı fiyatı ile 2004 yılı milli geliri 135.3 milyon YTL idi. 2005 yılı milli geliri 145.6 milyon YTL olarak hesaplandı. İki rakam arasındaki fark yüzde 7.6. Ekonominin yüzde 7.6 büyüdüğü kabul edildi. Ekonomi 2005 yılında yüzde 7.6 oranında büyüdü ama, yıl içinde nüfus da arttı. Kaba anlatımla 2004 yılı milli gelirini 71 milyon insan bölüşürken, 2005 yılı milli gelirini 72 milyon insan bölüştü. İşte bunun içindir ki, kişi başı milli gelirdeki artış oranı, ekonominin büyüme oranının gerisindedir.2004 yılında ekonomi yüzde 9.9 büyüdü ama kişi başı gelirdeki artış yüzde 8.4 olarak gerçekleşti. 2005 yılında ekonomi yüzde 7.6 büyürken kişi başı gelirdeki artışın yüzde 6.2 oranında kaldığı tahmin ediliyor.100 iken 110 olduYıllık büyüme ve kişi başı gelir artışı oranları önemli ama, esas önemli olan belli bir zaman süreci içinde ülkedeki üretimin, milli gelirin, kişi başı gelirin nasıl arttığıdır.1998 yılında milli geliri 100.0 varsayarsak 8 yıl boyunca 2 yıl küçülme ve 6 yıl büyüme sonucu milli gelirimiz 2005 yılı sonunda 122.1'e ulaştı. Açık anlatımıyla 8 yılda üretimimizi sadece yüzde 22.1 artırabildik. Yıllık ortalama artış yüzde 2.7 dolayında kaldı. Milli gelir artarken öte yanda nüfusumuz da arttığı için, kişi başı milli gelir 8 yılda daha az büyüdü. 1998 yılında kişi başı geliri 100.0 varsayarsak, 2005 yılı sonunda Kişi başı gelir 110.3 oldu.Açık anlatımıyla 8 yılda Türk insanının kişi başı geliri sadece yüzde 10.3 oranında artabildi. Bu, yıllık kişi başı gelirde ortalama yüzde 1.3 oranında artış demektir. Çok düşük bir gelir artışıdır. Ama unutmayalım, gelir artmıyorsa bunun tek nedeni üretememektir, yetersiz üretimdir. Yıllık büyüme rakamlarına bakarak kendi kendimizi aldatmayalım. Yeterli ölçüde üretemiyoruz. Üretimi artıramıyoruz.