BTP Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş, açıklanan büyüme rakamlarını 'büyüme tiyatrosu' olarak vasıflandırdı. Prof. Dr Baş, "Kâr oranları artmadı. İşsizlik aldı başını gidiyor. Ekonomi büyüse böyle mi olur?" diye sordu

-Gerçekler çok farklı

Fildişi kulesi misali mevcut iktidar, plaza medyası, tatlısu iktisatçıları "ekonomi iyiye gidiyor" söylemini tekrar tekrar gündeme getirmeye devam ededursun, ülkemizin belkemiğini oluşturan ve eli taşın altında olanlara ait hayatın içinden gerçek kesitler tam aksini söylüyor. Türk ekonomisinin içinde bulunduğu darboğaza yıllardır dikkat çeken BTP Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş, ekonominin gerçekte büyümediğini belirtti.

-Bu nasıl büyüme?

Prof. Dr. Baş, şunları söyledi: "Ekonomi büyüse kâr oranları artacak. İş fazla yapıyorsan o zaman kârın fazla olacak, işçin de fazla olacak. Gelirin de fazla olacak. İstihdamın artacak, işçi sayın artacak, kazancın artacak, istikrarın artacak. Bütün bunlara baktığımız zaman bugün bunlar var mı? Hayır yok. O halde Türkiye'deki büyüme de tiyatro büyümesi. Borçlanıyorsun. O da büyümedir. Ama eksi yönden büyümedir. Stokları arttırıyorsun, büyüyorsun ama ortada kazanç yok. Bana faydası olmayan büyümeden bana ne."

-Borçlanma mantığı yanlış

Hükümetin izlediği 'borçların sürdürülmesi' mantığının yanlış olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Baş, "Borçlanmada menfaatinize bir durum varsa borçlanalım. Adamın sermayesiyle iş yapalım, biz de kazanalım. Ama biz kazanmıyoruz. Bizim kazandığımız o tarafa gidiyor. Yani biz hamallık yapıyoruz. Böyle borçlanma olmaz. Böyle bir borçlanma sağlıklı bir borçlanma değildir" dedi.

-Fildişi kulesi misali mevcut iktidar, plaza medyası, tatlısu iktisatçıları "ekonomi iyiye gidiyor" söylemini tekrar tekrar gündeme getirmeye devam ededursun, ülkemizin belkemiğini oluşturan ve eli taşın altında olanlara ait hayatın içinden gerçek kesitler tam aksini söylüyor. Ekonominin iyiye gitmediğini söyleyenlerden biri de Bağımsız Türkiye Partisi (BTP) Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş. Fakat onun farkı, gerçekle bizzat yüzyüze geldikleri, negatiflikler kapıyı çaldığı için farkına varanların aksine olayı çok öncelerden öngörmesi ve yine önceden uyarılarda bulunması. İbrahim Berk ve Selim Kotil, BTP Genel Başkanı Prof. Dr. Haydar Baş ile Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu durumu görüştü.

n Muhterem Hocam, bu iktidar olsun, daha önceki iktidarlar olsun, temel politika olarak ısrarla "vergileri arttırmamız, harcamaları kısmamız lazım ve elde ettiğimiz gelirleri borca aktarmamız lazım. Bu mantıkla da borcu azaltırız, sürdürürüz" mantığı içerisindeler. Buna rağmen Türkiye'nin borcunda özellikle son dönemde şimdiye kadar görülmemiş bir artış var. Bunu neye bağlıyorsunuz? Bir de Devlet Bakanı Ali Babacan'ın bir açıklaması oldu. "Borcun ödenmesi diye bir şey düşünülemez. Önemli olan borcun sürdürülmesidir" dedi. Borçlar ödenemez mi?

Prof. Dr. Haydar Baş- Dilerseniz sondan başlayalım. Ali Babacan'ın borçları sürdürme, devamlı borçlanma anlayışı ekonomide bir anlayıştır. Ama bu anlayışın sağlıklı olabilmesi için sizin aldığınız borcun üzerinde, süresi dolduğunda fazla kazanmış olmanız lazım. Mesela 10 bin lira borç alıyorsunuz. Ödeme zamanı geldiğinde 11 bin lira ödeyeceksiniz. Siz, en az 12 bin lira kazanmanız lazım ki bu aldığınız borç sizin lehinize olsun. Bunu başka bir misalle daha izah edeyim. Mesela 10 bin liranız var. Tahtakale'ye gidiyorsunuz. Tahtakale'de çeşitli firmalarla yaptığınız pazarlıkla, anlaşmalarla elinizdeki paranın on misli mal alıyorsunuz. Yani onda birini veriyorsunuz, onda dokuzuna çek veya senet veriyorsunuz. Aldığınız bu malı geldiniz, pazarladınız, sattınız. Ona da bir kâr haddi koyalım. % 20 diyelim. Bu mamullerin satışı sonucu elde edeceğiniz kâr 2 bin TL'dir. Bu sistemi genişletiyoruz. 100 bin liralık mal alıyorsunuz. % 20 kârla satıyorsunuz. 20 bin lira kazanıyorsunuz. Halbuki siz Tahtakale'ye 10 bin TL ile gittiniz. Piyasa kredinizle aldığınız mamulleri % 20 kârla satıyorsunuz. Kendi paranızın iki misli para kazanmak suretiyle borçlanmaya girmiş oluyorsunuz. Bu manada borçlanma çok faydalı. Fakat Türkiye'nin şu anda içinde bulunduğu, devam ettirmek istediği borçlanma bu türden bir borçlanma değil. Türkiye borcunu alıyor. İşletmesine koyuyor. Ama vade geldiğinde kazancı onun kredi faizlerini karşılamıyor. Yani şu anda biz 1 milyar dolar borç aldık. Atıyorum, devlet olarak bunu % 25 ile aldık. Ödeme zamanı 1 milyon 250 bin dolar ödememiz lazım. Biz bunu işletmeye koyduğumuz zaman ise 1 milyon 250 bin dolar kazanamıyoruz. Zamanı geliyor. Borcu borçla ödeme durumunda kalsanız bile bu sefer ortaya ne çıkıyor? Sizin ödemek zorunda olduğunuz faizleri borcunuza ilave etmek durumuyla karşı karşıya geliyorsunuz. Bu iktidarın 2,5 yıl evvelinden bugüne kadar uyguladığı maliye politikası, borçlanma politikası bu prensiple devam ettiği için gerek iç borçlanmada, gerek dış borçlanmada hep borçlarımız katlanıyor. Bunun başka türlü olması da mümkün değil. Onun için Türkiye'nin borçlarının sürdürülebilmesi Türkiye'nin tamamen zararınadır. Çünkü borcu artıyor. Ana parayı vermemiz için kazancımızın çok olması lazım. Kazanacağız ki ana parayı ödeyelim. Onu bir tarafa bırak. Yeni bir borç alıyorsunuz. O borcun ana miktarını veriyorsunuz. Diğer taraftan faizini katlıyorsunuz. Onun için Türkiye'de 2,5 yıl içerisinde iç ve dış borç toplam olarak 170 milyar dolar arttı. Bu iktidarın bu metodla işin içinden çıkması hiç mümkün değildir. Böyle büyüme mi olur?

Ekonomi büyümüş! Ekonomi büyüse böyle mi olur? Ekonomi büyüse kâr oranları artacak. İş fazla yapıyorsan o zaman kârın fazla olacak, işçin de fazla olacak. Gelirin de fazla olacak. İstihdamın artacak, işçi sayın artacak, kazancın artacak, istikrarın artacak. Bütün bunlara baktığımız zaman bugün bunlar var mı? Hayır yok. O halde Türkiye'deki büyüme de tiyatro büyümesi. Borçlanıyorsun. O da büyümedir. Ama eksi yönden büyümedir. Stokları arttırıyorsun, büyüyorsun ama ortada kazanç yok. Bana faydası olmayan büyümeden bana ne.

n Büyüme değil şişme.

Prof. Dr. Haydar Baş- Düzgün bir şişme de değil. Tamamen bozuk bir şişme. Dolayısıyla şu anda ekonominin gidişi, gazeteler ne söylerse söylesin, iyiye doğru değildir.

Ekonomi iyiye değil kötüye gidiyor

Hatırlarsanız iki yıl evvel KOBİ'lere kredi verileceği zaman yaptığımız bir konuşmada vatandaşlarımıza şunu söylemiştim: Bu iktidar döneminde hiç kimse kesinlikle borç yükünün altına girmesin, demiştim. Çünkü Türkiye'de tüketim kalmamış. Tüketim olmadığı için siz ne imal ederseniz edin, vatandaş bunu alamadığı için elinde kalacaktır. Nitekim öyle oldu. Yine biz vatandaşlarımızı uyarıyoruz. Ekonominin gazeteler ayağı ile anons edilmesine kesinlikle bakmasınlar. Ekonomi hiç iyi değil. Ekonomi iyi olsa 210 milyar dolarlık iç ve dış borç 2,5 yıl içerisinde 380 milyar dolara çıkar mı? Çıkmaz.

AKP iktidar olduğu gün Türkiye'nin 60 katrilyon yıllık vergi geliri vardı. Şu anda, 2,5 yıl sonra 90 katrilyon. Ama o gün ödediği faiz miktarı 45 katrilyondu. Arada 15 katrilyonluk lehte fark var. Şimdi ise ödenen faizler 100 katrilyonun üzerinde. Türkiye eksiye gitti. O zaman sen nasıl "Bu ekonomi iyiye gidiyor" diyebilirsin. Ya hesap bilmiyorsun. Veyahut da teknik elemanların seni kandırıyor. İş bu kadar açık. Ekonomi batma noktasına gidiyor; hem de süratle. Türkiye bir kuşatma altında. Bunu bütün vatandaşlarımızın çok iyi görmesi lazım. Yani ekonomi iyiye gidiyor da mutfağa yansımıyor, tencereye yansımıyor, işçinin, memurun, tarım kesiminin, sanayicinin, orman köylüsünün cebine yansımıyor. Peki nerede bu ekonominin iyiye gitmesi?

Böyle borçlanma olmaz

n Hocam, iş kötüye gidince, borçlar artınca söylem de değişiyor. Sanki borç bir kadermiş gibi, faizler bir kadermiş gibi, bunlar ödenemezmiş gibi, buna bir çözüm yokmuş gibi; onun için bırakalım bu borç ödemeyi, onu ilanihaye sürdürelim, deniliyor. Borcu ertelemek bir marifetmiş gibi ortaya konuluyor. Oysa Türkiye'nin siyasi olarak da kuşatılmasında bu iç ve dış borçların büyük rolü var. Bu çerçevede bu borçları ödemek mümkün değil mi? Türkiye'nin sırtındaki bu yükü nasıl üzerimizden atarız?

Prof. Dr. Haydar Baş- Çok güzel bir hususa temas ettiniz. Asıl mesele de budur. "Borcu sürdürelim" deniliyor. Böyle mantık olur mu? Eğer borçlanmada menfaatinize bir durum varsa borçlanalım. Adamın sermayesiyle iş yapalım, biz de kazanalım. Ama biz kazanmıyoruz. Bizim kazandığımız o tarafa gidiyor. Yani biz hamallık yapıyoruz. Böyle borçlanma olmaz. Böyle bir borçlanma sağlıklı bir borçlanma değildir. Ekonomi bunu kabul etmez. Dünyada hiç bir devlet kendi aleyhine olan bir ekonomi modelini kabul etmez, ki Türkiye bunu kabul etsin.

Faiz yükünden kurtulmak şart

Peki ne yapacağız? Yapılması gereken husus borçlarımızı en kısa sürede verip bu faiz yükünden kurtulmaktır. 100 katrilyonun üzerinde faiz yükü var. 2004 ortalaması ile reel faizler % 25'ti. Bugün de % 23 civarında. 380 milyar doların yıllık faiz tutarı aşağı yukarı 130 katrilyonun üzerinde. Toplanan vergiler 100 katrilyon değil. Kağıt üzerine "toplayacağım" diye yazıyorsun. Ama vatandaş kazanamıyor ki ödesin. Bu tarz gidişat ekonomide hayra alamet değildir. Tamamen Türkiye'nin iflasını, inkırazını ve kuşatılmasını ortaya koyan belirtilerdir. Şimdi ne yapacağız? Elimizdeki imkanlarla borçlarımızı sıfırlayacağız. Bir defa Türkiye 20 yıldan bu yana emisyon açığını kapatmamıştır. Piyasadaki para darlığını kapatabilmek için bu faizli borçlar alınıyor. Eğer Türkiye emisyon açığını kapatma cihetini tercih eder de işe başlarsa bundan sonra o miktarda parayı borçla almayacaktır; bu bir. Yani kendi üretiminin karşılığında parasını devreye koyacaktır. Zaten bağımsızlığın alameti de budur.

6 ayda borçtan kurtulmak mümkün

İkincisi bizim yer altı kaynaklarımız var. Kabul etsek de etmesek de bu konuda dünyada başa oynuyoruz. Altın, bor, uranyum, toryum, hatta petrol rezervine bakın; bütün bunları biraraya topladığımız zaman ortaya büyük bir kaynak çıkıyor. Bizim yeraltında 2,5 trilyon dolarlık işlenmemiş rezerv olarak sadece taşımız var. Bunu işlesek Türkiye'nin 10 mislini bakar. Borçlarını da verdikten sonra bakar. Bunları nasıl yapacağız? Şu anda özelleştirme furyasıyla kamunun kâr getiren bütün kurumlarını elimizden bedava olarak çıkartıyoruz. Biz böyle yapmayacağız. Gene özelleştireceğiz. Ama işlenmemiş madenlerimizi özelleştireceğiz. Vatandaşla devleti biraraya getireceğiz. Şu anda devletle millet arasında potansiyel olarak ciddi bir çatışma var. Bunu ortadan bu yolla kaldırabiliriz. Vatandaş devletinden kâr gördüğü zaman ona kalbini, gönlünü açar. Onun için bir şirket kurulacak. Bu şirketin % 50'si devlete, % 50'si vatandaşa ait olacak. Faraza bu bir altın işletme şirketi, işlediğimiz altınları pazarlama şirketi, toryum şirketi, bor şirketi, uranyum, petrol şirketi olabilir. Ne hatırınıza geliyorsa o konuda bir şirket kurabilirsiniz. Çok samimi konuşuyorum; eğer biz bütün borçlardan kurtulacak ve kendi ayaklarımız üzerinde duracağız, parolasıyla yola çıktığımız zaman bizim halkımız çok fedakardır. Ama sana güvenmesi lazım. Bugüne kadar herkes onun sırtına bindi. Dolayısıyla idare edenler itimadı da kaybetti. Bu itimadı vereceksin. En kısa zamanda, altı aylık bir zamanda dış borç, iç borç yükünden kurtuluruz. Ondan sonra da borcu olmayan milletin, borcu olmayan devletin sadece bir yıldaki geliri en az o yıl ödediği faiz kadardır. Biz bu sene 100 katrilyon faiz ödeyeceksek en basitinden bizim bu kadar gelirimiz olur.