"Çevresini hor gören geleceğini zor görür"/ M. Halistin KUKU

Bu söz bana ait değil. Simitçi Dursun'a ait. O'na, Bankalar Caddesi'ndeki P.T.T. binasının karşısındaki otobüs durağında rastladım. Birkaç sene oluyor. Seyyar simit sandığının camında aynen bunlar yazıyordu: Çevresini hor gören geleceğini zor görür/Simitçi Dursun. "Bu söz kendinin miydi, yoksa bir yerden mi buraya nakletmişti onu bilemem. Fakat, çok hoşuma giden ve ibret veren bu sözü hemen kaydettim. Şimdi de, simitçi Dursun'un hassasiyetiyle onu haykırmak istiyorum!...Zira, bize bir nimet olarak verilen tabiat emanetini koruyamıyoruz. Korunmayan/muhafaza edilmeyen bir şey gelişir güzelleşir mi? Sevilmeyen/sayılmayan bir şey dallanıp budaklanır ve faydalı olur mu?Aslında; tabiat, sahibi tarafından her an/her saniye tazeleniyor/yenileniyor. Eskime/enileme; kirlenme/temizleme her an hiç durmaksızın sürüp gidiyor.Siz hiç suların toprakta temizlenişini ve onların tekrar bulut olup göğe yükselişini ve yağmur olup bütün cihanı akpak yaptığındaki sırrı düşündünüz mü?Yüce Yaradan Kur'an-ı Kerim'de şöyle buyuruyor: "Yeryüzünü sizin için bir döşek, göğü (adeta) bir bina yaptı. O gökten bir su indirip onunla türlü türlü semerelerden sizin için rızık çıkardı"(Bakara, 22). İnsanı, sadece yeryüzüne değil, göğe ve hatta bütün kainata hakim olmaya davet eden Yüce Allah, bir başka ayette de şu ikazı yapıyor: "Her kim, Yüce Allah'ın gösterdiği ölçü ve hudutları aşarsa kendine zulmetmiş olur" (Talak, 1).Halbuki, insanoğlu olarak bizler, bu tertemiz, bu her an yıkanan ve yenilenen pırıl pırıl tabiatı; bunun tam aksine her an ve hiç durmaksızın tahrip etmekte, kirletmekte, hırpalamakta ve eskitmekteyiz. Elbette ki, bu hakkı nereden aldığımızı sormamız lazımdır. Nefsimiz adına sormamız lazımdır, neslimiz adına sormamız lazımdır.Okyanusların dibinde dolaşan çeşit çeşit balıklar adına, havada uçan kuşlar adına, yer üstündeki ve yer altındaki memeliler, sürüngenler, perde ayaklılar... adına sormamız lazımdır. Hazret-i Mevlana, Mesnevi'de şöyle buyurur: "Gökyüzü, yeryüzüne merhaba der; seninle ben, kehribarla saman çöpü gibiyiz/Akıl bakımından gökyüzü erkektir, yeryüzü kadın... O, buna ne attı, ne verdiyse bu, onu besler, yetiştirir./Sıcaklığı kalmayınca yollar o; ıslaklığı kalmayınca verir o/Gökyüzü, kadınını beslemek için, kazanç peşine düşen erkekler gibi yeryüzünün çevresinde döner durur. Bu yeryüzü de ev hanımlığı yapar, ondan çocuklar doğurmaya, onları emzirmeye girişir./Öyleyse yeryüzünü de akıllı bil, gökyüzünü de, çünkü akıllıların yaptıkları işleri yapıyorlar./Bu iki güzel, birbirinin sevgisini emmeselerdi, emişmeselerdi, nasıl olur da karı koca gibi birbirlerinin dileğine uyarlardı? Yeryüzü olmasaydı nerden gül biterdi, erguvan boy atardı? Göğün de suyu, harareti olmasaydı yeryüzü ne doğururdu?" (Mesnevi, c.111, s.503).Şehirleşme ve teknoloji adına yapılan kirletmeler hiçbir zaman mazeret teşkil etmemelidir. Canlı veya cansız, her bir varlığın kıymeti, bir başka şeyin teminiyle yok olup gitmemelidir. Şehiri şehir yapan onun nüfusu ve bu nüfusun meydana getirdiği gereksiz artıklar değildir. Şehirleşmeyle beraber gelen modernizasyon, temelinde "medeniyetin" esasını teşkil eden varlıkların hakkına riayetle kabul görmelidir. Böylece, saygı ve sevgi esasına dayanan bir adilanelikle içtimai faaliyetlerindeki yerini korumuş olabilir. Yoksa; tabii kaynakları tahrip eden, onları israftan çekinmeyen bir modernizasyonun ne akli, ne ilmi, ne de bedii bir izahı olabilir.İnsanın, yere ve göğe hakim olmaya davet edilmesi, onun, bütün varlıklara canının istediği gibi yakıp yıkmasını gerektirmez. Canlıların olduğu kadar cansızların da varlık sebebi olan "su"yu niçin kirletirsiniz? Evinizi, apartmanınızı, avlunuzu, sokağınızı, caddenizi... Niçin kirletirsiniz? Peygamber Efendimiz'in: "Temizlik imanın yarısıdır" sözünü niçin unutursunuz? Gürültünün, ruhi ve fiziki yapımızdaki mahzurlarını bile bile niçin klaksonlara başarsınız; niçin olur olmaz haykırışlarda bulunursunuz.Peygamber Efendimiz buyuruyor: "Laneti gerektiren iki hareketten sakının." Kendilerine soruyorlar: "O iki şey nedir Ya Rasulallah?" Cevap: "İnsanların gelip geçtiği yolları ve gölgelendikleri yerleri kirlenmektedir."Halbuki biz, cemiyet olarak bunun hiç de yakınında değiliz. Ondan kazandıklarımızı bir hak olarak görüyoruz da, ona yapacaklarımızın idrakine bir türlü varamıyoruz.Çok sayıda Simitçi Dursunlara ihtiyacımız var... Çok!... Çok!