Evden çalış ama nasıl?

Pandemi nedeniyle Türkiye genelinde binlerce şirket, beyaz yakalı çalışanları için evden çalışmayı kalıcı hale getirdi. Ancak "evden çalışma" uygulaması, evlerini ofise çevirmek zorunda kalan çalışanlar için ciddi hak kayıplarını da beraberinde getiriyor. Şirketler bu dönemde maliyetlerinde ciddi iyileşme sağlarken, çalışanların üzerine bindirilen internet, elektrik ve fazla mesai gibi ek yükler her geçen gün artıyor. Uzmanlar, pandemi nedeniyle giderek yaygınlaşan "evden çalışma" konusunda yeni bir iş hukukuna ihtiyaç olduğunu söylüyorlar. Geçtiğimiz günlerde Türkiye'nin en büyük holdingi olan Koç Holding, yaklaşık 100 bin çalışanı içerisinde 35 bin ofis çalışanının bundan sonra tamamen evden çalışacağını duyurdu. Koç Holding'den sonra, Sabancı Grubu'na bağlı Akbank da evden çalışmayı kalıcı hale getireceğini açıkladı. Uzmanlara göre kriz döneminde ortaya çıkan "evden çalışma" zorunluluğu artık çalışma hayatında "yeni normal" haline geldi.

İşveren maliyetleri çalışana kaldı

Evden çalışma uygulaması, çalışanları uzun mesai saatlerine mahkum ederken, şirketlere ise ciddi bir tasarruf imkanı yaratıyor. Evden çalışma uygulaması yol masrafları, yemek giderleri, büro masrafları ve büro kiraları açısından şirketlere önemli ölçüde avantaj sağladı. Şirketlerin tasarruf ettiği bu maliyetleri ise çoğunlukla çalışanlar  üstlenmek zorunda kaldı. Türkiye'de evden çalışmada standartlar belli değil, ancak Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde evden çalışma standartlarına ilişkin kurallar, giderek daha belirgin hale geliyor. Son olarak Ocak ayı sonunda Brüksel'de gerçekleştirilen Avrupa Parlamentosu (AP) Genel Kurul oturumunda, çalışanlara iş saatleri dışında ulaşılamamasına yönelik "irtibatı kesme hakkı" ile ilgili hazırlanan rapor kabul edildi. Raporda evden çalışanların mesai bitişinin ardından iletişim kanallarını kapatamadıkları, uzun çalışma saatlerinin ve çalışan üzerindeki artan taleplerin kaygı, depresyon, tükenmişlik gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açtığı belirtildi. Çalışanların hafta sonu, yıllık izin ve mesai saatleri sonrası işleriyle ilgili e-posta, mesaj ve aramalara yanıt vermeme hakları olduğuna işaret edilen raporda, bu konuda hızla AB çapında bir mevzuat hazırlanması gerektiği kaydedildi.