İnönü Meydan Muharebesi - 3 / Ahmet Oğuz Bahadır

11 Ocak 1921 günü, gün ağarırken Yunan birliklerinin geceleyin geri çekilerek savaş meydanının terk ettikleri görülür. Yunan birlilerinin İnönü mevzilerinden çekilmeleri muntazam ordu birlikleri ile savunmada bulunan Türk ordusu karşısındaki başarısızlığının kesin ifadesidir. Yunan işgal kuvvetleri ilk kez Türk kuvvetleri önünde geri çekilmektedir. Bu nedenledir ki, 10 Ocak 1921 akşamı, 15 Mayıs 1919'da başlayan Yunan taarruzunun İnönü savaş alanında ilk kez durduruluşunun ifadesidir diyebiliriz.Milli savunma Bakanı Fevzi Çakmak Paşa 13 Ocak 1921'de 1. İnönü Muharebesini zaferle neticelendiğini şu cümlelerle ifade eder: "Büyük Millet Meclisinin Genç Ordusu, daha henüz ikmal edilmemiş ordusu ile ilk rüştünü ispat etmiştir."Zafer haberinden duygulanan TBMM Reisi Mustafa Kemal Paşa şu konuşmayı yapar:  "Milletimiz bugün bütün mazisinden olduğundan daha çok ve ecdadından daha çok ümitlidir. Bunu ifade için arz ediyorum ?. Merhum Namık Kemal şöyle demiştir ki: Vatanın bağrını düşman dayamış hançerini  Yok mudur kurtaracak bahtı kara maderini.İşte bu kürsüden bu yüksek meclisin başkanı sıfatı ilen yüksek heyetini teşkil eden bütün üyelerin her biri adına ve bütün millet adına diyorum ki: Vatanın bağrına düşman dayamış hançerini Bulunur kurtaracak bahtı kara maderini."Birinci İnönü savaşının zaferle neticelenmesi, Mustafa Kemal Paşa ve Albay İsmet Bey'in varolmasını sağlamıştır. Çünkü TBMM'de iç isyanlar dolayısıyla İstanbul hükümetinin etkileri ve Çerkez Ethem olayı nedenleriyle çok ağır tenkitlere uğruyorlardı. Bu nedenle, Birinci İnönü savaşı onlar için var olma ve yok olma savaşıydı. Savaşın kazanılması onları haklı çıkardı, TBMM'de birlik ve beraberlik sağlandı, milli düşünce egemen oldu. Zaferle yoluna devam etme hakkını kazanan Albay İsmet Bey paşalığa terfi etti. Birinci İnönü Zaferinin bir neticesi de TBMM'de Anayasa büyük bir çoğunlukla kabul edilir. Artık 'Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.' Böylece milli devlet anlayışı ve milliyetçilik siyasi bir ideal olur.Birinci İnönü Zaferinin bir diğer siyasi neticesi de dış politikayla ilgilidir. İtilaf devletleri, İstanbul Hükümeti'ne kabul ettirdikleri Sevr hükümlerini, Birinci İnönü savaşı neticesinde Türk milletine kabul ettiremeyeceklerini anlamışlardır. Bu nedenle Londra Konferansı'nı toplayarak Sevr hükümlerini biraz hafifletmek isterler. Bunun için, TBMM hükümetini konferansa davet ederek Ankara'daki yeni Türk devletinin siyasi varlığını resmen kabul etmişlerdir. Ama bu konferansta hafifletilmiş Sevr hükümlerini kabul ettirememişlerdir. Bunun neticesinde de İkinci İnönü Savaşı, Sakarya Savaşı ve Büyük Taarruz Savaşı olmuştur. Sonunda misak-i milli hudutları dahilinde Türk milliyetçiliğinin temel ilkesi olan bağımsızlığımızı kabul ettirmişizdir.

Kaynaklar :1)  Prof. Dr. Hazma ERO?LU; TÜRK İNKILAP TARİHİ2)  Genel Kurmay Yayınları ; İSTİKLAL HARBİNİN ESASLARI3)  Şevket Süreyya AYDEMİR; TEK ADAM4)  Şevket Süreyya AYDEMİR; İKİNCİ ADAM5)  Sabahattin SELEK; ANADOLU İHTİLALİ