Irak anayasasına gecikmeli imza

Irak'ta salı günü Şiilere yönelik yapılan intihar saldırıları nedeniyle imzalanamayan geçici anayasaya imzalar dün atıldı. Anayasada, Kürtlere daha önceden verilen özerklik daha da kuvvetlendirildiIrak Geçici Hükümet Konseyi üyeleri, uzun süren tartışmaların ardından, işgal yönetimi başkanı Paul Bremer'in de müdahalesiyle geçici anayasa üzerinde uzlaşmıştı.

Bağdat'ta dün resmen imzalanan geçici anayasa, 30 Haziran'dan genel seçimlerin yapılacağı 2004 sonu ya da 2005 başına kadar Irak'ın temel yasası olacak. 9 başlık altında yaklaşık 60 maddeden oluşan anayasa metni henüz basına dağıtılmadı. Ancak metnin ana hatlarını şöyle sıralanıyor: Önsöz: "Anayasa, eski diktatörlük rejiminin gasp ettiği özgürlüğü Irak halkına iade etmektedir." *İslam'ın yasamadaki yeri: 7'nci maddede İslam'ın, 'devletin resmi dini ve yasamanın kaynağı olduğu' ifade ediliyor. 'Anayasa, Irak halkının çoğunluğunun İslami kimliğine saygılıdır, diğer bütün dinlere tam özgürlüğü garanti eder' ifadesi kullanılıyor. Başkanlık: Irak'ta bir tek başkan, iki de yardımcısı olacak. Başkan, henüz kararlaştırılmayan başkanlık sistemi ya da parlamenter rejime göre seçilecek. *Federalizm: 'Kürdistan' özerk statüsünü koruyor. Diğer bölgeler, seçimle hükümet kurulana kadar yerel yönetim oluşturabilecek. *Doğrudan seçimler: Ülkeyi işgal altında tutan ittifakın, iktidarı 30 Haziran'da devredeceği hükümet, geçici ulusal meclisi oluşturacak genel seçimleri düzenleyecek. Seçimler, mümkün olursa 31 Aralık 2004'ten önce, olmazsa en geç 31 Ocak 2005'e kadar yapılacak. *Yürütme: Anayasada, 30 Haziran'dan sonraki yürütme erkinin şekli tarif edilmiyor. Geçici yönetim konseyinin aynen sürdürülmesi ya da genişletilmesi, ilgili taraflarca tartışılarak karara bağlanacak.

*Daimi meclis: Seçimle oluşturulacak geçici ulusal meclis, 15 Ağustos 2005'e kadar daimi anayasayı kaleme alacak. Yeni anayasa 15 Ekim'e kadar referanduma sunulacak. Meclisi yenileyecek doğrudan seçimler aynı yıl 15 Aralık'ta yapılacak. *Kadınların temsili: Geçici ulusal mecliste kadın üyelerin oranı, en az dörtte bir olacak. *Dil: Arapça ve Kürtçe resmi diller olacak. Keldani Süryanileri ve Türkmenler, okullarında kendi dillerini kullanacaklar. Tören nedeniyle Bağdat'ta sıkı güvenlik önlemleri alındı. Çarşamba günü yapılması planlanan tören, Kerbela ve Bağdat'taki saldırılar nedeniyle ertelenmişti.