logo
18 MAYIS 2025

Paraya yeni tanım

02.03.2006 00:00:00
Milli Ekonomi Modeli'nde kaynaklar sınırsız, ihtiyaçlar sınırlıdır. Kaynakların sınırsız olması demek, üretimin sınırsız olması demek, ihtiyaçların sınırlı olması demek ise talebin sınırlı olması demektir. Dolayısıyla Milli Ekonomi Modeli tüketim yanlı bir modeldir. Tüketim desteklenince, üretim olacaktır. Üretimi tetikleyen ana unsur tüketimdir. Tüketim kabiliyetini yitirmiş bir dünyada üretimin hiçbir anlamı yoktur, durmadan stoklar artar. Bugün dünyada bu manzara vardır.Dolayısıyla Milli Ekonomi Modeli'nde Miktar teorisi'nin aksine "Arz her zaman talepten büyüktür" anlayışı vardır ve sistemin dengeye kavuşması için talep bir el vesilesiyle arzın seviyesine getirilir. Bu el de şüphesiz devlet iradesidir. Mili Ekonomi Modeli'nde devlet ekonomide aktif bir rol oynar. Sistemi dengede tutmak için duruma göre bazen talep, bazen de arz yönünde desteklerde bulunur.Bunu da rasgele yapmaz. Milli Ekonomi Modeli'nde paranın iki yeni anlamı daha vardır. Birincisi, para tahrik unsurudur, ikincisi, para emeğin ve üretimin karşılığıdır.Sadece Prof. Dr. Haydar Baş'a ait olan bu iki özellik, paraya sınırsız bir kaynak olma vasfını yüklemektedir.Tahrik unsuru olan para, üretimde ve tüketimde gizli olan niyetleri açığa çıkarır. Milli Ekonomi Modeli'nde para ulaşımı kolay ve maliyetsizdir.Diyelim ki bir tekstilci fabrika kurmak istiyor. Projesi hazır, işi biliyor, ama parası yok. Devlet babaya gidiyor ve projesini sunuyor. Devlet senyoraj, yani para basma hakkını kullanarak, diğer bir ifadeyle paranın tahrik olma vasfından istifadeyle bu tekstilciye ihtiyacı olan parayı faizsiz bir şekilde veriyor. Başlangıçta bu paranın karşılığı yok, ama çok kısa bir zaman sonra bu karşılıksız para, bir fabrika, çalışan yüzlerce işçi ve üretilen ürünler olarak karşımıza çıkıyor. Yani üretimi tahrik için kullanılan para kısa bir zamanda karşılığını buluyor, hem de katma değer üreterek.Paranın tahrik etmesi sonucu verilen paradan çok daha fazla bir emek ve üretim açığa çıkar. Devlet, bu fazlalık kadar da ayrıca para basma hakkına sahip olur ve senyoraj geliri elde eder. Para sadece üretimi mi tahrik eder? Hayır. Milli Ekonomi Modeli tüketim yanlı bir modeldir. Dolayısıyla tüketimi de özellikle tahrik eder.Tüketimi tahrik etmede önemli olan husus, paranın bizzat tüketicinin eline ulaşmasıdır. Milli Ekonomi Modeli'nde bu ulaştırma sosyal devlet projeleri kapsamında yapılır. Model'de ifade edilen sosyal devlet projeleri, annelerimizi emekli etme, 100 milyarın altında geliri olandan vergi almama, çocuklara burs, doğum parası, tarım köylüsüne yüzde 50 avans, hem çiftçinin, hem de tarla ve ürünlerinin sigortalanması, faizsiz konut kredisi, faizsiz taşıt kredisi, faizsiz evlilik kredisi, üniversite harçlarının kaldırılması? ve daha niceleri. Dikkat etmeniz gereken nokta, her bir proje tüketimin canlandırılması içindir. Annelerimiz emekli ediliyor, çocuğuna masraf etsin diye, Çocuklara burs veriliyor, kitap kalem, çikolata, oyuncak alsın diye, uzun vadeli faizsiz evlilik kredisi veriliyor, evlenenler evlerini kursunlar diye. Yani hepsinin bir anlamı var.Tüketim kabiliyeti olmayan kişilere yapılan tahrik yanlış olur. Paranın atıl bir duruma düşmesine sebep olur ve böyle bir para ekonomiye katkı sağlamaz. İşleyen demir pas tutmaz misali, Milli Ekonomi Modeli'nde para ya üretmek isteyene, ya da tüketmek isteye verilmelidir.Devletin Sosyal devlet projeleri kapsamında 40 katrilyon lira basarak tüketimi tahrik ettiğini farzedelim. Paranın yıl içerisinde ortalama 15 defa el değiştirdiğini kabul edersek, bu 600 katrilyon liralık bir işlem hacmi demektir. Bu işlem hacminden yani ilave olarak ekonomiye kazandırılan bu emek ve üretimden devletin alacağı vergi 150 katrilyon lira civarında olacaktır.Bu ne demektir?Devlet başlangıçta karşılıksız olarak, paranın tahrik özelliğini kullanarak 40 katrilyon lira tüketime yönelik piyasaya para sürdü, karşılığında 110 katrilyon lira kar elde etti. Devlet memnun.Vatandaşın eline sosyal devlet projeleri kapsamında eskisinden 2-3 kat daha fazla para geçti. Vatandaş memnun.Ya üretici? Kendisine büyük ve canlı bir iç pazar buldu. Malını değerinden satabiliyor, karını elde ediyor ve seve seve vergisini, alnı ak bir şekilde verebiliyor, o da halinden memnun.Bu arada, bir ekonomik modelin başarısı üretimiyle, tüketimiyle ülke içerisinde ortaya koyduğu dengeyle ölçülür. Bir ülke alım ya da satım yönüyle dışarıya muhtaç değilse, o ülkenin ekonomisi başarılıdır. Bu manada ne Çin'in, ne Japonya'nın ne ABD'nin ne de AB'nin ekonomisi başarılıdır.Çin ihracat yapmasa ayakta duramaz, ABD ise ithalat yapmasa. Bunları yapamadığı taktirde her iki ülke de batmaya mahkumdur.İşte Milli Ekonomi Modeli'nin farkı buradadır. Üretimini de tüketimini de sağlıklı bir para politikasıyla dengeye oturtmaktadır ve ülkeleri kendi kendine yetebilecek noktaya getirmektedir. İhracat ve ithalat ise sadece gerekli durumlarda yapılır. İhracatta kendi paramız talep edilir ve amaç paramızın kullanım alanlarını genişletmek, paramızın "hard currency", yani makbul para olarak devreye girmesini sağlamaktır. Böyle çözüm sunan, mükemmel bir modeli ve onun sahibi olan Prof. Dr. Haydar Baş Bey'i görmezlikten gelmek, ülkemiz ve de dünya için büyük bir kayıptır. Gerçi dünyanın önemli üniversitelerinden bir çok bilim adamı Sayın Baş'ı takdir ediyor, baş tacı ediyor, hatta ülkelerine kongre için davet ediyor, ama problem bizde. Böyle "kurtarıcı" bir model varken ve bu model içimizden biri tarafından ortaya konulmuşken, Batı'nın kendilerine bile faydası olmayan, kokuşmuş modelleriyle oyalanmamızın hiçbir mantığı yoktur.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Murat Çabas / diğer yazıları
Kahramanmaraş'ta 4 büyüklüğünde deprem
Bolu'daki faciaya ilişkin 32 şüpheli hakkında dava açıldı
Davada hiç bir siyasi yok
Nekbe günü anıldı
İsveç'te İsrail protesto edildi
Gürer: 'Niğde’de misket elma da sizlere ömür'
"Bahçelerde tespitler bitmedi, çiftçi bitti”
Guterres: Gazze'de abluka derhal sona erdirilmeli
"İnsani kriz tarif edilemeyecek kadar kötü"
O sözlerine 2 yıl istendi
Celal Şengör hakkında iddianame düzenlendi
Fesih ve silah bırakma mesajı
Tiran dönüşü önemli açıklamalar
Gazze yanıyor
İsrail kalıcı işgal amacıyla yoğun saldırı başlattı
En mutlu gününde şoku yaşadı
Disko topunun gelinin üstüne düştüğü anlar kamerada
Cumhurbaşkanı kararı ile kritik atamalar
Resmi Gazete'de yayımlandı
3 yeni Bölge İdare Mahkemesi kurulacak
Karar Resmi Gazete'de
1 ile turuncu, 18 ile sarı uyarı
İçişleri Bakanlığı uyardı
İsrail, Gazze'de 'kalıcı işgal" saldırılarını başlattı
İsrail kabinesi planı onaylamıştı
'Önümüzü göremiyoruz'
İş dünyası dert küpü
Üstelik sayıları da azalıyor
Her 10 gençten 6'sının işi yok
Kahramanmaraş'ta 4 büyüklüğünde deprem
Bolu'daki faciaya ilişkin 32 şüpheli hakkında dava açıldı
Davada hiç bir siyasi yok
Nekbe günü anıldı
İsveç'te İsrail protesto edildi
Gürer: 'Niğde’de misket elma da sizlere ömür'
"Bahçelerde tespitler bitmedi, çiftçi bitti”
Guterres: Gazze'de abluka derhal sona erdirilmeli
"İnsani kriz tarif edilemeyecek kadar kötü"
O sözlerine 2 yıl istendi
Celal Şengör hakkında iddianame düzenlendi
Fesih ve silah bırakma mesajı
Tiran dönüşü önemli açıklamalar
Gazze yanıyor
İsrail kalıcı işgal amacıyla yoğun saldırı başlattı
En mutlu gününde şoku yaşadı
Disko topunun gelinin üstüne düştüğü anlar kamerada
Cumhurbaşkanı kararı ile kritik atamalar
Resmi Gazete'de yayımlandı
3 yeni Bölge İdare Mahkemesi kurulacak
Karar Resmi Gazete'de
1 ile turuncu, 18 ile sarı uyarı
İçişleri Bakanlığı uyardı
İsrail, Gazze'de 'kalıcı işgal" saldırılarını başlattı
İsrail kabinesi planı onaylamıştı
'Önümüzü göremiyoruz'
İş dünyası dert küpü
Üstelik sayıları da azalıyor
Her 10 gençten 6'sının işi yok
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.