Tarım biterse

TÜRKTOB Başkanı Savaş Akcan, çiftçi borçlarının yapılandırılmasının yetmeyeceğini, kesinlikle anapara, faiz ne varsa hepsinin silinmesi gerektiğini söylüyor ve şöyle devam ediyor: 

"Mazot başta olmak üzere girdi maliyetlerinin çiftçinin altından kalkamayacağı boyuta yükseldi. Girdiler şimdikinden çok daha fazla oranda sübvanse edilmedikçe gelecek adına umutlu konuşmak zor. Tarlasına, bağına, bahçesine, hayvanına yatırım yapamayan, kendisinden sonra üretimi kimin sürdüreceğini bilemeyen, çocuğu, torunu çoktan kente göçmüş, yaş ortalaması 55'i aşmış bir üretici profiliyle tarımın sürdürülebilirliği ne kadar saplayabilirsiniz? Kalan gençleri kırsalda tutacak, hatta kentteki gençleri geri döndürecek ulusal projelere ihtiyacımız var." 

Hay-Koop Denizli Birliği Başkanı Mehmet Varol ise ülkede tarımın gelmiş olduğu noktayı şöyle özetliyor: 

"Görülmeyen bir tehlike daha var. Köylerde üretecek adam kalmadı. Genç nesil yok. Şu anda tarımda üretenlerin yaş ortalaması 65'in üzerinde. Tarım ve hayvancılıkta 30-40 yaş grubunun azınlıkta. Türkiye'de tarım arazilerinin 4'te biri terk edilmiş durumda. Girdi maliyetleri o kadar yüksek ki, insanlar tarlalarını ekemiyor. Çiftçi kayıt sisteminde ne kadar arazinin ekildiği belli. Türkiye'de 5 milyon hektara yakın alan ekilmiyor. Çünkü ürettiklerini satamıyorlar. Devletin alım garantisi yok. Toprak Mahsulleri Ofisi taban fiyat belirliyor ama alım yapmıyor. Dolayısıyla üretici tüccarın eline düşüyor. O da taban fiyatın da altından alım yapıyor. Üretici tarlasını ekmeyince de ithalat yapıyorlar. İnsanlar kazanamıyor. Mazot başta olmak üzere her türlü girdisi pahalı. Bir çuval gübre 190 lira. İnsanlar ürettiklerini satamayıp zarar edince de köyünü terk ediyor. Gençler tarımdan umudu kesti. Köylerde genç bulamazsınız.

Türkiye'de devletin sağlıklı bir tarım politikası ve ürün planlaması yok. Geçen yıl yaşadık. Soğan patates 9-10 liraya satıldı. Şu anda 50 kuruşa alıp satan yok. Nedeni planlama olmayışıydı. Geçen sene tüketici mahvoldu şimdi de üretici aynı durumda. Ürün kendi maliyetini bile karşılamıyor. Bu durum her ürün için geçerli, hayvancılık için de geçerli. 1 litre sütün üreticiye maliyeti 3 liranın üzerinde. Şu anda üreticinin eline geçen para ise litre başına 2 lira 70 kuruş. Köylü para kazanamadığı halde devam ettiriyor. Çünkü tarım ve hayvancılıkta terk etmek çok basit ama yeniden kurmak çok zor.

Köylü borç ödemek için kredi alıyor. Kredi geri ödenmeyince borcu da katlıyor. Sonra da tarlası, traktörü, hayvanları haciz ediliyor. Kefilinin de malları haciz ediliyor. Büyük bir sıkıntı var. Bu bir iki değil. Her köyde var. Köylerde genç kalmadı. Bunların köylerde tutulması için adam gibi bir tarım politikası lazım. Bu insanlar asgari ücretli iş bulma sigortalı olma isteğiyle köyü bırakıyor. Karnım doymasa param artmasa da en azından sigortam olur, hastalıkta başım ağrımaz düşüncesi ile köyü terk ediyor. Bu insanları teşvik etmek lazım. Sigortasını devlet bir süreliğine karşılayabilir. Uzun vadeli düşük kredilerle destek olabilir. Alım garantisi verebilir. Bir neden de kadınların çocukları için köyde yaşamak istememesi. 5 yaşındaki çocuk taşıma sistemle ilçeye kreşe gidiyor. Kadınlar bunu istemiyor. Çocukları iyi bir okulda okusun istiyor. Kadın köyde kalmak istemezse kocası mecburen kalmıyor.

Hani bunların 'Haydi gel köyümüze geri dönelim' projesi vardı. 300 koyun vereceklerdi. Öyle projelerle olmaz. Bugün kırsal kalkınma adı altında verilen çok ciddi destekler var. Bir tane alan çiftçi var mı gidin bakın. Hepsi sanayici. Yatırım, üreten insana yapılmalı. Köye dönenler gelsinler tarım ve hayvancılık yapsınlar. Şu anda dönenler şehrin kahrını çekmektense köyde oturmayı tercih edenler. Bir de gelip köyün huzurunu bozuyorlar. Belediyeye sürekli telefon açıp kokudan, sinekten şikâyet ediyorlar. Köylü hayvanlarını suya götürürken yolu batırıyor, benim evimin önünü batırıyorlar diye şikâyet ediyor. Eskiden köy tüzel kişilikleri vardı. Bu tür konular orada çözülürdü. Şimdi mahalle olduk ya artık her şey belediyeye şikâyet ediliyor."

Türk tarımının gidişatını dile getiren sektör temsilcilerinin çizmiş olduğu karamsar tablo ortada. Bu minval üzere bir gidişle üretimsiz/üretemeyen ve insanını besleyemeyen bir ülke ile başbaşa kalacağımız aşikâr.

Hükümet edenler hiçbir zaman tarımı "stratejik" olarak görmedi ve değerlendirmediler. Varsa yoksa ithalat. Herhalde üretimsiz ve aç kaldığımızda ithalatın para etmediğini anlayacağız.

Tarımda üretip ihraç edip satarak para kazanmak varken geldiğimiz durum çok düşündürücü! Bu gidişatı yıllar evvel gören merhum Prof. Dr. Haydar Baş Bey tarımın ayağa kalkması adına; "Köylüye ilk 5 yıl mazot, gübre, ilaç, elektrik ve suyun bedava verilmesi"ni dile getirmişti.

Ezcümle, Prof. Dr. Haydar Baş Bey'i dinlememenin acı faturasıdır ekonomi ve tarımda yaşanan… Zifiri karanlıkların bizleri beklediğini ve bu günlerin iyi günler olduğunu dile getirelim…