16 devlet yıktık 17'ncisi de sallantıda?

Bir milleti ayakta tutan olmazsa olmaz kurumlar vardır. Bunlar, ailedir, ordudur, devlet, yargı, vatan ve dindir. Bunlardan bir tanesini yok ettiğiniz zaman millet diye bir toplumu koruyamazsınız.Bu korumlar yok olduğu ya da onarılması zor belki de imkânsız yaralar aldığında o milletin ve dolayısıyla da devletin ayakta kalması imkânsız bir hal alır.Türk milleti bu konuda tarihte kurduğu ve yıkılan 16 devlet ile en büyük tecrübeyi yaşamış bir millettir.Ceddimizin tarihte kurduğu bazı devletler nasıl yıkılmış kısaca bir bakalım.

Büyük Hun İmparatorluğu çekişmelerle yıkıldıKıtlık, hayvan hastalıkları ve iç karışıklıklar gibi nedenler sonucu Hunlar, M.S. 48 yılında, Kuzey ve Güney Hunları olmak üzere önce ikiye ayrıldılar. Kuzey ve Güney Hunları Çin tarafından ortadan kaldırıldı.

Göktürkler'i tefrika bitirdiÇin, Göktürklerin içine düştükleri anlaşmazlıklardan yararlandı ve Batı bölgesini yöneten  Tardu'ya destek verdi. Tardu, İşbara'nın kağanlığını tanımayınca çıkan çatışmalar devleti zayıflatmakla kalmayıp aynı zamanda ikiye ayrılmasına da yol açtı. Sonraki yıllarda Çin doğu - batı diye parçalanan Göktürkleri tamamen ele geçirmeyi başardı.

Uygur Devletini yozlaşma yıktıTibet seferinden dönen Bögü Kağan, iki Mani rahibiyle ülkesine geri döndü. Bu rahipler Uygur Türkleri arasında Avlanmayı, et yemeyi ve savaşmayı yasaklayan Mani dininin yayılmasına sebep oldular. Uygurlar daha sonraki yıllarda savaşçılıklarını kaybettiler ve yerleşik hayata geçtiler. Bu Uygur devletinin yıkılmasının ilk adımı oldu.Önce ekonomi çöktü sonra Hazar Devleti?800 ve 900'lü yıllarda Doğu Avrupa'nın en büyük devleti haline gelen Hazarlar 1000 yılından itibaren iç çekişmelerden dolayı ticaret yolları üzerindeki denetimlerini kaybettiler. Bu durum ekonomilerinin bozulmasına neden oldu. Ayrıca Hazar ordusunda ücretli askerliğin yaygın hale gelmesi ve itaatin gittikçe azalması askeri olarak da devletin zayıf düşmesine sebep oldu. Bundan yararlanan Ruslar, Hazar Hakanlığı'na son verdiler.

Karahanlılar ikiye bölündüKarahanlılar, 1042 yılında hanedan içindeki kavgalar sonucunda Doğu ve Batı Karahanlı devletleri olarak ikiye bölünmüştür.

Gazneliler'i taht kavgaları yıktıÜlkede yıllarca taht kavgaları yaşandı. Son hükümdar Hüsrev Melik, Gazne Devleti'ni toparlayacak bilgi ve yeteneğe sahip değildi. Bundan dolayı Türk ve yerli emirler ona itaat etmeyerek kendi başlarına hareket eder olmuşlardı. Devletin kötü gidişine rağmen Hüsrev Melik, zevk ve sefaya daldı. 1187'da Gurlular, Gazneliler Devleti'ne son verdi.

Büyük Selçuklu'yu iç kavgalar tükettiMelikşah 1092 yılında ölmüştür. Ölümünden sonra devlette sürekli taht kavgaları olmuştur. Bu şekilde zayıflayan devlet, 1141 yılında yapılan Katvan Savaşı'nın kaybedilmesiyle yıkılış sürecine girmiştir. Merkezi otoritenin zayıflaması, taht kavgaları, şehzade ayaklanmaları ve kötü yönetim sebebiyle Büyük Selçuklu Devleti yıkılmıştır.

Harezmşahlar'da halk yönetime düşman olmuştuCelâleddin şah iyi bir diplomat ve devlet idarecisi olamadı. Özellikle katı yürekliliği yüzünden halkı kendine düşman etmişti. Sonuçta bu Türk devleti de yıkılmaktan kurtulamadı.

Ve Osmanlı İmparatorluğu da yıkıldıOsmanlı, geçmişte yapılan yanlışlar silsilesinin etkisiyle Avrupa ülkeleri için bir iç pazar haline gelmiş, çökmüş olan ekonomisinin yüzünden de kaçırdığı endüstrileşmeyi bir türlü yakalayamamıştır. Osmanlı Devleti'nin maliyesi çökünce, devlet de onunla beraber çökmüş. İlk kez Kırım Savaşını finanse etmek için alınan dış borçların değil tamamını, faizlerini bile ödeyemez hale gelen Osmanlı, 1918'e kadar zorlukla dayanmış ve 1. Dünya Savaşı ile son nefesini vermiştir.Şüphesiz bu yıkılış olaylarına daha çok örnek vermek mümkün. Çünkü maalesef Türk tarihi bu yıkılış olaylarıyla dolu. Türkiye'nin bugün içinde bulunduğu durum yıkılan Türk devletlerinin yıkılmadan önceki durumlarına yüzde yüz benziyor.  Başta siyasiler olmak üzere herkes iş işten geçmeden yıkılışı hızlandıracak kavgalar yerine ayakta kalmamızı sağlayacak adımlar atmaya odaklanmalı.