"Bursa Kütüğü"

Kütük, tarihi belgelerin silinmeden, kaybolmadan muhafaza edip saklandığı arşiv, katalog, kaynaklar anlamındadır.Bursa'da araştırma yaptığımız, çok faydalandığımız mekânlardan biri de Setbaşı'nda bulunan Büyükşehir Kütüphanesi. Bulunduğu yer, tarihi özelliği, hizmetlerinin mükemmelliğiyle huzurlu bir mekân.Geçen gün yaklaşık iki saatlik bir çalışma yaparken Metin beyin de tavsiyesi ile yeni yepyeni bir eseri yakından tanıdım. (Bursa Kütüğü, Kâmil Kepecioğlu. B. B. Ş. B. Y. Bursa, 2009).Yayın Kurulu: Prof. Dr. Hüseyin Algül, Prof. Dr. Osman Çetin, Prof. Dr. Mefail Hızlı, Prof. Dr. Mustafa Kara, Doç. Dr. M. Asım Yediyıldız.Aslı Osmanlıca olan bu eser yayın hayatına kazandırılmış.Tarih, insan vücudundaki hafıza değil midir? Bu esere baktığımızda Bursa'da yaşanan hayatın hafızalara ve kütüklere, kitaplara kaydını görüyoruz. Tarihe şahitlik eden büyük camiler, mezar taşları ve köprüler gibi.Eser dört cilt. Alfabetik olarak kayıt altına alınmış. Tarihte böyle belgeler, şer'i sicillerde (mahkeme kayıtlarında), meşihat arşivlerinde (şeyhülislam fetvaları) nâkib'ul eşraf kayıtlarında ve daha birçok alanda geçmişin resmini, yaşam tarzını, hayatı bir canlı film gibi taşımaktadır.Eseri elinize aldığınızda göreceksiniz ki katreden ummana doğru yolculuğa çıkacaksınız. Bursa'nın tarihi mekânları, köyleri, hocaları, evliyaları, tekkeleri, hatıraları, kıssaları, halkın yakın kültürü, ticareti, vakfiyenin etkisi hâsılı tarihe gönül ve fikir uydusundan bakan, büyük miras bırakan Kamil beyin kaleminden il, ilçe, köylere, mahalle ve köşelere zaman tünelinden yolculuk yapacaksınız.Bahri dede maddesinde şu beyti gördümCihan ârâ cihan içredir ârâyı bilmezlerŞu mahîler ki derya içredir deryayı bilmezler(Kâinatın süsü kâinatın içindedir. Buna bakıp bilmezler.Şu balıklar ki derya içindedir deryayı bilmezler.)Derya içinde olup ta kıymet bilmeyen sadece balıklar değil galiba.Yeni Mesaj gazetesinde yazdığımız daha önceki bir yazımızın ardından tarihi İncirli Dergâhı duyuldu. Bilindi. Mahalleli bile şaşırdı. Burada 600 yıllık dergâh mı varmış.Yakında Selami Ali Efendi'nin harap olan, yıkılan, terk edilen, yok edilen tekkesinden bahsedeceğiz.Bu tekkenin bahçesinde inatla bizim görebileceğimiz ana kadar ayakta kalan bir mezar taşının sahibi Çelebi Mehmet Camii imamlarından Mevlûdi Mustafa Efendi. Devrinin musiki üstatlarından.1800 lü yıllar.Bursa Kütüğü ve yine "Bursa'nın aynası" gibi çok meşhur kaynaklar bu milletin tarihi tapularıdır. Bizim kimliğimiz aynamızdır.Eserde Hasan Can ismini gördüm. Yavuz Sultan Selim'in can dostu. Çelebi, ilim sahibi hoca.Yavuz'un vefat anında "şimdi Hak ile beraber olma zamanıdır" dediğinde "Şimdiye kadar bizi kiminle bilirdin Hasan Can" cevabına muhatap olan gönül dostu. Bursa'nın Yeşil Türbesi kenarında mütevazıce yatmaktadır. Onlar mütevazı olurlar. Ama biz onları unutacak kadar vefasız olmayalım.Yeşil Bursa ve etrafının bir medrese şehri, bir medrese medeniyeti olduğunu görüyoruz. Öyle ki her âlim kendi ismi ile bir cami inşa ettiriyor. İlim sahibinin maaşı o kadar ki, kimseye boyun eğmeden sosyal alanda yapılacakları yapılası gerekenleri sadece rahlesi önünde derste anlatmıyor. Toplum önünde bizzat eserleri ve hayırlarıyla örnek oluyor. Bizim medeniyetimiz, Kartallar gibi doruklara yerleşmiş, heybetli, maharetli, sade, nazik, anlamlı, dolu, manalıdır.At sırtında iki urgan, bir kovboy şapkasıyla kurulan bir vahşi medeniyeti değildir.Böylesine büyük, insan medeniyetimiz, insaf, iman, ihsan, sevgi, kültür, kitap, tarih, tevhid medeniyetimiz var.Bursa'nın kütüğü bunun şahididir. Aslımızdır. Bir milletin bu topraklarda nasıl yaşadığının izi,  esasıdır. İlim ve irfan mirasıdır. Bu güzel eserlerin, bu güzel ecdadın varisi; milli ve manevi bünyesiyle vatan evlatlarıdır.Bu millet her zaman böyle büyük medeniyetlere öncülük edecektir.