Çiftçi artık üretemeyecek durumda

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 Kasım ayına ilişkin Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi (Tarım-GFE) verilerini açıkladı. Tarımsal girdi fiyatları, çiftçinin tarımsal üretimde kullanmak için satın aldığı mal ve hizmetler (mazot, gübre, tohum, ilaç, yem gibi) ile tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlere (traktörler, tarım aletleri, çiftlik binaları gibi) ödediği fiyatları yansıtıyor. Buna göre, endeks Kasım 2021'de bir önceki aya göre yüzde 8.52, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 32.6, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 36.2 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 25.4 yükseldi. Ana gruplarda bir önceki aya göre tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 4.24, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 9.18 artış gerçekleşti. Bir önceki yılın aynı ayına göre göre, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksinde yüzde 25.68, tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksinde yüzde 37.93 artış görüldü.

En yüksek artış gübrede

Yıllık artışın düşük olduğu alt gruplar sırasıyla yüzde 15.54 ile malzemeler ve yüzde 15.88 ile veteriner harcamaları oldu. Buna karşılık, yıllık artışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla, yüzde 120.54 ile gübre ve toprak geliştiriciler ve yüzde 50.51 ile çiftlik binaları (ikamet amaçlı olmayanlar) olarak kayıtlara geçti. Aylık artışın düşük olduğu alt gruplar sırasıyla, yüzde 1.84 ile veteriner harcamaları ve yüzde 2.37 ile malzemeler oldu. Buna karşılık, aylık artışın yüksek olduğu alt gruplar sırasıyla yüzde 19.89 ile gübre ve toprak geliştiriciler ve yüzde 11.1 ile makine bakım masrafları olarak gerçekleşti.

Neredeyse çiftçi kalmayacak

Tarım gibi bir ülke için en vazgeçilmez bir sektörde bile sorunların çözümsüz kaldığı ve çiftçinin kaderine terk edildiği ülkemizde, sosyal güvencesi olan çiftçi sayısında da rekor azalma meydana geldi. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) 2021 Ekim'e ilişkin açıkladığı İstihdam İzleme Bülteni, çiftçi sayılarındaki düşüşün devam ettiğini ortaya koydu. TEPAV araştırmasına göre Türkiye'de sigortalı çiftçi sayısı Ekim ayında yıllık yüzde 11.9 (67 bin kişi) azaldı. 2013'te 1 milyonun üzerinde olan sigortalı çiftçi sayısının uzun dönemdir gerileme eğiliminde olduğuna dikkat çekilen raporda, "Çiftçi sayısı Ekim 2021 itibarıyla 500 bin seviyesine düşmüştür" denildi. TEPAV'ın paylaştığı bilgilere göre, 2020-2021 Haziran aralığındaki bir yıllık süreçte çiftçi sayısındaki düşüş yüzde 7.7 oldu. Temmuz ayındaki yıllık düşüş ise yüzde 5.3 şeklinde gerçekleşti. Buna göre, sigortalı çiftçi sayısı 2020 Temmuz'da 582 bin 468 kişi iken, 2021 Temmuz'da 551 bin 610 kişiye geriledi. Çiftçi sayılarındaki düşüş 2020-2021 Ağustos aralığında yüzde 7.2 iken, 2020-2021 Eylül aralığında yüzde 7.4 olmuştu. 2020-2021 Ekim aralığındaki yıllık düşüş ise yüzde 11.9 olarak gerçekleşti. Çiftçinin çıkarlarını koruyan bir üretim politikasının olmamasının, tarımsal desteklerin yetersiz kalmasının ve ithal girdiler yüzünden çiftçinin yüksek maliyetlere ürettiği ürününü zararına satmak zorunda kalmasının tarımdan kopuşu hızlandırdığı belirtiliyor.