Ehl-i Kitapla diyalog nasıl yapılır(1)

Bugün ilahiyatçı olup da “Ehl-i Kitapla amentüde ittifakımız var” diyenler var, Hoca efendi kimliğiyle papazlara sofra duası yaptırıp amin diyenler ve dedirtenler var, Müslüman Şii dünyasını cehenneme layık görüp, Ehl-i Kitabı cennete koyanlar var…
İslam’ın Ehl-i Kitaba bakışı ve onlarla nasıl diyalog kurmamız gerektiği konusunda Allah Resulü’nün (SAV) Necran Hıristiyanlarıyla olan diyalogu bizler için çok önemlidir.
Bu olay İslam tarihinde “Mübahale olayı” olarak bilinir. Bu olay hem Ehl-i Kitaba olan tavır açısından önemlidir hem de Ehl-i Beyt’in üstünlüğünü ortaya koyması açısından önemlidir. Bizler bu yazımızda özellikle birinci kısım üzerinde duracağız.
Resulullah (SAV) Medine’de olduğu yıllarda İslam’a davet mektupları yazarak dünyanın dört bir tarafına elçiler vesilesiyle bunları ulaştırmaktadır. Aynı şekilde Hicaz ve Yemen sınırlarında yer alan Necran’a da elçi gönderdi. Necran, Arap yarımadasında bulunan tek Hıristiyan bölgeydi. Putperestlikten Hıristiyanlığa geçmişlerdi.
Burası önemli, Allah Resulü, bugün bazı aklıevvellerin yaptığı gibi, Necranlı Hıristiyanlara “gelin şu putperestliğe karşı bir ve beraber olalım, semavi dinleri yayalım, İbrahim’de buluşalım” demedi, onları İslam’a davet etti.
Resulullah (SAV), onların piskoposu olan Ebu Haris’e bir mektup yazdı ve mektubunda şunları ifade etti:
“İbrahim, İshak ve Yakub’un Rablerinin adıyla. Allah’ın Resulü Muhammed’den Necran piskoposuna. İbrahim’in, İshak’ın ve Yakub’un Rabbine hamd ediyor ve sizleri kullara tapmaktan Allah’a tapmaya davet ediyorum. Sizi Allah’ın kullarının velayetinden çıkarak Allah’ın velayetine girmeye davet ediyorum. Benim davetimi kabul etmezseniz, İslam hükümetine cizye (vergi) vermek zorundasınız, aksi takdirde sizi tehdit eden tehlikeyle uyarıyorum.”
Allah Resulü’nün (SAV) bu davetteki vurgusuna dikkat ediniz. Karşısındaki muhatap Hz. İsa’yı Rab kabul eden bir topluluk ve Allah Resulü özellikle bu nokta üzerinde duruyor ve onları kullara tapmaktan vazgeçmelerini ve tek olan Allah’a kulluk etmelerini istiyor.
Bazı kaynaklarda Resulullah’ın (SAV) mektubunda kitap ehlini tek Allah’a tapmaya davet eden ayeti de eklediği kaydedilmiştir.
Ve bugün Allah Resulü’nün ortaya koyduğundan daha farklı diyalog kurulmaya çalışılan Hıristiyanların, din ve ilah anlayışlarında Necran Hıristiyanlarından hiçbir farkları yok.
Necran piskoposu Resulullah’ın mektubunu okuduktan sonra Necran’ın ileri gelenlerini topladı. Necran’ın bilginlerinden 60 kişilik bir heyet oluşturuldu ve Medine’ye gönderildi.
Necranlılar ikindi vaktinde mescide geldiler. Üzerlerinde ipek elbiseler, parmaklarında altın yüzükler ve boyunlarında da Haç vardı. Onların bu şekilde mescide girmeleri Allah Resulü’nü (SAV) rahatsız etti onların kendisiyle konuşmalarını kabul etmedi.
Onlar Resulullah’ın (SAV) niçin rahatsız olduğunu anlayamadılar ve durumu daha önceden tanıdıkları Hz. Osman’a ve Abdurrahman b. Afv’a sordular. Onlar da “bunun cevabını ancak Ali bilir” dediler.
Hz. Ali’ye müracaat ettiklerinde buyurdu ki: “Siz ilk önce elbiselerinizi değiştirmeli ve sade elbiselerle Resulullah’ın huzuruna çıkmalısınız, ancak bu durumda Resulullah tarafından kabul edilirsiniz.” Necran heyeti sade elbiseler giyip parmaklarındaki altın yüzükleri çıkardılar ve Resulullah’ın huzuruna çıktılar ve Resulullah (SAV) onları kabul etti.
Dikkat ederseniz Allah Resulü (SAV) Ehl-i Kitaba hiçbir konuda taviz vermemektedir. Onların şartlarına teslim olarak değil, İslam’ın şartlarına onları uydurarak onlara gereken mesajı en güzel şekilde vermektedir.
Görüldüğü gibi Resulullah’ın Ehl-i Kitapla diyalogu başından sonuna kadar onurlu bir duruşla, ölçülerden zerre kadar sapmadan gerçekleşmektedir.
Müslüman Ehl-i Kitapla diyalog kurduğunda taviz veren konumda değil, onları tevhide davet eden konumda olmalıdır. Bunu yaparken de ne Allah Resulünden bir adım önde ne de bir adım geride olmalıdır.
Allah Resulü’nün Necranlı Hıristiyanlarla olan diyalogunu yazmaya yarın da devam edeceğiz.