20 MAYIS 1915 günü saat 16,oo da yapılan görüşmeler netice vermemişti. Esat Paşa hatıralarında bu olayı şöyle anlatır: "Öğleden sonra saat 16,oo sıralarında İngiliz Kızılhaç bayrağının siperlerde dalgalandığını gördüm? Kızılhaç bayrağı taşıyan İngiliz subayı, ölülerin gömülmesi için komutanı adına 6 saatlik bir silah bırakışması teklif ediyordu.Şehitlerimizi gömmek ve iki taraf hatları arasında dayanılmaz acılarını işittiğimiz yaralıları kaldırıp kurtarmak için bizim de böyle bir mütarekeye ihtiyacımız vardı. Durumu telefonla ordu komutanına bildirdim Ordu komutanı da uygun görmesi üzerine mütarekeyi kabul ettiğimi söyledim. Mütareke görüşmelerini ayrıntılı bir biçimde görüşmek Cuma günü saat 10,oo ile 10,30 arasında Kaba Tepe civarında görüşme isteğini taşıyan bir İngiliz yaverinin yazısını telefonla Komutana bildirdim. Kabul edildiği cevabını İngiliz'e bildirdim.Kurmay Binbaşı Ohrili Kemal Beyi ölü ve yaralı naklini görüşmek üzere 22 Mayısta Kaba Tepe'ye gönderdim. Kemal Bey, Türk tarafına bir İngiliz rehine bırakılınca kendisi de İngiliz karargahına gitti." General W.Birdwood, Kemal beye ve İngiliz subayına ölülerin gömülmesi için bir anlaşma hazırlanmasını rica eder. Anlaşma şartları hazırlanır. Kemal Bey geriye döner. Rehine, İngiliz Subay da serbest bırakılır.Görüşmelerde alınan kararlar üst düzey komutanlara onaylanması için gönderilir. Görüşmeler gecikir. Esat Paşanın hatıratına göre yukarıdan emir gecikince İngilizler ve Türk tarafı bu işi kendi aralarında yüksek insanlık duygularının etkisi ile hal ederler. İngilizler bir Kızılhaç Bayrağı ve birkaç sedye ile siperlerinden çıkarak yaralıları toplamaya başlarlar. Türk tarafından da Kızılay Bayrağını çeken sedyeli askerler yaralıları toplamaya çalışırlar. Anzak Tümen Komutanı Walker, sahaya çıkarak ortaya doğru yürüyünce, Yarbay Fahrettin Altay da birkaç Türk subayı ile ortaya doğru giderler.El sıkışırlar. Bir müddet konuşurlar. Sabah 08,00 de çalışmaları yeniden başlatmak üzere ayrılırlar.22 Mayıs 1915 günü Liman Won Sandres'in yazdığı mektup,General Hamilton'un karargahına gelir. Ekselanslarınıza bildirmekle şeref duyarım ki,her iki hasım tarafın ölülerini gömmek için,yaralıların imdadına koşmak için teklif edilmiş olan mütareke onayımı almıştır ve bizi bu yöne iten sebep insani hislerimizdir.Yarbay Fahrettin'i kendi adıma imza vermeye yetkili kılmış bulunuyorum.saygılarımın kabulünü rica ederim.23 Mayıs 1915 günü Türk ve İngiliz temsilcileri Anzak koyunda görüşerek ölülerin gömülmesi ile ilgili mütareke anlaşması yapılır. Bu anlaşmaya göre Ateş Kes 24 mayıs sabahı başlayacak ve dokuz saat devam edecektir.24 Mayıs sabahı şafak sökerken her iki tarafa mensup heyet buluşarak çalışmalar başlar.İngiliz Heyetinden Herbert'in anılarında binlerce cesedin yattığı meydan şöyle anlatılır: 4000 Türkün yattığı arazinin durumunu tarif edebilmek imkansızdı. Allahtan hava kapalıydı ve yağmur, görüş mesafesini kısaltıyordu. İlk ağızda bu kadar ölünün arasında sadece iki yaralı bulunabildi.
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Ahmet Oğuz Bahadır / diğer yazıları
- Erzincan ateşkesi ve sonucu / 14.02.2011
- Bolşevik Rusya'nın Ermeni siyaseti / 12.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar - II - / 10.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar / 09.02.2011
- Alman - Gürcü işbirliği ve amaçları / 06.02.2011
- Başkan Wilson'un ince hesapları / 05.02.2011
- Başkan Wilson'un siyasi amaçları / 04.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - II / 03.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - I / 02.02.2011
- Mustafa Kemal'in Almanya seyahati / 01.02.2011
- Bolşevik Rusya'nın Ermeni siyaseti / 12.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar - II - / 10.02.2011
- Savaş şurası'nda alınan kararlar / 09.02.2011
- Alman - Gürcü işbirliği ve amaçları / 06.02.2011
- Başkan Wilson'un ince hesapları / 05.02.2011
- Başkan Wilson'un siyasi amaçları / 04.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - II / 03.02.2011
- Brest Litovks Konferansı'na İngiltere'nin tepkisi - I / 02.02.2011
- Mustafa Kemal'in Almanya seyahati / 01.02.2011