logo
23 EKİM 2025


Osmanlı Asya'sını paylaşma planı

04.01.2009 00:00:00
Birinci Dünya Savaşında, Osmanlı Devletine en büyük kötülük Hicaz Emiri Şerif Hüseyin ve oğullarından gelmiştir. Üstelik bu kötü adamın iki oğlu Osmanlı Meclis-i Mebusanın da milletvekili idi. Şerif Hüseyin ve oğulları durumu müsait görünce 1915 Ağustosunda, İngilizlere, Arapların oturduğu bölgelerde bir Arap devleti kurmak için askeri işbirliği önerisinde bulunurlar.  Daha sonra karşılıklı isteklerde bulunarak yazışmalar yapılır. Her yazışmada anlaşmaya yakın bir düşünceye yaklaşılır. Fakat Şerif Hüseyin halkı Arap olan Suriye üzerinde ödün vermiyordu. Avrupalı Emperyalistler savaştan önce ve savaş esnasında Osmanlı Asya'sının paylaşılması ilgili siyasi görüşmelerde, Fransa'nın ısrarla istekte bulunduğu yer Suriye ve Kilikya dır. Bu nedenle İngiltere Dışişleri Bakanı Grey, Şerif Hüseyin'in isteklerini Fransa ila görüşmek ve bir anlaşma sağlamak ister.Fransa, Suriye konusunu görüşmek üzere Grey'den istek gelince eski Beyrut Genel Konsolosu Jorj Piko'yu Londra'ya temsilci olarak gönderilir.Londra'da başlayan görüşmede İngiltere Dışişleri Temsilcisi Mayk Sayks, Rus'lara verilen Boğazlar ve Doğu Anadolu bölgesi dışındaki Osmanlı Asya'sının İngiltere, Fransa ve Şerif Hüseyin arasında paylaşılması için hazırladığı öneriyi Jorj Pico'ya verir. İki diplomat bu öneri üzerinde çalışmaya başlar. Bu önerinin özeti şöyledir: İngiltere, Irak'ın güney kısmını, Basra ve Bağdat yöresini alacak. Kuzeyindeki Arapların oturduğu bütün Arap topraklarını Şerif Hüseyin alacaktır. Suriye'de, Şam, Hama Humus ve Halep'in batısından, Halep'le Ravadiz'in kuzeyinden geçen bir çizginin güneyinde kalan yerlerdeki Arapların oturduğu bölge de Şerif Hüseyin'in egemenliğinde Arap devletleri kurulacak. Bu bölgenin himayesini İngiltere ile Fransa aralarında paylaşacaklardır. Akaba'dan doğuya giden bir çizginin güneyinde kalan yerlerde Şerif Hüseyin'in kesin Egemenliğinde olacak. Yani Arap yarımadasının tamamında.Kudüs hizasından, İran'da bulunan Urmiye gölüne uzanan çizginin güneyinde kalan bölgeler İngiltere'nin, kuzeyindeki bölgelerde Fransa himayesinde olacaktır. Palestin Uluslar arası bir yönetimle bütün Hıristiyan dünyanın ortak malı olacak. Hayfa özgür bir liman olacak ve İngiltere'ye verilecek, İskenderun'da Fransızlara ait, özgür bir liman olacaktır.Suriye kıyılarından dar bir şerit halinde Kilikya'ya uzanan bütün belgelerden Sivas'a uzanan çizginin güneyide kalan bütün Güney Anadolu toprakları Fransa'ya ait olacaktır.Yukarıdaki İngiltere ve Fransa'ya düşen yerler, Mısır, Fas ve Tunus'ta uygulanan sömürge yönetimi ile yönetileceklerdir. Yukarıdaki kararlar 3 Ocak 1916 da imza altına alınır. Grey bu tasarının Rusya tarafından onaylanmasından sonra uygulanacak kesin bir anlaşma olacağını söyler. Yukarıdaki anlaşmaya göre, savaştan önce kapitülasyon haklarla sömürülen Türk halkı, yukarıda ki anlaşma önerisinin imzalanması ile toprakları paylaşılarak siyasi haklarından mahrum olarak Sömürge devletlerinin hukukuna göre yönetileceklerdi.  
Yorumlar
Yorum bulunmuyor.
Yorumlarınızı paylaşın

--
 
Ahmet Oğuz Bahadır / diğer yazıları
Merkez Bankasından faiz kararı
Yüzde 39,5'e çekildi
MSB Sözcüsü Aktürk, basın toplantısında konuştu
'SDG terör örgütünün Suriye ordusuna entegrasyonu kritik öneme sahiptir'
Özgür Özel sert çıkmıştı
Lütfü Savaş'tan Özel'e suç duyurusu
13 sanık yargılanıyor
Savcıyı tehdit edenler hakim karşısında
İstanbul Valiliğinden 7 maddelik genelge
'Hanutçuluk' yasaklandı
Bir anda yüzde 2'den fazla artış oldu
Petrol fiyatları yükseliyor
Çete operasyonu
42 kişi gözaltına alındı
İsrail basınının iddiası:
ABD, Netanyahu'dan Gazze'deki ateşkese 'şans vermesini' istedi
Rutte, Trump'la görüşmesi sonrası açıklama yaptı
"Putin, kararlı baskıyla ateşkese ikna edilebilir"
Vergi düzenlemeleri komisyonda kabul edildi
Vatandaşların vergi yükü artıyor
Trump, Putin ile görüşmeyi neden iptal etti?
İşte sebebi...
Galatasaray'dan altın galibiyet
İkinci kez kazandı, puanını 6'ya çıkardı
Sözde 'Terörsüz Türkiye Komisyonu'
Sonuç? Öcalan'a özgürlük yürüyüşü
'İnsanı yaşat ki devlet yaşasın'
BTP bu sefer Hatay'dan seslendi
CHP’de Kurultay Krizi Büyüyor
Lütfü Savaş’tan şok hamle!
Merkez Bankasından faiz kararı
Yüzde 39,5'e çekildi
MSB Sözcüsü Aktürk, basın toplantısında konuştu
'SDG terör örgütünün Suriye ordusuna entegrasyonu kritik öneme sahiptir'
Özgür Özel sert çıkmıştı
Lütfü Savaş'tan Özel'e suç duyurusu
13 sanık yargılanıyor
Savcıyı tehdit edenler hakim karşısında
İstanbul Valiliğinden 7 maddelik genelge
'Hanutçuluk' yasaklandı
Bir anda yüzde 2'den fazla artış oldu
Petrol fiyatları yükseliyor
Çete operasyonu
42 kişi gözaltına alındı
İsrail basınının iddiası:
ABD, Netanyahu'dan Gazze'deki ateşkese 'şans vermesini' istedi
Rutte, Trump'la görüşmesi sonrası açıklama yaptı
"Putin, kararlı baskıyla ateşkese ikna edilebilir"
Vergi düzenlemeleri komisyonda kabul edildi
Vatandaşların vergi yükü artıyor
Trump, Putin ile görüşmeyi neden iptal etti?
İşte sebebi...
Galatasaray'dan altın galibiyet
İkinci kez kazandı, puanını 6'ya çıkardı
Sözde 'Terörsüz Türkiye Komisyonu'
Sonuç? Öcalan'a özgürlük yürüyüşü
'İnsanı yaşat ki devlet yaşasın'
BTP bu sefer Hatay'dan seslendi
CHP’de Kurultay Krizi Büyüyor
Lütfü Savaş’tan şok hamle!
logo

Beşyol Mah. 502. Sok. No: 6/1
Küçükçekmece / İstanbul

Telefon: (212) 624 09 99
E-posta: internet@yenimesaj.com.tr gundogdu@yenimesaj.com.tr


WhatsApp iletişim: (542) 289 52 85


Tüm hakları Yeni Mesaj adına saklıdır: ©1996-2025

Yazılı izin alınmaksızın site içeriğinin fiziki veya elektronik ortamda kopyalanması, çoğaltılması, dağıtılması veya yeniden yayınlanması aksi belirtilmediği sürece yasal yükümlülük altına sokabilir. Daha fazla bilgi almak için telefon veya eposta ile irtibata geçilebilir. Yeni Mesaj Gazetesi'nde yer alan köşe yazıları sebebi ile ortaya çıkabilecek herhangi bir hukuksal, ekonomik, etik sorumluluk ilgili köşe yazarına ait olup Yeni Mesaj Gazetesi herhangi bir yükümlülük kabul etmez. Sözleşmesiz yazar, muhabir ve temsilcilere telif ödemesi yapılmaz.