Tarım Sektörü Çöküyor

AKP iktidarı döneminde en çok dip yapan sektör tarım oldu. Halbuki tarım Cumhuriyetin ilk yıllarında borçlarımızın ödenmesindeki en büyük kalem olmuştu.Nüfusunun çoğunluğu tarımla geçinen, her karış toprağı verimli ve bereketli olan ülkemiz için tarım asla ihmal edilmemesi gereken bir sektördür, ama maalesef siyasilerimiz bu konuda pek duyarlı değil.AB hayali uğruna tarım sektörü rafa kaldırıldı.Bu temel girişten sonra 2006 yılını tarım açısından bir değerlendirelim.2006 yılının ilk 9 aylık döneminde ürünlerin üretiminde yüzde 1.2 gerileme olmuştur.2006 yılı on aylık döneminde, tarım ürünleri ithalatı %11 artarak yaklaşık 6 milyar dolar, ihracatı ise %1,5 artarak 6.7 milyar dolara ulaşmıştır. İthalat ihracata oranla daha fazla artmıştır ve dikkat ederseniz en önemli borç kapama unsuru olabilecek tarımda ihracat ithalatla  neredeyse kafa kafayadır, yani borç ödemeye bir faydası olmayacak hale gelmiştir. Böyle devam ederse bir tarım ülkesi olan Türkiye tarımda da dış ticaret açığı vermeye başlayacak. Tarımdaki istihdam 2006 yılında da azalmaya devam etmektedir.2005 yılında yüzde 34'den yüzde 29.5'e düşen tarımdaki istihdam 2006 yılında da azalmaya devam etmektedir. Tarımda çalışanların sayısı Eylül ayında 6 milyon 563 bine (yüzde 28.4) gerilemiştir. Tarım destekleri için ayrılan bütçe yeterli değildir. Halen 1 milyondan fazla çiftçi, 10 milyon hektara yakın tarım arazisi desteklerden yararlanamamaktadır. 2006 yılında Nisan ve Mayıs ayları dışındaki aylarda tarım fiyatlarındaki artışlar enflasyonun altında kalmıştır. Enflasyon rakamlarının gerçeği yansıtmadığını da düşündüğümüzde çiftçinin halini düşünün.2006 yılında çiftçilerimizin sattığı ürünlerin fiyatları satın aldığı malların fiyatlarından daha az artmış ve genelde satın alma güçleri gerilemiştir. Başka bir ifadeyle enflasyonla mücadelede tarım fedakarlık gösteren kesim olmuştur. Temel tarım ürünleri fiyatlarında 2006 yılı ortalaması olarak yüzde 2.4 artış olurken girdilerdeki artış ortalama yüzde 15.8 olarak belirlenmiştir.Çiftçinin başta mazot ve gübre olmak üzere tarımsal girdi alım gücü düşmüştür. Fındıkta yüzde 52, pamukta yüzde 1, şekerpancarında yüzde 19,7, buğday'da yüzde 4,3, ayçiçeğinde yüzde 13,3 mazot alım gücü düşmüştür. Gübre alım gücünde de benzer durum görünmektedir. Fındıkta yüzde 54,1, Pamukta yüzde 5,1, şekerpancarında yüzde 23,2, buğdayda yüzde 8,4, ayçiçeğinde yüzde17 gübre alım gücü düşmüştür.Tarım Satış Kooperatifleri finans sıkıntısı yüzünden pazarda etkin olamamıştır. 2006 yılında meydana gelen don, dolu afetinin çiftçilerimize zararı yaklaşık 382 milyon YTL'dir. Ayrıca sel felaketleri olmuştur. 2006 yılının ilk dokuz aylık döneminde GSMH'nın pek inandırıcı olmamakla beraber yüzde 5.7 büyüdüğü ifade edilmektedir. Halbuki en önemli ve katma değeri en yüksek gelir kalemlerinden olan tarımda aynı dönemde yüzde 1.2 gerileme görülmüştür. TÜİK'in 2006 yılına ait tahminlerine göre, geçen yıla oranla; Buğday üretimi yüzde 7 düşmüştür. Mısır üretiminde  yüzde 8,3'lük bir azalma olmuştur. Tütün üretimi yüzde 13 düşmüştür. Şeker pancarında üretim yüzde 4,5'lik bir düşüş göstermiştir. Nisan ayındaki dondan dolayı üretimler üzümde yüzde 4.2, kayısıda yüzde 54, armutta yüzde 12, elmada yüzde 19 azalmıştır. Çay üretimi yüzde 11 oranında düşerek 1.059.000 tona gerilemiştir. Narenciyede son üç yıldır üretici, maliyetin altında ürün satmak zorunda kalmıştır. Halen narenciye fiyatları 20 YKr/Kg'a  kadar gerilemiştir. Bu yıl hububatta özellikle buğdayda 2005 yılına göre fiyatlarda bir artış olmuş ancak, bu artışlar, fiyatları sadece 2003 yılı seviyesine getirmiştir. Pamukta bu yıl üretim ve ekim alanlarında bir artış söz konusudur. Ancak özellikle Ekim sonu ve Kasım ayında yağan yağmur ve arkasından yaşanan sel, pamukta fiyat düşmelerine sebep olmuştur. Şeker pancarında her yıl fiyat ve kota biraz daha düşmektedir. 2006 yılı pancar fiyatları yüzde 10 düşürülmüştür. Kamunun elindeki fabrikalarda kota her yıl biraz daha düşmektedir. 2006 yılında kota yaklaşık yüzde 6,3 oranında azalarak 7,2 milyon tona kadar gerilemiştir.Üreticilerimizin elektrik borçlarının yeniden yapılandırılmış ancak bu uygulamadan tarımsal sulama abonesi üreticilerimizin yüzde 30'u faydalanabilmiştir. Halen üreticilerimiz sanayicilere göre yüzde 11 oranında daha pahalı elektrik kullanmakta; seralar ile hayvancılık işletmelerinde kullanılan elektrik enerjisine, ticarethane ve yazıhane tarifesi uygulanmaktadır. Tarımda kullanılan elektriğe indirimli tarife uygulanmalıdır. Çiftçi bütün bu problemlerle yalnız başına boğuşmaya devam ederken, bir de ithalatın önünün kesilmesini bırakın daha cazip hale getirilmesi çiftçiye daha büyük darbe vurmaktadır.İthalatın hem de en stratejik ürünlerimiz olan ayçiçeği, pirinç, buğday, fasulye gibi ürünlerde yapılması oldukça düşündürücüdür. Çünkü bizim üreticilerimiz ürününü değerinden satamadığı için yakarken, dökerken, ithalatı cazip hale getirmenin anlamını size bırakıyorum.Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, Türkiye'nin son 22 ayda 6 ülkeden toplam 143 bin ton buğday ithal ettiğini belirtti. Eker'in açıklamasına göre, 2005'te 111 bin 210 ton buğday, 123 bin 378 ton pirinç, 35 bin 975 ton fasulye-barbunya, 55 bin 712 ton mercimek ve 492 bin 334 ton da ayçiçeği ithal edildi. Geçen yıl 73 bin 740 ton pirinç, 35 bin 975 ton fasulye-barbunya, 55 bin 712 ton mercimek, 292 bin 949 ton ayçiçeği ve 2006'nın ilk 10 ayında ise 32 bin 303 ton buğday ithal edildi.Diyeceksiniz ki 2006'da 2005'e nazaran daha az ithalat yapıldı, bu nedendir?Hükümetin enflasyonu düşük gösterme gayreti olarak ifade edebiliriz. 2005'te fiyatlar yüksek açıklanmaması için ithalat cazip oldu, 2006'da ise üretici zaten satmakta zorluk çektiği için zararına sattı, dolayısıyla iç piyasa cazip oldu. Maksat enflasyonu düşük tutmak.Enflasyon derdine üreticimizin getirildiği hale bakın.Stratejik tarım sektörümüz IMF tavsiyeleri ve AB hayalleri uğruna feda edilmiştir. Bu politikalara devam ederse en temel gıda ürünlerinde bile dışa bağımlı hale geleceğiz, bu da ekonomik köleliktir.Acilen milli bir tarım politikasına geçmeliyiz.Ülkemizi ve özellikle tarım sektörünü, çiftçilerimizi ekonomik badirelerden kurtaracak çözüm yolları sadece Prof. Dr. Haydar Baş'ın Milli Ekonomi Modeli'nde bulunmaktadır.Yarınki yazımızda da çözüme değinelim.